Morgunblaðið - 04.02.2004, Blaðsíða 22

LANDIÐ
22 MIÐVIKUDAGUR 4. FEBRÚAR 2004 MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LÍF
Um 10–15% fólks hafa stöðugteða endurtekið eyrnasuð en1–2% hafa slæmt eyrnasuð
sem skerðir mjög lífsgæði og starfs-
orku. Þetta kom fram á ráðstefnu
sem haldin var sl. föstudag á vegum
Landlæknisembættisins og Heyrn-
arhjálpar um eyrnasuð (tinnitus).
Ráðstefnan var opin öllum og
þátttaka fór fram úr björtustu von-
um skipuleggjenda og gestir voru á
fjórða hundrað. Jón Kristjánsson
heilbrigðisráðherra flutti ávarp og
opnaði nýja vefsíðu Heyrnarhjálpar,
www.heyrnarhjalp.is Sigurður Guð-
mundsson landlæknir ávarpaði einn-
ig ráðstefnuna, en Hannes Petersen
háls- nef- og eyrnalæknir, Haukur
Hjaltason taugalæknir ásamt und-
irrituðum fræddu fundargesti um
eyrnasuð og tengd vandamál ásamt
því að kynnt var niðurstaða starfs-
hóps landlæknis um eyrnasuð sem
starfað hefur síðastliðið ár. Starfs-
hópurinn leggur til að móttaka fyrir
þá sem þjást af eyrnasuði verði
starfrækt í tengslum við starfsemi
Heyrnar- og talmeinastöðvarinnar í
Reykjavík. Þolendur eyrnasuðs
fluttu einnig fróðleg erindi og kom
þar vel fram hversu mjög eyrnasuð
mótar og raskar daglegu lífi þol-
enda.
Þrennskonar meðferðarúrræði
Aðalfyrirlesari ráðstefnunnar var
Georg Træland, heyrnartæknifræð-
ingur frá Arendal í Noregi. Eyrnas-
uðsmeðferð þar beinist einkum að
þremur meðferðarúrræðum; skerm-
ingu (e. masking), endurþjálf-
unarmeðferð (e. tinnitus retraining
therapy, TRT) og hugrænni atferl-
ismeðferð (e. cognitive therapy). Við
skermingu er notaður hljóðgjafi til
að upphefja eða minnka óþægindin
af eyrnasuði. Þeim sem þjást af eyr-
nasuði líður betur þegar umhverf-
ishljóð umlykja þá og þetta má nýta
sér við meðferð. Mikilvægt er að
greina styrk og tíðni þess hljóðs sem
viðkomandi heyrir áður en meðferð-
arúrræðum er beitt. Eyrna-
suðshljóðið mótast á leið sinni eftir
heyrnarbrautinni frá innra eyranu
að heilaberki þar sem hljóðið kemst
til meðvitundarinnar. Svæði er
stjórna tilfinningum í heilanum móta
og breyta upplifun þessa hljóðs.
Endurþjálfunarmeðferðin miðar að
því að breyta upplifun hljóðsins og
gera það að eins konar hluta eðli-
legra bakgrunnshljóða. Notaðir eru
hljóðgjafar í sérbúnu heyrnartæki
og þjálfuð jákvæð viðbrögð við hljóð-
inu. Meðferð sem þessi er allflókin
og tekur um tvö ár, en henni hefur
ekki verið beitt enn sem komið er
hér á landi. Hugrænni atferl-
ismeðferð hefur í Arendal verið
fléttað inn í endurþjálfunarmeðferð-
ina með góðum árangri.
Í lok ráðstefnunnar voru pall-
borðsumræður og svör veitt við
ýmsum spurningum áhugasamra
gesta. Þótti ráðstefnan takast vel og
mun án efa efla það starf sem hafið
er við að koma á fót virkri tinnitus-
meðferð hér á landi.

FRÁ LANDLÆKNISEMBÆTTINU
Móttaka fyrir þá sem
þjást af eyrnasuði?
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Jörundur Kristinsson heimilislæknir
Fagridalur | Eftir nokkurra daga frostakafla eru víða
orðnar nokkuð stórar klakamyndanir þar sem vatn
rennur. Í Skógafossi er nægt vatnsmagn og myndast oft
mikill úði og hlaðast því upp í kringum fossinn grýlu-
kerti og ýmiss konar klakamyndanir. Gullkistan sem á
að vera falin undir fossinum er því enn betur varin en
venjulega því að ef gengið er mjög nærri fossinum
myndast hrím á hári og fötum.
Morgunblaðið/Jónas Erlendsson
Skógafoss kuldalegur
RÚMT ár er síðan kaupkonan Mar-
grét Kjartansdóttir hóf innflutning
á skóm í yfirstærðum frá Þýska-
landi og Ítalíu og hefur þessi ný-
breytni í skóflóru landsmanna notið
sívaxandi vinsælda enda mun þörf-
in fyrir stóra herra- og þó aðallega
dömuskó vera þó nokkur hér á
landi. Hingað til hefur Margrét rek-
ið skóverslunina í bílskúrnum
heima hjá sér, í Grundarhvarfi 1 við
Elliðavatn, en þar sem kúnnahóp-
urinn er ekki það stór að hægt hafi
verið að hafa opna verslun allan
daginn, hefur einungis verið opið
eftir samkomulagi.
Systir Margrétar, Ásta Kjart-
ansdóttir, hefur frá og með 1. febr-
úar alfarið tekið við skórekstrinum
og áformar að flytja skólagerinn í
húsnæði við Rauðagerði í Reykja-
vík um næstu mánaðamót. Á meðan
flutningurinn hefur ekki farið
fram, er hægt að panta tíma hjá
Ástu í síma 897-4770, hafi menn eða
konur þörf fyrir stóra skó, sem eru
bæði úr leðri og gerviefnum. Dömu-
stærðir eru frá 42-44 og herra-
stærðirnar 47-50. Verðlag er á
bilinu fimm til tíu þúsund krónur á
par, en hægt er að glöggva sig á úr-
valinu á heimasíðunni www.stor-
irskor.is.
Ásta, er í viðskiptasamstarfi með
systur sinni, Björgu Kjart-
ansdóttur, en í bílskúr við heimili
Bjargar rekur hún póstverslunina
Green House sem selur danskar
vörur í heimakynningum auk þess
sem Ásta er þar með umboð fyrir
portúgalska heilsuskó undir vöru-
merkinu Arcopédico. Verslunin í
Rauðagerði er opin á þriðjudögum
kl. 13.00 til 19.00.

VERSLUN
Skór í yfirstærðum
Morgunblaðið/Ásdís
Ásta Kjartansdóttir: Hægt að fá skó upp í númer 50.
Laxamýri | Lausagöngufjós með
tólf kúa mjaltabás var nýlega tekið
í notkun í Miðhvammi í Aðaldal, en
þar var áður hefðbundið básafjós
sem nú hefur tekið mjög miklum
breytingum.
Það eru hjónin
Kristín Linda Jóns-
dóttir og Sigurður
Árni Snorrason sem
nú hafa rekið kúabú í
Miðhvammi um ára-
bil sem staðið hafa í
þessum framkvæmd-
um og tók það
nokkra mánuði að
koma fjósinu í það
nýtískulega horf sem
það í er núna. Mikið
þurfti að rífa niður,
brjóta og fjarlægja
auk þess sem búa
þurfti með kýrnar við
ýmiskonar bráð-
birgðaaðstæður með-
an á öllu umstanginu
stóð.
Hér er um að ræða
stærsta mjaltabás á
austursvæði Norður-
mjólkur en algengt
er að mjaltabásar séu
fyrir 6–8 kýr, en Sig-
urður Árni segir að ekkert mál sé
að mjólka tólf kýr í einu miðað við
þá aðstöðu sem nú sé búið að koma
upp.
Í Miðhvammi var áður venjulegt
rörmjaltakerfi með Milkmaster-
mjaltatækjum frá Vélaveri og voru
þau færð yfir í mjaltabásinn og
tækjunum fjölgað. Þetta verður að
teljast ódýr lausn og þurfti þá ekki
að endurnýja allan mjaltabúnaðinn
eins og margir eru að gera þegar
þeir breyta hjá sér.
Þá vekur athygli að bás þessi er
breiðari en almennt gerist og því
vinnuaðstaða mjög góð fyrir mjalta-
manninn enda rýmið mikið.
Í lausagöngunni eru 53 legubásar
fyrir kýrnar en þeim hefur fjölgað
að undanförnu þar sem bætt hefur
verið við kvóta og nálgast rétturinn
nú 190.000 lítra. Mjög mikið verk
var að steypa undir legubásana og
er fjósið eins og það var áður
óþekkjanlegt. Sérstök slétt motta
er í öllum básunum og liggja kýrn-
ar því á mjög mjúku undirlagi sem
fer vel með þær. Þá eru tveir sér-
hannaði básar þar sem kýrnar fá
kjarnfóðrið í og eru þær tengdar
tölvu með hálsbandi þannig að hver
kýr fær sinn rétta skammt. Segir
Sigurður Árni að mjög vel gangi að
venja kýrnar við þetta nýja kerfi
sem er mjög vinnusparandi fyrir
bóndann og auðvelt sé að fylgjast í
tölvunni með áti
hvers einstaklings.
Mest vinnusparandi
telja þau heygjöfina
en Kristín Linda
segir að nú sé gefið
hey á þriggja daga
fresti í svo kallað
Weeling-gjafakerfi.
Áður var gefið
þrisvar á dag og
það sé ótrúleg
breyting á lífsstíl
allrar fjölskyldunn-
ar. Tekið hafi þó
tíma að venja kýrn-
ar við það að ekki
væri alltaf verið að
gefa þeim, og við
þessar nýju aðstæð-
ur mjólki sumar
kýr meira en aðrar
minna. Allar inn-
réttingarnar í
lausagöngunni voru
keyptar hjá Land-
stólpa.
Í þessari umbylt-
ingu þurfti að gera nýtt mjólkurhús
sem hlaðið er úr íslenskum Víking-
plastkubbum og er slíkt mjög fljót-
legt í uppsetningu. Mikill kostur er
að Sigurður Árni er lærður múrari
og gat gert mikið sjálfur. Kristín
Linda segir að það skipti miklu
máli að geta sparað þann tíma sem
verið sé með aðkeypta iðnaðarmenn
því allt kosti það sitt og það sé auk
þess álag fyrir venjulegt heimili að
breytast líka í mötuneyti og jafnvel
gististað mismargra verktaka og
iðnaðarmanna frá degi til dags. Í
heild eru þau hjón mjög ánægð með
framkvæmdina, léttari vinnuað-
stöðu og betri aðbúnað fyrir kýrn-
ar.
Mörgum hnöppum er að hneppa í
Miðhvammi því samhliða bústörf-
unum situr Kristín Linda í stjórn
Landssambands kúabænda og rit-
stýrir kjöt.is auk þess sem hún er
nýlega tekin við ritstjórn tímarits-
ins Húsfreyjunnar. Árni er í fullu
starfi við kúabúskapinn en einnig
mikill áhugamaður um hesta-
mennsku.
Nýr tólf kúa mjalta-
bás í Miðhvammi
Kristín Linda Jónsdóttir og Sigurður Árni Snorrason í Miðhvammi
ásamt Jóni Fjalari, yngsta syni sínum, í nýja mjaltabásnum.
Morgunblaðið/Atli Vigfússon
Patreksfjörður | Brotist var inn í
veitingastað á Patreksfirði að-
faranótt mánudags og stolið
nokkru magni af áfengisflöskum.
Að sögn lögreglu var gluggi
spenntur upp til að komast inn
en ekki varð mikið tjón á glugg-
anum. Lögregla handtók
skömmu síðar tvo menn vegna
málsins, en þeir reyndust óvið-
ræðuhæfir sökum ölvunar og því
látnir sofa úr sér.
Stálu áfengi á
Patreksfirði