Fréttablaðið - 20.12.2003, Síða 47

Fréttablaðið - 20.12.2003, Síða 47
LAUGARDAGUR 20. desember 2003 43 ar g u s – 0 3- 05 63 Það vakti mikla athygli þegarBergsveinn Birgisson var til- nefndur til Íslensku bókmennta- verðlaunanna fyrir fyrstu skáld- sögu sína Landslag er aldrei asna- legt. „Ég er geysiánægður með það, einkum fyrir hönd forlags- drengjanna á Bjarti, sem standa í því að selja bókina. Þetta var mik- il lyftistöng fyrir bókina, og von- andi ratar hún víðar fyrir vikið,“ segir Bergsveinn. Hann segist ekki finna fyrir því að tilnefning- in setji aukna pressu á hann varð- andi næstu bók: „Ég tók því þannig að tilnefningin væri fyrir þessa bók hér og nú. Um næstu bók verður aldrei neitt vitað, þú verður að spyrja Músuna mína um hana.“ Af hverju ákvaðstu að skrifa um trillukarla í deyjandi sjávaþorpi? „Meginástæðan er sú að fjarð- armenningin er prýðilegt módel fyrir þær breytingar sem túrbó- kapítalisminn er að knýja í gegn í mannlegu félagi. Við stöndum í sama baslinu og aðrir við að reyna að varðveita eitthvað sem við get- um kallað okkar eigið í hnatt- og plastvæðingunni allt um kring. Fjarðarmenningin og smábátaút- gerðin hér á landi er kannski það íslenskasta sem Ísland hefur, og ef hún er lögð niður í hagræðinga- skyni, þá hafa stjórnvöld ekki staðið sig í stykkinu hvað varðar þetta grunnatriði. Þetta efni teng- ist síðan valinu milli fortíðar og sögu eða efnahagslegrar hagræð- ingar, persónu eða stereótýpu, merkingarsköpunar eða ekki merkingarsköpunar, hins veika og hins sterka og þannig mætti áfram telja. En þetta er verkefni þeirra sem stjórna. Mitt verkefni er að sýna manneskjuna í þessu mannanna kerfi sem nú stýrir. Svo þekki ég líka til við sjávarsíð- una, og kann vel við mig meðal trillukarla.“ Málsvari fjarðarmenningar Er þessi bók gagnrýni á kvóta- kerfið, eins og haldið hefur verið fram? „Landslagið fjallar um mann- eskjuna og ekki nein pólitísk þrætuepli. Bókin sýnir hins vegar hvaða afleiðingar ákveðin stjórn- arstefna getur haft. Fjarðarmenn- ingin hefur vonandi fengið dálítinn málsvara með þessari bók. Þó er mjög rangt að segja bókina ein- hvers konar rómantíseringu á firð- inum, ég hef heldur dregið úr en hitt. Persónulega vil ég taka fram að gagnrýni á íslenska kvótakerfið er ekki gagnrýni á túrbókapítal- isma, það verður að vera á hreinu. Kapítal-lögmálið snýst um að kaupa og selja og það er gott og blessað, en í þessu tilviki var fólki gefin varan. Þarnæst var fólk verðlaunað með skattafríðindum af stjórnvöldum fyrir að flytja gjöfina úr landi. Allt er þetta mjög undarleg heimspeki, frá mínum bæjardyrum séð“. Þetta er vel skrifuð bók. Ertu undir áhrifum frá einstökum höf- undum hvað stíl varðar? „Ég hef leitað það lengi að mín- um persónulega stíl, í hjartanu, að ég vona sannarlega að þar sé eng- in ákveðin fyrirmynd. Enginn maður skapar sig samt sjálfur, og án þess að höfundur viti nokkuð í sinn haus er presturinn í sögu hans orðinn hamletskur og krypp- lingurinn farinn að minna á Quasi- modo hans Victor Hugo. En það er hið persónulega í stílnum sem á að gera slíkan samanburð óþarfan. Ég vil þó segja að fáar bækur hafa hrifið mig jafn mikið og Doktor Glas eftir Svíann Hjalmar Söder- berg. Hver sem nær slíkum inni- leika í bókmenntir er stór höfund- ur.“ Að skapa merkingu með tungumálinu Bergsveinn býr í Björgvin þar sem hann er við nám í drótt- kvæðum. „Ég hef áhuga á dróttkvæðum af því að ég hef áhuga á manneskj- unni, á m a n n - l e g r i hugsun, á því hvernig m a n n - e s k j a n s k a p a r merkingu í líf sitt með tungumálinu, með hugsun og hjarta,“ seg- ir hann. „Drótt- kvæði eru elstu a ð g e n g i l e g a r heimildir um gamla og heiðna hugsun, og þess vegna stilli ég þeim upp á móti því sem fræði- menn segja um nútímahugsun. Ég er þannig að reyna að finna út hvað sé nýtt og hvað gamalt í hugsun nútímamannsins, og þá einkum á hinu dýpra hugsunar- formlega plani.“ Hann byrjaði snemma að fást við skáldskap. „Ég byrjaði að gera skríngivísur um 11 ára aldur af því það þótti mér skemmtilegt. Síðan orti ég ljóð eins og allir ung- lingar gera sem byrja að kenna til lífsins,“ segir hann. Þegar hann er spurður hvort hann ætli sér að verða atvinnurithöfundur svarar hann: „Mér er sama hvað ég geri svo lengi sem ég hef gagn og gam- an af og þéna nokkrar krónur til að geta keypt kjóla handa dóttur minni. Fyrir svona kvótaleysur eins og mig liggur beinast við að skrifa bækur eða syngja eða gramsa í gömlum bókum, og þess vegna segi ég eins og í viðlaginu forna: „Guð mun ráða hvar við dönsum næstu jól“.“ kolla@frettabla- did.is Bergsveinn Birgisson er nýtt nafn í bókmenntaheiminum. Frumraun hans á skáld- sagnasviðinu hefur verið tilnefnd til Íslensku bókmenntaverðlaunanna. Hann seg- ist geysiánægður með árangurinn. Enginn maður skapar sig sjálfur BERGSVEINN BIRGISSON „Landslagið fjallar um manneskjuna og ekki nein pólitísk þrætuepli. Bókin sýnir hins vegar hvaða afleiðingar ákveðin stjórnarstefna getur haft. Fjarðarmenningin hefur vonandi fengið dálítinn málsvara með þessari bók. Þó er mjög rangt að segja bókina einhvers konar rómantíseringu á firðinum, ég hef heldur dregið úr en hitt.“ Mitt verkefni er að sýna manneskjuna í þessu mannanna kerfi sem nú stýr- ir. Svo þekki ég líka til við sjávarsíðuna, og kann vel við mig meðal trillukarla. ,,
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96

x

Fréttablaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.