Morgunblaðið - 23.03.2004, Blaðsíða 25
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 23. MARS 2004 25
ÞEGAR amma var ung var yf-
irskrift hádegistónleikanna í Ís-
lensku óperunni þriðjudaginn 9.
mars. Á dag-
skránni voru átta
revíulög sem þau
Hulda Björk
Garðarsdóttir,
Sesselja Krist-
jánsdóttir og
Davíð Ólafsson
skiptust á að
syngja við bráð-
lifandi hljóðfæra-
leik þeirra Dav-
íðs Þórs
Jónssonar á píanó og Hjörleifs
Valssonar á fiðlu. Davíð söng um
Manninn hennar Jónínu hans Jóns
og strax í fyrsta laginu var komin
rífandi stemning í salinn, sem átti
eftir að haldast út tónleikana, síðan
fylgdu á eftir hver rósin af annarri,
Það er draumur að vera með dáta
(Sesselja), Lambeth Walk úr Forn-
um dyggðum frá 1938 (Hulda
Björk), Ó vertu ei svona sorró
(Davíð), Daninn á Íslandi (Davíð).
Kerlingavísur (Sesselja) Hann var
einu sinni lítill (Davíð) með heima-
tilbúnum innskotum um pólitíkusa,
peningamenn og aðrar áberandi
persónur úr samtímanum og að lok-
um Síldarstúlkan (Ég sá hann í gær
og ég sá hann í dag) sem Hulda
Björk söng á meðan hin tvö tóku
sporið. Það er ekki mikið um þessa
tónleika að segja. Söngvararnir
fóru hreinlega allir á kostum, bæði í
söng og leik og revíugleðin og gásk-
inn geislaði um sviðið og salinn og
flytjendur uppskáru dúndrandi
lófatak í lokin.
Gítar og lágfiðla
Það var einnig mjög góð stemn-
ing á háskólatónleikunum í Nor-
ræna húsinu miðvikudaginn 10.
mars þegar þau Helga Þórarins-
dóttir og Kristinn H. Árnason sam-
einuðu krafta sína. Ekki er til mikið
af tónlist sem skrifuð er fyrir lág-
fiðlu og gítar og því þarf að um-
skrifa fyrir gítarinn. Þessi tvö
hljóðfæri hljóma virkilega vel sam-
an, þar sem hinn dökki og ang-
urværi tónn lágfiðlunnar hljómar
vel með mjúkum hljóm klassíska
gítarsins.
Þýska barokktónskáldið Georg
Philipp Telemann var tónlistar-
stjóri og organisti í Hamborg.
Hann samdi alveg gríðarinnar feikn
af tónverkum af öllum stærðum og
gerðum. Stór hluti þeirra var til út-
gáfu og notkunar í heimahúsum og
þess vegna ekki í sjálfu sér merki-
legar tónsmíðar, en hann kunni að
ganga í augun á fólki með því að
gefa út fallegar einfaldar tónsmíðar
og afla sér um leið persónulegra
vinsælda. Mikið voru þetta tón-
smíðar fyrir eitt hljóðfæri eða fleiri
ásamt generalbassa. Þau Helga og
Kristinn léku eina sónötu eftir Te-
lemann í a moll. Sónatan er í fjór-
um þáttum; Largo sem leið hjá eins
og lygn lækur, Allegro sem var vel
mótaður hjá gítarnum á móti
gáskafullum leik lágfiðlunnar,
Soave en þar var gítarinn fullhóg-
vær eins og honum væri haldið að-
eins til baka og loks stutt, lifandi og
vel gert Allegro. Næst léku þau
fimm gamla franska dansa eftir
Marin Marais og voru þeir allir
mjög vel leiknir og útfærðir. Síðast
á efnisskránni voru tvö spænsk lög
eftir Manuel de Falla. Lögin eru úr
flokki sjö sönglaga. Það fyrra Nana
er angurvært og huggandi vöggu-
ljóð og það síðara Polo þar sem
átök sársaukans vegna óendurgold-
innar ástar skinu í gegn. Þessir
tónleikar voru virkilega vandaðir
og vel gerðir.
Ástarljóðavalsar
og sígaunaljóð
Miðvikudagskvöldið 10. mars var
boðið upp á söngva úr Liebeslieder
op. 52, Neue Liebeslieder op. 65 og
síðan Sígaunaljóð op. 103 eftir Jo-
hannes Brahms. Allir flokkarnir
eru samdir fyrir söngkvartett, ást-
arljóðin eða Liebesliederwalzer
fyrir söngkvartett og píanódúett og
sígaunaljóðin fyrir kvartett og pí-
anó. Söngkvartettinn skipuðu
Hulda Björk Garðarsdóttir sópran,
Sigríður Aðalsteinsdóttir mezzó-
sópran, Gunnar Guðbjörnsson, ten-
ór og Davíð Ólafsson bassi, með
þeim léku þau Anna Guðný Guð-
mundsdóttir og Daníel Þorsteins-
son fjórhent á píanó í Op. 52 og 65
en Daniel á píanó í op. 103.
Á tónleikunum í Salnum í Kópa-
vogi fengum við fyrst að heyra níu
af ástarljóðunum op. 52. Kvart-
ettinn hljómaði stundum mjög vel
saman en oft var eins og gleymdist
að hlusta á söngvarann við hliðina
og einsöngsgenið tæki yfirráðin og
sópraninn og tenórinn tóku völdin
og skildu lægri raddirnar eftir og
var þetta mun mest áberandi hjá
Gunnari. Í mildari lögunum var
samhljómurinn mjög fallegur, í
góðu jafnvægi og allar þessar fal-
legu raddir nutu sín til fulls. Það
bar ekki mikið á dynamik í flutn-
ingum, lögin voru oft öll „sungin
út“ án allrar tilfinningar sem text-
inn bauð þó upp á og Brahms með
öllum sínum styrkleikabreytingum
varð stundum hálfbragðdaufur.
Einnig var áberandi að söngvararn-
ir voru að lesa nóturnar og stóðu
tilfinningalausir við nótnastatífin
og sennilega ekki margir sem vildu
láta syngja til sín svo meiningar-
lausa ástarsöngva. En margt var
einnig mjög vel gert.
Af op. 52 fannst undirrituðum
flutningurinn á Ein kleiner,
hübscher Vogel, Am Donaustrande,
Nein, es ist nicht auszukommen og
Nachtigall standa upp úr. Af op. 65
Vom Gebirge Well auf Well,
Weiche Gräser im Revier, og
Schwarzer Wald, dein Schatten
voru vel gerð. Í Weiche Gräser
hljómaði söngurinn virkilega fal-
lega á veikari nótunum og Zum
Schluss var sungið virkilega fallega
án undirleiks og samhljómur kvart-
ettsins yndislegur. Samleikur
þeirra Önnu Guðnýjar og Daníels
var glæsilegur og yndislegur
áheyrnar, vel mótaður og samtaka.
Sígaunaljóðin op. 103 voru flutt
eftir hlé. Nr. 4 Lieber Gott var fal-
legt og vel gert. Nr. 5 Brauner
Bursche og nr. 6 Röslein dreie voru
lifandi og falleg og nr. 7 Kommt dir
manchmal var fallega sungið og í
góðu jafnvægi, nr. 8 Horch, der
Wind klagt var sungið blítt og með
tilfinningu. Nr. 10 Mond verhüllt
var mjög fallegt.
Revíur, franskir
dansar og ástarljóð
Morgunblaðið/Golli
Helga Þórarinsdóttir og Kristinn H. Árnason léku í Norræna húsinu.
Jón Ólafur Sigurðsson
TÓNLIST
Íslenska óperan
HÁDEGISTÓNLEIKAR
Hulda Björk Garðarsdóttir sópran, Sess-
elja Kristjánsdóttir mezzosópran, Davíð
Ólafsson bassi, Davíð Þór Jónsson á pí-
anó og Hjörleifur Valsson á fiðlu. Þriðju-
dagurinn 9. mars 2004 kl. 12.15
Norræna húsið
HÁSKÓLATÓNLEIKAR
Helga Þórarinsdóttir á lágfiðlu og Krist-
inn H. Árnason á gítar. Miðvikudagurinn
10. mars 2004 kl. 12.30.
Salurinn
SÖNGTÓNLEIKAR
Hulda Björk Garðarsdóttir sópran, Sigríð-
ur Aðalsteinsdóttir alt, Gunnar Guð-
björnsson tenór, Davíð Ólafsson, bassi,
Anna Guðný Guðmundsdóttir og Daníel
Þorsteinsson á píanó. Miðvikudagurinn
10. mars 2004 kl. 20.00.
Hulda Björk
Garðarsdóttir
NEMENDUR við Mennta-
skólann á Egilsstöðum hafa
undanfarið stundað rann-
sóknarvinnu á Minjasafni
Austurlands í tengslum við
áfangann Sögu 383 (sögu
Austurlands).
Forsaga málsins er sú að á
síðasta ári ákvað safnstjóri
Minjasafns Austurlands, í
samstarfi við Björn Gísla Erl-
ingsson og Jón Inga Sig-
urbjörnsson, báða sögukenn-
ara við ME, að sækja um
styrki til að gera starf nem-
enda sýnilegra, sem og að
nýta tækifærið til að rann-
saka gripi safnsins ítarlega
og frá nýju sjónarhorni.
Sótt var um styrki í Þróun-
arsjóð framhaldsskólanna,
sem veitti 350 þús. kr. og
Menningarráð Austurlands,
sem veitti 100 þús. kr. Verða
styrkirnir nýttir í að gefa út
bækling, sem verður safnvísir
og stuttar umfjallanir nem-
enda í bland.
Rannsóknarvinnan hófst í
febrúar og er hún komin vel
á veg. Dæmi um viðfangsefni
er Þórisárkumlið, hringir og
móbergskrossar frá Þórarins-
stöðum, Möðrudalssverðið,
altaristafla úr Jökuldalnum,
eldsmiðjur, rúmfjalir, signet,
Kjarval, minjar sem tengjast
kaffidrykkju og margt fleira.
Einnig hafa verið sendar út
fyrirspurnir sem tengjast
rannsóknarvinnu nemenda á
söfn hérlendis og erlendis.
Nemendur
rannsaka
minjasafn
NEMENDUR í Fjölbraut á Sel-
fossi báðu Felix Bergsson að semja
fyrir sig leikrit sem byggt yrði
kringum vinsælustu lög hljóm-
sveitarinnar Skítamórals. Afrakst-
urinn er skemmtileg saga, með æv-
intýrablæ, þar sem tónlistin er
fléttuð inn í sögu af „idolkeppni“
sem haldin er eina helgi á Selfossi.
Ástir takast með sumum og aðrir
slást, glæpamenn sigla undir
fölsku flaggi og saklausir verða
fórnarlömb grimmdar. Gert er
grín að yfirborðsmennsku í söng-
keppnum og Selfyssingar gera
grín að sjálfum sér fyrir smáborg-
arahátt. Persónurnar bresta í söng
við ólíklegustu aðstæður, leikar-
arnir syngja vel hina grípandi
slagara Skítamórals og dansarar
skreyta allt saman með krafti sín-
um og færni.
Þrátt fyrir nokkuð heilsteypta
og skemmtilega sýningu geldur
söguþráðurinn þess að vera snið-
inn að fyrirfram ákveðnum söng-
lögum. Þó að það sé fyndið að
leysa skyndilega flækjurnar með
ævintýralegum lausnum þá eru
þær sumar ódýrar og ekki und-
irbyggðar. Tiltölulega raunsær
söguþráðurinn tekur skyndilega of
absúrd kúvendingu í lokin þegar
öll kurl eru komin til grafar í sam-
skiptum og leynimakki. Leikstjór-
inn setur samskipti og aðalatburði
niður í setustofu með sófa til hliðar
á stóru sviðinu en söngur og dans
fara annars fram miðsvæðis og
bakraddasöngkonurnar þrjár eru
svo hinum megin. Þessi tilhögun
njörvar leikarana niður á lítið
svæði en stór salurinn býður hins
vegar upp á að allt rýmið sé notað
en þá myndi framsögn lítt þjálf-
aðra leikaranna ná betur til áhorf-
enda. Gangvegur í framhaldi af
sviðinu er heldur ekki nýttur sem
skyldi, aðeins til söngs og dans.
Þessi tvö atriði, brattar lausnir og
heldur léleg nýting á rýminu,
drógu úr því sem sýningin hafði
annars alla burði til að vera: Stór-
sýning.
Eins og áður sagði er þó aðal-
tilgangi sýningarinnar náð en hann
er sá að skemmta áhorfendum.
Leikarar, söngvarar og dansarar
stóðu sig mjög vel, þar verður sér-
staklega að nefna þær Margréti
Guðrúnardóttur sem lék Báru beib
af einlægni og þokka og Sigur-
björgu Tinnu Gunnarsdóttur sem
túlkaði hina ákveðnu Margréti
mjög vel. Nokkrir aðrir bjuggu til
skemmtilegar týpur: Árni Sigfús
Birgisson var fallega einlægur sem
Njörður Snæhólm og Halldóra Rut
Bjarnadóttir sannfærandi sem
sjálfhverf móðir hans.
Daníel Freyr Daníelsson var yf-
irborðslegur og einlægur í senn
sem Kári kynnir og Gústaf Lillen-
dahl var ofur töffaralegur sem Bíbí
dómari en sýndi einnig lítil-
mennsku hans vel. Krakkarnir
voru efnilegir í leik sínum en það
sem einkenndi þó sýningunna var
mjög góður söngur, útsetningar og
tónlistarstjórn.
Örlög fyrirmyndanna
LEIKLIST
Leikfélag Nemendafélags
Fjölbrautaskóla Suðurlands
Höfundur: Felix Bergsson. Leikstjóri:
María Reyndal. Tónlistarstjórn og útsetn-
ingar: Magnús Guðmundsson. Frumsýn-
ing í Menningarsal Hótel Selfoss, 12.
mars, 2004.
HEY ÞÚ
Hrund Ólafsdóttir
6,3 milljón virkir dílar sem með
fjórðu kynslóð Super CCD HR gefa
allt að 12,3 milljón díla myndir!
Með tilkomu nýs myndstýrikerfis sem byggir á
sérhannaðri ASIC IC flögu þá er vélin u.þ.b. 1,3
sekúndur að verða tökuklár! Og hún þarf aðeins
1,1 sekúndu milli ljósmynda!
Topp kvikmyndataka: 640x480 dílar, 30 rammar á sekúndu! Hæfilega lítil,
195gr. Fjöldi tökuhátta og möguleika.
Vélinni fylgir lithium endurhleðslu rafhlaða, vagga, straumbreytir, minniskort,
hugbúnaður og snúrur fyrir tölvu og sjónvarp.
Verð kr. 69.900,-
Skipholti 31, Reykjavík, s: 568 0450 ı Kaupvangsstræti 1, Akureyri, s: 461 2850
Myndsmiðjan Egilsstöðum ı Framköllunarþjónustan Borgarnesi ı Filmverk Selfossi
Ný stafræn vél
– Finepix F610
Taktu þátt í ferðaleik Fujifilm til 01. maí 04.
Ferðavinningur að verðmæti kr. 250.000.
HELDUR ÁFRAM!
ÞRÓUNIN
Bæklingur á www.fujifilm.is