Pressan - 09.04.1992, Blaðsíða 33

FIMMTUDAGUR PRESSAN 9. APRÍL 1992
33
E R L E N T
Kynlífsdraumar Madonnu
„Þegar Madonna grípur um
klofið á sér er þjóðfélagsskipan-
inni alvarlega ögrað,“ er haft eft-
ir bandarískum háskólaprófessor
sem hefur skrifað bók um tákn í
myndböndum þessarar um-
deildu stórstjömu. Aðrir mundu
segja að athæfi hennar flokkaðist
undir hreina sýndar- og sölu-
mennsku. Kollegi hennar Elvis
Costello segist hafa lesið að hún
sé snillingur að selja kynlíf. „Það
þarf nú aldeilis snilligáfuna til
þess!“ bætir hann við kaldhæðn-
islega.
Eftir leikstjóranum Oliver
Stone er haft:, jvladonna. Hún er
eins og klósettpappír. Hún er á
forsíðu hvers einasta tímarits.
Fallin í verði.“
En Madonna sýnir ekki á sér
neinn bilbug. Hún
segist vilja að fólk
hneykslist á sér, tali
um sig dag og nótt. Og
tilefnin hafa svosem
verið ærin, enda hefur
hún lengi rambað á
mörkum þess sem er
talið velsæmi. Textar
hennarþykja í meira lagi
tvíræðir. Hún hefur gert
myndbönd þar sem er ýj-
að að ýmsum kynlífsat-
höfnum sem venjulega
fara fram bak við glugga-
tjöld. Og hún þykir ekkert
sérstaklega passasöm í
I orðavali.
[ í viðtali hefur hún sagt
að við séum öll tvíkyn-
hneigð. Hver karlmaður
hafi gott af því að fá tungu
annars karlmanns upp í sig
einhvem tíma á ævinni. Hún hef-
ur líka sagt frá því sem örvar
hana kynferðislega: Karlmenn
sem kyssast. Ef hún elskast með
konu og aðrir horfa á.
Eftir ástarævintýri með kyn-
tröllinu Warren Beatty var hún
heldur ekkert ófeimin við að tjá
sig. Hvemig var hann? Svar: „Eg
mældi hann ekki, en hann var al-
veg mátulega stór.“
Sjónarspil? Líklega. Madonna
virðist alltént gæta þess vandlega
að hún hverfi ekki augnablik úr
sviðsljósi fjölmiðla. Nýjasta
uppátækið er bók sem hún er
með í smíðum og fjallar um kyn-
lífsdrauma hennar. Ekki er vitað
hvenær eða hvort hún kemur út,
en skandallinn er þegar skeður:
Þegar verið var að taka nektar-
myndir í bókina af Madonnu og
stórfyrirsætunni Naomi Camp-
hell á strönd við Miami stalst
óforskammaður ljósmyndari til
að taka sínar eigin myndir úr
leyni. Þær hafa síðan borist út
um heimsbyggðina.
Sumir segja að hún sé í eilífri
uppreisn gegn ströngu kaþólsku
uppeldi, enda kvað siðavöndum
föður hennar enn mislíka athæfi
dótturinnar. Sjálf segir hún:
„Hvemig hefði ég getað orðið
nokkuð annað — með þetta
nafn? Ég hefði annaðhvort orðið
nunna eða það sem ég er.“
Madonna situr fyrir allsber á
strönd við Miami ásamt
Naomi Campbell og þeldökk-
um rappsöngvara.
Er Mikki mús rofla?
í Eurodisney mætast stálin
stinn. Annars vegar kaldhamrað-
ir klókir amerískir bisnessmenn
og hins vegar þvermóðskufullir
og þjóðemissinnaðir Frakkar
sem finna fyrirtækinu allt til for-
áttu, telja það táknmynd fyrir
ameríska lágkúru sem sé að
leggja undir sig heiminn. Vand-
ræðin í kringum þetta íyrirtæki
em í raun ágætt dæmi um þau
vandræði sem geta komið upp
þegar tveir ólíkir menningar-
heimar mætast í návígi.
Eurodisney verður opnað á
pálmasunnudag, 12. apríl, í
Mame-la-Vallée, 32 kílómetmm
íyrir austan París. Þar verða einir
12 þúsund starfsmenn. Fyrirtæk-
ið þarf 11 milljón gesti á ári til að
það beri sig. Aðgangseyrir verð-
ur um 2.500 krónur fyrir full-
orðna, 1.600 krónur íyrir böm. Á
svæðinu er hótel með rými fyrir
um 5.000 gesti. Herbergið kostar
frá 4.000 upp í 25 þúsund krónur
nóttin. Á þriðja hundrað millj-
arða hefur farið í framkvæmdir
sem tengjast skemmtigarðinum.
Þar af hefur franska ríkið eytt
miklum fjármunum í að byggja
vegi, biýr og jámbrautarstöðvar,
auk þess sem Eurodisney hefur
fengið hagstæð lán og skattaf-
slátt.
Skemmtigarðurinn verður
með mjög svipuðu sniði og
Disneyland í Kalifomíu, Disn-
eyworld í Flórída og Disneypark
Kim II Sung
afhjúpaður
Alþýðuleiðtoginn ástkæri,
Kim II Sung hefur verið af-
hjúpaður. Park-II Peter Alex-
andfovitsj, sem er Rússi af
kóresku bergi brotinn, leysti
frá skjóðunni í viðtali við
breska blaðið The Independ-
ent, en hann var gerður út af
Stalín til þess að semja „bylt-
ingarsögu" og ævisögu bylt-
ingarleiðtogans eftir hemám
Sovétmanna í Norður-Kóreu.
Auk þess var honum falið að
kenna leiðtoganum undir-
stöðuatriði marxisma.
Forsenda þess að Kim II
Sung komst í valdastól átti að
vera barátta hans gegn hinum
japönsku nýlenduherrum.
Park-Il segir þetta þvætting,
að hann hafi verið að pota
niður kartöflum heima hjá
foreldrum sínum meðan aðrir
börðust. „Hann var aldrei
marxisti. Hann vissi ekki
hvað marxismi var," segir
Park-Il. Hann segir Kim II
Sung í meðallagi greindan,
hann hafi talað rangt mál, en
verið fremur viðkunnanlegur
piltur fyrir utan raupsemina.
í Tókýó. Þetta er heimur fullur af
ævintýrum og góðvild, tóm
blekking auðvitað, en samt eins
og tilbúin Paradís á jörðu. Þó
hlakka ekki allir til opnunardags-
ins. Jack Lang menningarmála-
ráðherra hefur lýst því yfir að
hann ætli ekki að vera viðstaddur
ef hann geti komist hjá því. Fjar-
staddir verða einnig þeir fjöl-
mörgu sem sóttu um vinnu, en
fengu ekki af ýmsum ástæðum.
Disney-menn hafa engan
áhuga á að ráða hið fjölbreytileg-
asta fólk til sín.
Það hefur farið
fyrir brjóstið á
fjölmörgum
hinna frönsku
umsækjenda
hversu hörð
skilyrði starfs-
Eurodisney:
Heimur fullur
af ævintýrum
og góðvild,
en samt eru
margir Frakk-
arfúlir.
menn þurfa að uppfylla. A bann-
lista em meðal annars gallabux-
ur, leðurklæðnaður, stutt pils,
strípur í hári, eymalokkar, skegg,
mikill andlitsfarði og sterkur
varalitur. Feitabollur fá ekki
vinnu. Skilmálamir em útmálað-
ir á átta blaðsíðum; þar eru
starfsmenn líka skikkaðir til að
nota svitalyktareyði og konur til
að ganga ekki í djörfúm nærföt-
um.
Þeir mega heldur ekki koma
of seint og þurfa alltaf að vera
reiðubúnir að vinna; mottóið er
að, Jtafa yndi af því að gera aðra
hamingjusama".
Kaupið er á bilinu 60-70 þús-
und krónur á mánuði.
Af þessum ástæðum hafa
ýmsir hætt sem jtegar vom búnir
að fá vinnu. Nógir verða þó til að
hlaupa í skarðið, enda vom um-
sækjendur 30 þúsund þrátt fyrir
að verkalýðsforingjar segðu það
andstætt lögum að kveða á um
útlit launþega í starfssamningi.
Ekki vom þeir heldur hressir yfir
því að tilvonandi starfsmenn
þurftu að svara spumingum um
„40 milljónir
Bandaríkja-
manna reyktu
gras. Þeir einu,
sem fannst þaö
ekki gott, voru
Clarence Thom-
as og Bill Clin-
ton.“
Jay Leno háðfugl um síðbúnar
játningar manna í sókn eftir opin-
berum embættum.
Æfingin skapar
meistarann
í Kenmore í New York-fylki reyndi
maöur nokkur ítrekað að fremja
sjálfsmorð síöastliöinn mánudag.
Hann henti sér út um glugga í íbúð
sinni á fjórðu hæö, en lenti á bíl og
liföi. Hann fór því aftur inn í húsið,
tók lyftuna upp og stökk á nýjan leik.
Allt kom fyrir ekki og hann er nú lítt
slasaður í sjúkrahúsi.
hvort þeir tilheyrðu einhverju fé-
lagi eða samtökum.
Einna ókátastir em þó verk-
takar, en í fjölmiðlum hafa geis-
að deilur milli jreirra og Disney-
manna. Sumir hafa leitað réttar
síns fyrir dómstólum og ein-
hverjir farið á hausinn. Þeir
kvarta yfir því að Eurodisney
standi ekki við gerða samninga
og noti hvert tækifæri til að losna
við að greiða fyrir unnin verk.
Verktakamir reyndu að ná fram
hefndum með því að skaða hina
hreinu ám Disney- fyrirtækisins.
Á þeim var að skilja að Mikki
mús væri í rauninni rotta. Robert
Fitzpatrick, framkvæmdastjóra
Eurodisney, tókst að kveða þá í
kútinn með fimmtíu viðtölum á
fimmtán dögum.
Og þeir em fleiri sem ekki
hlakka til: Bændur í nágrenninu
em óhressir yfir tilmælum um að
þeir hætti að bera skít á tún. Og
íbúar í nágrenninu — þeir hafa
áhyggjur af umferðinni og ekki
síður miklum flugeldasýningum
sem áætlað er að verði á hveiju
kvöldi.
Þú hefur gott af
smáblýi!
Saddam Hussein reynir nú ákaft
aö fá leysta út sérútbúna og skot-
helda límúsínu, sem hann festi
kaup á í Bandaríkjunum nokkrum
dögum fyrir innrásina í Kúveit.
Bandarísk yfirvöld lögðu þá hald á
hana og eru nú mjög treg til að láta
hana af hendi, segja Saddam ekk-
ert hafa við skotheldan bil aö gera.
Kosningabar-
áttan harönar
vestanhafs
Richard Darman, fjársýslustjóri
Bush Bandaríkjaforseta, hélt að
hundur sinn væri týndur þegar
leyniþjónustan hringdi í hann og
kvaðst hafa hundinn undir höndum.
Hann haföi veriö fangaður eftir að
hann haföi (hund)elt skokkara nokk-
urn tveggja og hálfs kílómetra leið.
Leyniþjónustan haföi afskipti af mál-
inu, þar sem skokkarinn var enginn
annar en Patrick Buchanan.
Enginn sleppur
Ný rannsókn breskra vísinda-
manna bendir til þess að karlmenn,
sem sneiða hjá feitum mat og
minnka þannig líkur á hjartasjúk-
dómum, auki líkur á ótímabærum
dauðdaga af völdum þunglyndis.
ÍSLENSKT SJÓNARHORN
Sigur Thatchers
BIRGIR ARNASON
Talsverðar líkur em á því að í
dag, 9. apríl, bindi kjósendur á
Bretlandseyjum enda á rúmlega
tólf ára valdaferil íhaldsflokks-
ins. Verður þá lokið merkileg-
um kafla í stjómmálasögunni.
Forystumenn Verkamanna-
flokksins breska kættust mjög
þegar íhaldsmenn völdu Marg-
aret Thatcher til að hafa fyrir sér
forystu um miðjan áttunda ára-
tuginn. Töldu þeir einsýnt að
Verkamannaflokknum væri
tryggð stjómarseta að minnsta
kosti til aldamóta. Öðm nær.
Ríkisstjóm Verkamannaflokks-
ins féll þegaríkosningum 1979,
rúin trausti með gjaldþrota
stefnu.
Valdataka Thatchers á Bret-
landi markaði tímamót í stjóm-
málaþróun eftirstríðsáranna.
Það verða seint allir ásáttir um
„Hinn endurnýjaði Verkamanna-
flokkur hefur í raun gert að sínum
flestar þœr grundvallarforsendur,
sem Thatcher fór afstað með fyrir
hálfum öðrum áratug... “
það, sem hún gerði og stóð fýrir.
Engu að síður er óhjákvæmilegt
að viðurkenna það, sem hún
gerði vel. Hún boðaði markaðs-
búskap í stað sívaxandi ríkisaf-
skipta af efnahagslífinu, hún
beitti sér fyrir einkavæðingu í
stað þjóðnýtingar, hún stóð fyrir
því að verkfallsrétturinn var tak-
markaður á Bretlandi til að
draga úr því tjóni, sem sífelldur
ófriður á vinnumarkaði veldur,
og svo framvegis og svo fram-
vegis.
Stefna Thatchers var hug-
myndafræðileg bylting, sem
hafði víðtæk áhrif langt út fyrir
landsteina Bretlandseyja. Á
meðal frjálslyndra manna í
Austur-Evrópu var hún dáðust
af vestrænum stjómmálamönn-
um og sóttu þeir til hennar hug-
myndir, sem þeir leitast nú við
að gera að veruleika. Hlutverk
hennar í hmni kommúnismans
verður seint ofmetið.
Á Bretlandi kvað Thatcher
Verkamannaflokkinn svo ræki-
lega í kútinn, að meðan hennar
naut við bar hann ekki sitt barr.
Raunar má halda því fram að
hún hafi gengið af þeim Verka-
mannaflokki dauðum, sem
spjót hennar beindust að. Sá
Verkamannaflokkur, sem nú er
risinn upp úr öskustónni, er að
flestu leyti annar en sá Verka-
mannaflokkur, sem galt afhroð í
kosningunum 1979, 1983 og
1987. Verkamannaflokkurinn,
sem gengur til kosninga í dag,
boðar markaðslausnir í efna-
hagsmálum, hefur gefið þjóð-
nýtingu upp á bátinn, ætlar ekki
að afnema hömlur á verkfalls-
réttinum, hafnar einhliða kjam-
orkuafvopnun, og svo framveg-
is og svo framvegis. Hinn end-
umýjaði Verkamannaflokkur
hefur í raun gert að sínum flest-
ar þær grundvallarforsendur,
sem Thatcher fór af stað með
fýrir hálfum öðrum áratug.
Um hvað snúast kosningam-
ar í dag? Harla lítið. Hug-
myndafræðilegu átökin eru
horfin. Flokkamir metast á um
það hvor geti stjómað Bretlandi
betur í tæknilegu tilliti. Þessi
þunni þrettándi er eðlileg afleið-
ing þess, að Verkamannaflokk-
urinn hefur algerlega snúið við
blaðinu í helstu stefnumálum.
Að einu leytinu hefur Verka-
mannaflokkurinn þó ekki breyst
svo nokkru nemi. Forystumenn
hans em svo til allir þeir sömu
og áður. Hvað það segir um
hversu trúverðug stefnubreyt-
ing flokksins er verður hver og
einn að gera upp við sjálfan sig.
Eg myndi hins vegar aldrei
kjósa slíkan sinnaskiptaflokk—
hvort sem er á Bretlandi... eða á
íslandi.
Höfundur er hagiræöingur hjáEFTA.