Pressan - 09.04.1992, Blaðsíða 27

FIMMTUDAGUR PRESSAN 9. APRIL 1992
H Ú S
27
LlTUR ER FEG-
URÐ EÐA MAR-
TRÖÐ
Það er fátt eins erfitt og að velja lit á
húsið sitt. Fallegur stíll getur fölnað
undan röngum litum og hrörlegasti
kofaræfill getur orðið höll með réttu
litavali. Ekki vill maður verða sér (og
götunni sinni) til skammar með
ósmekklegheitum og flestir reyna því
að vera þokkalega smart. Vandinn er
hins vegar sá að sitt sýnist hveijum.
Það er þó skaðlaust að tileinka sér
nokkrar litíar reglur sem geta fyrirbyggt
óþarfa smekkleysu og glannaskap. Hús
er byggt á þremur meginþáttum; gmnn-
inum, sem tengir það við jörðina, hæð,
venjulega með gluggum, og þaki. Yfir-
leitt er hver þessara hluta málaður sín-
um eigin lit. Litimir eru svo tónaðir
saman svo þeir myndi ásjálega heild.
Skemmdlegt er að draga út aukahlud,
svo sem gluggakarma og flúr á þak-
skeggi, með öðrum litum. Gleymið
ekki að prufa litinn á húsinu fyrst því
það sem sýnist prýðilegt í búðinni getur
orðið að martröð á húsveggnum. Þá er
pínlegt að sitja uppi með hryllinginn!
Hugsið mest um þann lit sem þekja á
stærstan hluta hússins og veljið aðra htí
út frá honum. í ákvörðun um lit felst
fyrst og ffemst hvort mála á með sterk-
um litum og vera þar af leiðandi áber-
andi eða hvort mildari tónar verða íyrir
valinu. Það fer auðvitað eftír stílbragði
byggingar og persónulegum smekk. Að
lokum má benda kurteislega á að ekki
er verra að sýna náunganum tillitssemi
þegar litir eru annars vegar. Það þykir
vart til siðs að vera óþarflega glanna-
legur í litavali og munið að nágranninn
þarf að hafa dýrðina fyrir augunum alla
daga ársins...
Litabók sál
FRÆÐINNAR
Litir geta verið kaldir og heitir og
benda má á að þeir endurspegla sálarh'f
mannsins. Heitír litír eru rauður, appel-
sínugulur og gulur. Þeir efla sjónræna
upplifun. Kaldir litír einsog blár, grænn
og fjólublár draga úr sjónrænni upplif-
un. Faber Birren, faðir litasálfræðinnar,
segir að heitír litir séu mest notaðir af
félagslyndum og mannblendnum ein-
staklingum, en þeir köldu höfði mest tíl
vitsmunalega þenkjandi einstaklinga,
og þeirra dulu. Hlutlausir litír, eins og
gráir og ljósbrúnir, höfða hins vegar tíl
flestra og eru ekki til að vekja upp
verulegar tílfinningasveiflur...
Stíllinn að
MÁLA LISTA-
VERK ÁVEGG-
INA
Það er ekkert síður mikilvægt að
nota rétta lití innanhúss og geta útfærsl-
ur verið ýmiss konar. Einn litur á vegg
er reglan en undantekningarnar eru
miklu skemmtílegri. Augað er hægt að
blekkja og listína má nota tíl að endur-
skapa form, dýpka rými eða auka
áherslur. Markmiðið er að klekkja á
skynjun augans svo það nemi falskan
raunvemleikann.
Fyrir nokkrum árhundruðum var
stundað að mála á veggi til skrauts,
blekkingar og yndisauka. Sú tíska hefur
legið niðri hjá velflestum, þótt einstaka
sérvitringar hafi haldið í gamlar hefðir.
Þessi „siður“ er orðinn stæll á ný og
mörg heimili Evrópubúa fá að njóta
handbragðs listamanna. Ekki vitlaust að
taka upp þann háttinn hérlendis og nýta
krafta okkar manna...
Góðar hug-
MYNDIR STAND-
AST TAKMÖRK
RAUNSÆISINS
Hugmyndasnauð heimili em afar al-
geng og sorgleg fyrirbæri. Hver hefur
ekki komið inn í íbúðir og hús sem eiga
að vera tipptopp en er svo ekkert varið
í? Ástæðan: Nógir peningar en þrálátur
hugmyndaskortur. Það er óljúft tíl þess
að hugsa að íjöldinn allur af fólki leggi
mikla íjármuni í ráðleggingar og hönn-
un, en leggi lítíð sem ekkert af mörkum
sjálft.
Nýi „trendinn" er að fólk spái í um-
hverfi sitt og geri það lífvænlegt fyrir
sjálft sig, ekki fyrir tískuna eða aðra.
Rétt er það að það fæðast ekki allir sem
arkitektar, en hugmyndir finnast ekki
einvörðungu í toppstykki manna. Það
má leita í bæklinga, tímarit, listasöfn,
náttúmna eða nánast hvað sem er tíl að
finna þær. Ef eigið handbragð skortír er
sniðugt að fá tíl liðs við sig fagfólk sem
hefur tillögur um útfærslu og fyrir-
komulag. Staðreyndin er nefnilega sú
að það er miklu skemmtílegra að búa
þar sem eigið hugvit hefúr fengið útrás.
Faglegur vamagli felst þó í því að hug-
myndir þurfa að standast takmörk raun-
sæisins...
TRÉ-X SPÓNAPARKEl
A
SUMARHÚSIÐ
ER
BESTI KOSTURINN
NÍÐSTERKT
RAKAHELT
ÓDÝR
ÍSLENSK
FRAMLEIÐSLA
VARIST
EFTIRLÍKINGAR
PÁSKA TILBOÐSVERÐ
TRÉ-X BÚÐIN
SMIÐJUVEGI 30, KÓPAVOGI SÍMI 91-670 777
IÐAVÖLLUM 6, KEFLAVÍK SÍMI 92-14 700