Morgunblaðið - 04.02.2004, Blaðsíða 52
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 MIÐVIKUDAGUR 4. FEBRÚAR 2004 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
VEGGJATÍTLA mun vera útbreidd um
alla Evrópu og hefur auk þess borist til
Grænlands og náð fótfestu í austanverðri
N-Ameríku að því er fram kemur í pistli á
vef Náttúrufræðistofnunar Íslands eftir
Erling Ólafsson skordýrafræðing. Á
norðurslóðum þrífst tegundin illa í nátt-
úrunni og er hana fyrst og fremst að
finna í húsbyggingum og húsgögnum úr
tré. Fullorðnar bjöllur eru einlitar brún-
ar, 2,8–4,8 mm að stærð. Þær klekjast út
á sumrin úr púpum í viðnum og grafa sig
út á yfirborðið en við það myndast borgöt
á viðinn sem geta í tilvikum þar sem
veggjatítlan hefur dreift sér mjög víða
veikt burðarvirki húsa.
Kjörhitastig lirfa er 22–23°C en við
hita yfir 28°C þrífast þær ekki. Loftraki
hefur afgerandi þýðingu fyrir vöxt lirfa
en beint samband er á milli hans og
vatnsinnihalds viðarins.
Getur veikt
burðarvirki húsa
TIL STENDUR að rífa allt trévirki úr húsi nr.
16b við Óðinsgötu í Reykjavík og farga en húsið
er ónýtt vegna veggjatítlu sem hreiðrað hefur
um sig í gólfi, veggjum og þaki hússins. Er þessi
árstími valinn þar sem fullorðnar bjöllur eru
ekki á stjái og því útilokað að veggjatítlan berist
í nærliggjandi hús. Að sögn Erlings Ólafssonar
skordýrafræðings hefur veggjatítla fundist í
nokkrum tugum timburhúsa á síðustu árum,
einkum í eldri hverfum í Reykjavík, og dæmi eru
um að kaup og sala á fasteignum hafi gengið til
baka þar sem mál af þessu tagi hafa komið upp.
Upp komst um veggjatítluna við Óðinsgötu
árið 2000 og er húsið óíbúðarhæft. Í júlí á síðasta
ári samþykkti borgarráð að veita eiganda þess,
Guðna Franzsyni tónlistarmanni, 2.000.000 kr.
styrk til að hreinsa allt timbur úr húsinu og
hreinsa eftirstandandi steinveggi á grundvelli
þess að húsið er ónýtt og vegna hættu á út-
breiðslu í nærliggjandi hús. Fer framkvæmd
verksins fram í samvinnu við og undir eftirliti
Umhverfis- og heilbrigðisstofu.
Í pistli eftir Erling Ólafsson skordýrafræðing
á vef Náttúrufræðistofnunar segir að und-
anfarin misseri hafi veggjatítla hlotið meiri at-
hygli hér á landi en nokkru sinni þótt viðbúið sé
að meira hafi verið um hana í gömlum lélegum
húsum áður fyrr. Upphafið megi rekja til ársins
1997 þegar uppgötvaðist alvarleg veggjatítlu-
sýking í húsi í Hafnarfirði sem leiddi til þess að
það var fjarlægt af grunni og brennt.
Veggjatítla er útbreidd víða um heim en að
mati sérfræðinga hefur hún hér á landi ein-
angrað sig við suðvesturhornið.
Líkur eru taldar á því að hana sé að finna víð-
ar í eldri húsum í Reykjavík.
Að sögn Rósu Magnúsdóttur, deildarstjóra
hjá Umhverfis- og heilbrigðisstofu, munu vanir
menn taka að sér á næstunni að rífa timbrið út
og farga því og verður mikið af þeirri vinnu unn-
ið innandyra og ráðgert að hún taki sem allra
stystan tíma.
Veggjatítla í tugum húsa
Morgunblaðið/Golli
Húseigandi við Óðinsgötu fékk 2 milljóna styrk til að rífa trévirki húss
Í STJÓRNARFRUMVARPI við-
skiptaráðherra um breytingar á lög-
um um fjármálafyrirtæki, sem sam-
þykkt hefur verið að leggja fyrir
Alþingi, eru gerð skil milli stofnfjár-
eigenda í sparisjóði annars vegar og
stjórnar sjálfseignarstofnunarinnar
hins vegar. Einar Oddur Kristjáns-
son alþingismaður segir að frum-
varp sitt og Lúðvíks Bergvinssonar,
sem hugsað var til að verja spari-
sjóðina fyrir yfirtöku, verði dregið til
baka.
Valgerður Sverrisdóttir viðskipta-
ráðherra segir ekki sitt að ákveða
hvort frumvarpið komi í veg fyrir
sölu Sparisjóðs Reykjavíkur og ná-
grennis, SPRON, til KB banka en
segir ljóst að staðan sé breytt í sam-
bandi við þau viðskipti. Hún segir að
í frumvarpinu sé tekið á því atriði
sem hún hafi ávallt gagnrýnt; að það
fari ekki saman að þeir einstakling-
ar, sem sitji í stjórn sjálfseignar-
stofnunarinnar, eigi hagsmuna að
gæta vegna þess að þeir eigi sjálfir
stofnbréf eða hlutabréf í sparisjóði.
Samkvæmt frumvarpinu yrði stjórn
sjálfseignarstofnunar þannig skipuð
að viðskiptaráðherra skipaði tvo
menn, sveitarfélag þar sem spari-
sjóðurinn ætti heimilisfesti skipaði
tvo og einn fulltrúi væri skipaður af
samtökum sparisjóða.
„Óháðir aðilar fara með stjórn
sjálfseignarstofnunarinnar og þar af
leiðandi koma stofnfjáreigendur
ekkert að þeirri ákvarðanatöku. Ég
ætla ekki að ákveða fyrirfram fyrir
þá stjórn, en það er að minnsta kosti
ljóst að sú stjórn á ekki persónu-
legra hagsmuna að gæta,“ sagði Val-
gerður, aðspurð hvort frumvarpið
kæmi í veg fyrir kaup KB banka á
SPRON.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins getur frumvarpið, ef það
verður að lögum, haft þau áhrif á söl-
una á SPRON, að stofnfjáreigendur
geta ákveðið að selja sín bréf en
stjórn sjálfseignarstofnunarinnar,
skipuð aðilum óháðum stofnfjáreig-
endum eins og frumvarpið kveður á
um, muni hafa aðra hagsmuni en
þeirra í huga og þar af leiðandi óvíst
hvort hún gangi til samninga við KB
banka.
Í gærkvöldi var haldinn stjórnar-
fundur í SPRON. Guðmundur
Hauksson sparisjóðsstjóri vildi ekki
tjá sig um fundinn eða efni frum-
varpsins og ekki náðist í Jón G. Tóm-
asson, stjórnarformann SPRON.
Pétur H. Blöndal stjórnarmaður
sagði eftir fundinn að stjórnin myndi
koma aftur saman á næstu dögum og
ræða frekar stöðuna.
Morgunblaðið/Golli
Pétur Blöndal og Hildur Petersen
koma af stjórnarfundi SPRON í
gærkvöldi. Skil milli/4
Breytt staða varðandi
sölu SPRON til KB banka
MEÐALSKILAVERÐ til bænda
fyrir útflutt lambakjöt fyrir síðustu
sláturtíð var 155 krónur á kíló að
sögn Özurar Lárussonar, fram-
kvæmdastjóra Landssamtaka sauð-
fjárbænda. Þetta er nokkur lækkun
frá haustinu 2002 þegar skilaverðið
var 175 kr./kg að meðaltali. Özur
segir að meginástæðan fyrir þessari
lækkun sé að útflutningur á lamba-
kjöti hafi aukist verulega í fyrra og
það taki nokkurn tíma að finna nýja
markaði sem gefi gott verð.
Özur gagnrýnir harðlega ummæli
Valgerðar Sverrisdóttur viðskipta-
ráðherra sem sagði á heimasíðu sinni
að tilraunir til að selja lambakjöt á
erlenda markaði hefðu ekki skilað
neinum árangri svo heitið gæti.
Özur segir að tilraunir til að mark-
aðssetja íslenskt lambakjöt erlendis
hafi fyrst hafist af einhverri alvöru á
árunum 1999–2000 og því sé ekki
mikil reynsla komin á þessar tilraun-
ir. Það þurfi að gefa þessu lengri
tíma. Hann mótmælir því að enginn
árangur hafi náðst og bendir á að
mikill árangur hafi náðst í Banda-
ríkjunum þar sem íslenskt lamba-
kjöt hafi í haust verið selt á hærra
verði en á Íslandi.
Útflutningur á
lambakjöti
Skilaverð
til bænda
lækkaði
í fyrra
Lambakjöt/10
VIGGÓ Sigurðsson er hættur að
þjálfa karlalið Hauka í handknatt-
leik en undir hans stjórn hampaði
liðið Íslandsmeistaratitlinum á síð-
ustu leiktíð. Viggó var samnings-
bundinn Haukum til ársins 2005 en
stjórn handknattleiksdeildar
Hauka ákvað að nýta sér uppsagn-
arákvæði og fékk Viggó þau skila-
boð að hann ætti að láta af störfum
eftir tímabilið. Viggó ákvað hins
vegar að hætta þegar í stað og
standa Haukar því uppi þjálf-
aralausir þegar aðeins tveir dagar
eru þangað til keppni í úrvalsdeild-
inni hefst.
Viggó hættur
að þjálfa Hauka
Viggó er/43
♦♦♦
HVAÐ eiga konur að gera til að
hámarka afköst karlmanna, halda
lífi í sambandinu og gera kynlífið
ánægjulegra? Svarið er að finna í
leiðbeiningabæklingi sem kynnt-
ur er til sögunnar á sýningunni
5stelpur.com sem frumsýnd verð-
ur í Austurbæ á föstudaginn.
Verkið er spænskt en hér á landi
eru það leikkonurnar Unnur Ösp
Stefánsdóttir, Björk Jakobsdóttir,
Guðlaug Elísabet Ólafsdóttir,
Edda Björgvinsdóttir og Guðrún
Ásmundsdóttir sem fara með
hlutverk kvennanna.
Sýningin er byggð upp í anda
sjónvarpsþátta og hver leikkona
er kynnt til sögunnar með teikni-
mynd.
En til að fá forskot á sæluna og
kynnast stelpunum fimm aðeins
betur áður en sýningar hefjast er
um að gera að rölta framhjá
Austurbæ þar sem gríðarstórum
myndum af þeim hefur verið
komið fyrir. Morgunblaðið/Sverrir
Fimm
stelpur
hanga utan
á Austurbæ