Pressan - 05.03.1992, Blaðsíða 13

FIMMTUDAGUR PRESSAN 5.MARS 1992
13
Sakadómur í ávana- og fíkniefnamálum hefur ekki enn birt ákærur í
stærsta fíkniefnamáli sögunnar hér á landi. Við nánari skoðun kemur í
ljós að fleiri mál liggja í dvala hjá dómstólnum. Þá hafa miklar manna-
breytingar í fíkniefnadeild lögreglunnar haft þau áhrif að deildin hefur
ekki jafngóð sambönd við undirheimana og áður.
S$S$i5s}&5

ii—mmm

STÓRA KÓKAÍNMÁLIÐ
Eitt stærsta fíkniefnamál sög-
unnar er hið svokallaða „stóra
kókaínmál". Þá komst upp um
smygl á um kílói af kókaíni.
Ákært var í tveimur hlutum.
Annars vegar voru þeir sem áttu
kókaínið og fluttu það inn
ákærðir og hins vegar þeir sem
tengdust málinu. Þar á meðal er
sambýliskona eins mannanna og
bróðir annars.
Ásgeir Friðjónsson lét ffá sér
alvarlegri hluta þessa máls, þar
sem hann hafði haft afskipti af
málinu á rannsóknarstigi þess
og var því vanhæfur. Guðjón
Marteinsson, sakadómari við
Sakadóm Reykjavíkur, dæmdi í
þeim hluta málsins. Hann lauk
málinu í júní 1990. Dómi hans
var áfrýjað til Hæstaréttar, sem
einnig hefur lokið málinu.
Hinn hlutinn, sá sem Ásgeir
Friðjónsson er með, liggur nán-
ast óhreyfður hjá embætti hans,
þrátt fýrir að átján mánuðir séu
liðnir frá því Guðjón Marteins-
son lauk sínum hluta málsins,
sem var mun umfangsmeiri og
alvarlegri.
Ekki er ótrúlegt að sakir
þeirra sem eru ákærðir í þeim
hluta séu nú fymdar.
DÓMSÁTTUM FJÖLGAR
Á síðasta ári voru gerðar fleiri
dómsáttir hjá sakadómi í ávana-
og fíkniefnamálum en nokkru
sinni fyrr. Sem dæmi má nefha
að fjölgunin á milli áranna 1990
efnaneyslu og jafhvel fíkniefna-
sölu. Með rnildum mannabreyt-
ingum hafa þessi sambönd
breyst mikið og jafnvel horfið.
Arnar Jensson er sagður hafa
verið manna harðastur við að
mynda þessi sambönd.
„Þetta er eina starfið innan
lögreglunnar þar sem málin
koma nær aldrei til lögreglunn-
ar. I þessu starfi verða lögreglu-
mennimir að leita uppi öll við-
fangsefni. Sam-
bönd við þá sem
lifa og hrær-
ast innan
þessa
heims em
því nauð-
synleg.
Þettaer
oft á tíð-
um ekkert
ólíkt því
sem sést í
bíó,“ sagði
fyrrverandi lög
reglumaður í
fíkniefha-
deild
lögreglunnar í Reykjavík.
,J3f illa gengur em bara tvær
skýringar til. Önnur er sú að lítið
efni sé á markaðinum, en um
það er erfitt að segja. Hin ástæð-
an er sú að deildin sé þannig
saman sett að þar séu menn sem
þekkja ekki til og hafa ekki náð
sambandi við menn sem lifa og
hrærast í þessum heimi. Ég held
að það hafi verið þannig í seinni
tíð. Það er vont ástand í fíkni-
efnadeildinni núna og hefur
verið undanfarið.“
Eg skil þetta þannig
að þeir lögreglumenn
sem eru harðastir
hafi þurft að halda
verndarhendi yfir
tengiliðum sínum?
„Þetta er ákaf-
lega vandmeðfarið.
Þeir sem vinna svona
og nota þessa rann-
sóknaraðferð verða að
ráða við hana. Þeir
sem ekki
ráða
við þessa aðferð mega ekki
beita henni. Þetta er mikill línu-
dans og menn verða að passa
sig,“ sagði annar fyrrum starfs-
maður fíkniefhadeildar.
Er það ekki rétt að þeir sem
vinna við þessi mál séu í sam-
böndum við menn í undirheim-
unum?
Jú, það er rétt,“ sagði Reynir
Kjartansson, aðstoðaryfirmaður
í fíkniefnadeildinni.
Þvt er haldið fram að þeir
sem nú eru í deildinni haft ekki
jafngóð sambönd og þeir sent
voru í deildinnifyrir nokkru?
„Það er þannig að þegar
menn hætta taka þeir sambönd
sín með sér. Það er sjaldnast
hægt að arfleiða þetta. Þegar ný-
ir menn koma tekur það þá
nokkurn tíma að ávinna sér
traust. Það tekur ákveðinn tíma
að ná tökum á þessu. Þetta er
starf sem lærist og eins tekur
tíma að búa til sambönd," sagði
Reynir Kjartansson.
Sigurjón Magnús Egilsson
Arnar Jensson, fyrrum yfir-
maður fíkniefnadeildarinnar.
Hann er sagður hafa verið
manna harðastur við aö
mynda sambönd við fólk sem
lifir og hrærist í fíkniefna-
heiminum.
og 1991 er mikil, eða úr 300
dómsáttum 1990 í 367 sáttir í
fyrra.
Til fróðleiks skal þess getið
að dómsáttir eru þau mál sem
leiða ekki til ákæru, það eru þau
mál sem teljast til „rninni" mála.
Á síðasta ári voru gefnar út
34 ákærur. Það er mjög svipað
og hefur verið síðustu ár, eftir
því sem Ásgeir Friðjónsson seg-
ir.
NIÐURSKURÐUR OG
MANNABREYTINGAR
Miklar mannabreytingar hafa
orðið í fíknifnadeildinni á allra
síðustu árum. Það er skýrt með
ýmsum hætti. Þar á meðal er
sagt að Bjöm Halldórsson, nú-
verandi yfirmaður deildarinnar,
eigi ekki eins gott með að hvetja
menn áfram og Amar Jensson
átti.
Hitt er einnig nefht að niður-
skurður á peningum til deildar-
innar hafi fælt menn frá. Ekki
alls fyrir löngu mátti hver lög-
reglumaður í deildinni vinna
200 yfirvinnutíma á mánuði.
Nú mega þeir hins vegar að-
eins vinna 60 yfirvinnutíma á
mánuði.
SAMBÖND VIÐ
GLÆPAMENN
Það hefur lengi tíðkast
að lögreglumenn í fíkni-
efnadeild lögreglunnar
hafi myndað sambönd við
menn sem stunda fíkni-
HóJmsteinn Gissurarson er
kominn til landstns og má þá
búast við að fjör færist á ný í
kjall'aradeilur fjölmiðlanna.
Hannes var tæpast lcntur
þcgur hann var búinn að
ski ifa greín þ;tr sem lutntt
lýsti Þorvaldi Gylfasyni eíns
og reyttum hana — Hannes
skortir ekki lýsingarorðín í
málefnalegum rildeilum sín-
um. En vænlegasta ritdcilan
er að sjálfsögðu á mítli Agn-
esar Bragadóttur blaðamanns
á Morgunbhtðinu og
GUNNARS
Þorsteinssonar í Krossinum.
Agties náði nefnilega að
vitna í orð Gunnars í Gulu
Pressunni sem h;tnn kannað-
ist einhverra hluta ekki við
að hafa sagt. Agnes má því
miðurekkí vera aðþvt'að
laka þátt í deilunni vegna
anna, en þess mágeta að hún
ernú búin að taka þriðja við-
utlið við DavíÖ Oddsson for-
sætisráöhemt síðmi hann tók
víð embættinu fyrir 10 mán-
uðum.
En það sem hefur kannski
komið mest á óvart em góð-
látleg ummæli Páls Péturs-
sonar um Matthías Bjarna-
son. öðru nafni „takkm;mn“.
Páll hefur náð að ræða ítar-
lega um mannkosti Matthí-
asar og ketnst síðan að þeirri
...... að kenna. Honum sé
nær að mæta ekki betur—
því það býður hættunní
heim. En oft er talað um að
ritsnilli erfist og það sannast
á Óskari Magnússyni lög-
manni, scm fyrir sícömmu
skrifaði stuttaog Imitmiðaða
giein í Morgunblaðið. Óskar
fylgir þar fprdæmi föður
síns, Magnúsar Óskarssonar
borgarlögmanns, sem marg-
oft hefur vakið athygli fyrir
stuttarog hnitmiðaðargrein-
ar þáf sem bara ein skoðun
ketnst fyrir. En það eru ekkí
allirjafnhnitniiðaðirögmá
þarnefna
Jónsson, fyrfyerandi sendi-
herra. Htmnesi erreyndar
vorkunn því hann skrifar
bara um EES og EB — það
er hrcinlega ekki hægt að
fara fram á að menn séu
stuttorðir um slíka hluti.
Hannes er að verða búinn að
sanna að EES sé af hinu
vonda og þarf þá lítið að
segja um framlug Jóns Bald-
vins Hanníbttlssonar, sem á
ekki upp á pallborðið hjá
Hannesi sfðan Jón tak Hann-
cs hcim frá því að vcra
heimusendiherra.