Pressan - 05.03.1992, Blaðsíða 17

FIMMTUDAGUR PRESSAN 5.MARS 1992
17
Varð ólétt af völdum karlfanga í Kvennafangelsinu
RÍKID SÝKNAÐ AF
MILLJON KRONA
SKADARÚIAKRQFU
VEGNA11DAGA
GÆSLUVARDHALDS
Rósa Dröfn Sigurðardóttir, sem sat í gæsluvarðhaldi vegna grófs líkamsárásarmáls, varð barnshafandi í Kvenna-
fangelsinu í Kópavogi og leyst úr haldi af þeim sökum. Hún var nær samstundis úrskurðuð aftur í gæsluvarðhald,
en sá úrskurður var felldur úr gildi af Hæstarétti. Hún krafðist einnar milljónar króna skaðabóta fyrir ónauðsyn-
legt gæsluvarðhald í 11 daga en Georg Kr. Lárusson borgardómari sýknaði ríkið.
Kvennafangelsið í Kópavogi. Það var í þessu húsi sem Rósa Dröfn Sigurðardóttir varð ólétt.
Hún gerði kröfu upp á milljón vegna vistarinnar í fangelsinu.
Borgardómur hefur sýknað
ríkið af kröfu Rósu Drafimr Sig-
urðardóttur um einnar milljónar
króna skaðabætur vegna gæslu-
varðhalds í 11 daga, sem hún
taldi ólögmætt. Rósa Dröfn
hafði verið látin laus úr gæslu-
varðhaldi vegna þess að hún
varð ólétt í Kvennafangelsinu í
Kópavogi. en úrskurðuð í
gæsluvarðhald að nýju daginn
eftir með úrskurði Sakadóms
Reykjavíkur. Þann úrskurð
ógilti Hæstiréttur hins vegar 10
dögum síðar.
Rósa Dröfn hafði setið í
gæsluvarðhaldi í Kvennafang-
elsinu í Kópavogi frá því í ágúst
1989 vegna rannsóknar á hnífs-
stungumáli og auðgunarbrotum.
Af einhverjum ástæðum var
karlfangi vistaður í sama fang-
elsi og tókust með þeim það
góð kynni að hún varð ólétt af.
Rósa Dröfn sætti opinberri
rannsókn vegna ætlaðrar mann-
drápstilraunar sumarið 1989 og
var í gæsluvarðhaldi í kvenna-
fangelsinu frá þeim tíma Undir-
réttardómur féll í málinu þann
26. janúar 1990. þar sem Rósa
Dröfn var sakfelld og dæmd til
6 ára óskilorðsbundinnar fang-
elsisvistar. Dómurinn sætti lög-
skilinni áfrýjun og 16. október
1990 sýknaði Hæstiréttur Rósu
Dröfn af ákæru um manndráps-
tilraun. en dæmdi hana í tveggja
ára óskilorðsbundið fangelsi
fyrir auðgunarbrot.
KARLFANGIVISTAÐUR í
KVENNAFANGELSINU
Á meðan Hæstiréttur fjailaði
um málið var Rósa Dröfn vistuð
f kvennafangelsinu. en frá 15.
janúar var hún ekki höfð í ein-
angrun. Síðar kom þapgað til
vistunar karlfangi og tókust með
honum og Rósu svo náin kynni
að hún varð vanfær af. Það var í
júlí að hún fékk grun um óléft-
una og 24. ágúst var gerð þvag-
rannsókn sem benti til þunguh-
ar. Þetta var síðan staðfe^t 12.
september af sérfræðingi í kveh-
sjúkdómalækningum, sem
komst að þeirri niðurstöðú að
fæðingar væri að vænta um
miðjan mars 1991. Samkvæmt
þessu hafa hin nánu kynni henn-
ar og karlfangans átt sér stað í
júm' 1990.
Áður en staðfesting kvensjúk-
dómalæknisins barst eða 5.seþt-
ember 1990 gerði Rósa Dröfn
þá kröfu fyrir Sakadómi
Reykjavíkur að sér yrði tafar-
laust sleppt. Kröfuna byggði
hún á lagaákvæðum um með-
ferð opinberra mála. sem kveða
á um að sjúklinga. vanfærar
konur eða konur með barn á
bijósti skuli úrskurða til geymslu
efiir læknisráði á spítala eða öðr-
um viðeigandi stað með þeim
hætti, að heilsu þeirra sé borgið.
DÆMD í GEYMSLU DAG-
INN EFTIR AÐ HÚN VAR
LEYST ÚR HALDI
Krafa þessi sætti ekki and-
mælum ríkissaksóknara og var
Rósa leyst úr gæsluvarðhaldi
daginn eftir, eða 6. september.
Sama dag gerði ríkissaksóknari
hins vegar kröfu um að Rósa
Dröfn yrði vistuð í sérstakri
geymslu, samkvæmt sömu laga-
ákvæðum um meðferð opin-
berra mála. Þessari kröfu var
mótmælt á þeim forsendum að
hún væri vanreifuð og öll gögn
skorti henni til grundvallar.
Sakadómur Reykjavíkur komst
hins vegar að þeirri niðurstöðu
7. september að Rósa Dröfn
skyldi sæta geymslu í Kvenna-
fangelsinu í Kópavogi, þaðan
sem hún hafði verið leyst út
daginn áður.
Úrskurður þessi var sam-
stundis kærður til Hæstaréttar.
Úrskurður féll 17. september og
var ákvörðun sakadóms felld úr
gildi með þeim rökum að
ákæruvaidið hefði enn ekki afl-
að gagna sérfræðings um
heilsufar og vistun Rósu Drafn-
ar. Þar með var hún aftur leyst
úr haldi.
Kröfu sína um einnar millj-
ónar króna skaðabætur byggði
Rósa Dröfn á því, að hún hefði
setið í ..geymslu" í fangelsi við
afplánunarkjör í 11 daga án þess
að til þess stæði heimild að lög-
um.
SKORTUR Á GÖGNUM
EKKITALJNN STOFNA
TIL BÓTARÉTTAR
Lögmenn ríkisins kröfðust
sýknu, einkum á þeim forsend-
um að Rósa Dröfn hefði ótví-
rætt átt að sæta gæsluvarðhaldi
uns fullnaðardómur gengi í máli
hennar og að umrædd laga-
ákvæði er ná til vanfærra fanga
ættu fyrst og fremst að tryggja
meðferð við hæfi, en útilokuðu
á engan hátt að slík geymsla
gæti farið fram í afplánunar-
fangelsi, væri heilsu viðkom-
andi borgið. Ekki hefði verið
skylt að aflétta frelsissviptingu
og láta Rósu Dröfn lausa.
Til vara var gerð sú krafa. ef
dómarinn kæmist að þeirri nið-
urstöðu að ríkið væri bótaskylt,
að bótakrafan yrði lækkuð stór-
lega og hún ennfremur skulda-
jöfnuð við ógreidda skuld Rósu
Drafnar vegna sakarkostnaðar
Hæstaréttar. í hnífsstungumál-
inu var Rósa Dröfn dæmd til að
greiða 440 þúsund krónur í sak-
arkostnað, sem hún hefur ekki
gert skil á.
Georg Kr. Lárusson, settur
borgardómari, kvað í máli þessu
upp þann dóm, að ríkið skyldi
sýknað af kröfu Rósu Drafnar.
Hann taldi með öðrum orðum
að gæsluvarðhald hennar hefði
verið lögmætt og að það eitt, að
tiltekin gögn hefðu ekki legið
fyrir, gæti ekki leitt til þess að
stofnast hefði til bótaréttar.
Máli þessu er þó ekki lokið,
þvf Rósa Dröfn hefur ákveðið
að áfrýja dómi Georgs til
Hæstaréttar.
Friðrik Þór Guðmundsson