Tíminn - 18.03.1973, Blaðsíða 37
Sunnudagur 18. marz 1973.
TÍMINN
37
VERÐUR KRÓKÓDÍLNUM
UTRYMT?
HVAR stóð vagga
ameriska krókódilsins, i
Asiu eða N-Ameriku?
Þessari spurningu hefur
ekki enn tekizt ao svara.
Og finnst ekki einn
góðan veðurdag stein-
gerfingur, sem leysir
gátuna, er það næstum
öruggt,að henni verður
aldrei svarað. Þvi að
maðurinn er á góðri leið
með að útrýma
dýrunum, sem betur en
nokkuð annað gefur
okkur hugmyndir um þá
veröld, sem var fyrir
milljónum ára siðan,
veröld risaeðla og
krókódila i endalausum
frumskógum. Maðurinn
verður að hætta veiðum
sinum á krókódilunum
og leyfa dýrunum að lifa
i náttúrulegu umhverfi.
Ameriski krókódillinn
(Alligatorinn) og hinn venjulegi
krókódill, ásamt likum skepnum
tilheyra stórum flokki dýra, sem
eru næstu ættingjar risaeðlanna
af öllum dýrum, sem nú lifa.
Krókódilar og risaeðlur eru
komin af sameiginlegum for-
feðrum. Fyrir u.þ.b. 180 árum
lifði skriðdýr, sem hefur verið
nefnt Thekodonter þ.e. Holtanni.
Þetta dýr var á stærð við hálf-
vaxinn ameriskan krókódil. Þeir
höfðu lengri og sterkari aftur- en
framfætur og höfðu langa hala.
Holtanni var fyrirrennari margra
skriðdýra og þar á meðal krókó-
dila og risaeðla. Fyrstu krókódil-
arnir liktust mjög þessum for-
feðrum sinum, ein tegund þeirra,
kölluð protosukus, var innan við
metra á lengd og hafði langa
afturfætur.
Þegar skriðdýr áttu sinn
blómatima hér á jörðinni,
dreifðust krókódilarnir viða um
heim. Sumar tegundir lifðu i sjó,
sem var þeim jafn náttúrulegt
umhverfi og fiskunum. Sækrókó-
dilar hafa sennilega verið miklar
fiskaætur, sem og margir afkom-
endur þeirra.
Aðrar tegundir lifðu i fersku
vatni. Margir nærðust einkum á
skeldýrum, sem er ennþá aðal-
fæða ameriska krókódilsins. Ein
tegund varð mun stærri en
nokkur, sem nú lifir, yfir fimmtán
metrar á lengd.
Flestar þessar skrið-
dýrategundir dóu út fyrir u.þ.b.
63 millj. ára, en örfáar hafa lifað
allt fram á okkar daga. Það eru
krókódflarnir, sem við þekkjum i
dag.
Hvað sem er um uppruna
þeirra annars að segja er eitt
vist: Þeir eru við það að deyja út.
Ef menn hætta ekki að veiða þá
og gripa i stað þess til skipu-
lagðra björgunarráðstafana eru
þeir bráðlega úr sögunni. Og þar
með er horfin af jörðinni sú
einasta dýrategund, sem getur
gefið okkur hugmynd um þá
dýraveröld, sem var á jörðinni,
áður en maðurinn steig á hana
fæti.
gjöfiin ssm
gleður
allir kaupa
hringana hjá
Skólavörðustíg 2
við
SMÍÐUM
HRINGANA
SIMI 24910
0Menn og mólefni
þar sem vélin tók eldsneyti, tii að
eiga viðræður við forsætisráö-
lierra islands um hið eilifa
vandamál, fisk og viðáttu land-
lielgi. Forsætisráðlierrann virtist
mjög viðkunnanlegur maður, en
freinur atkvæðalitill (burt rather
an ineffective one). Við snæddum
liádegisverð einir og hann skýrði
fyrir mér i mjög löngu máli vegna
livers Iionum væri ómögulegt að
veita okkur nokkra eftirgjöf i
deilunnium 12 inilna landhelgina.
Ilann liefði aðeins 2ja til 3ja at-
kvæða meirihluta og væri i sam-
steypustjórn með jafnarmönnum.
Koinmúnistar væru hin barða
stjórnarandstaða og staðráðnir i
að nota fiskveiðideiluna sem tæki
lil að koma amerisku herstööinni
á brott og íslandi úr Nato. Ég
reyndi að vekja áhuga lians á rök-
seindum. sem hann gæti notað.
(a) Hann hefði fengiö okkur til
þess að fallast á 12 mílurnar sem
endanlegt samkomulag. Allt sem
við færum fram á væri ..umþóft-
unartimi". Noregur ætlaði aö
vcita okkur 10 ára undanþágur.
Við gætum fallizt á 5 ár við
island. Hvers vegna þá að standa
i harðri deilu um þetta. Hann gæti
sagzt liafa náð tvisvar sinnum
betri samningum en Norðmenn.
(b) Við gætum ef til vill gert
fleiri tilslakanir á sérstökum
svæðuin milli H og 12 mflna og það
myndi lijálpa honum.
riun
Fyrirliggjandif
og
væntanlegt
Nýjar birgðir
teknar
heim vikulega
Spónaplötur 8-25 mm
Plasthúöaöar spóna-
plötur 12-19 mm
Harðplast
Hörplötur 9-26 mm
Hampplötur 9-20 mm
Birki-Gabon 16-25 mm
Beyki Gabonló 22 mm
Krossviður:
Birki 3-6 mm, Beyki
3-6 mm, Fura 4-12 mm
Harötex með rakaheldu
limi 1/8' '4x9'
Haröviður:
Eik (japönsk, amerisk,
áströlsk), Beyki
(júgóslavneskt, danskt),
Teak, Afromosia, Iroko,
AAaghony, Palisander,
Oregon Pine, Gullálmur,
Ramin, Abakki, Amerísk
hnota, Birki 1 og 1/2"
til 3", Wenge
Spónn: Eik, Teak, Pine,
Oregon Pine, Fura,
Gullálmur, Álmur, Beyki,
Abakki, Askur, Afromosia,
Koto, Amerísk hnota,
Maghony, Palisander,
Wenge
Verzlið þar sem
úrvalið er mest
og kjörin bezt
JÓN LOFTSSONHF
Hringbraut 121 (£§ 10 600
áttunni hér innanlands, þegar
tslendingar unnu sinn „stærsta
stjórnmálasigur” i landhelgis-
deilunni við Breta á árinu 1961!!
— T.K.
5T——V!
JER
Jón E. Ragnarsson
LÖGMAÐUR
Laugavegi 3 • Sími 17200
P. O. Box 579!?
A—iii . /•
Viljum ráða
til Vinnu- og dvalarheimilis Sjálfsbjargar
Hátúni 12, Reykjavik, eftirtalið starfsfólk:
Iljúkrunarfólk.
Lækni (2-3 eyktir á viku)
4 Hjúkrunarkonur
7 Sjúkraliða
4 Hjálparmenn.
1 ræstingu o.fl.
7 Konur.
i eldhús.
Aðstoðarmatráðskonu
8 Starfsstúlkur.
A skrifstofu.
Skrifstofustúlku i vélritun og simavörzlu.
Aætlað er að starfsfólk hefji störf i mai n.k. Laun samkv.
launakerfi B.S.R.B. og Sóknar. Til greina kemur að ráða
fólk i hálfsdagsvinnu. Umsóknir sendist fyrir 24 marz n.k.
merkt
Sjálfsbjörg, Pósthólf 5147, Reykjavik
Sjálfsbjörg, landssamband fatlaðra.
(c) Við gætum veitt lionum
nokkra efnaliagslega hjálp til efl-
ingar fiskveiðum og sölu fisks.
ÍCg var ekki sérlega bjartsýnn
eftir viðræður okkar. islenski for-
sætisráðherrann var ágætis ná-
ungi (a nice old boy), en augljós-
iega óstyrkur maður i veikri að-
stiiðu.” (lausl. þýð. undirrit.)
Um þessa frásögn Macmillans
er bezt að hafa sem fæst orð.
Menn geta að sjálfsögðu deilt, um
dóma hans um Ólaf Thors, en
engu að siður eru það hans dómar
og forvitnilegt að heyra þá.
Dálitiðer það kátbroslegt samt,
að það skuli hafa verið forsætis-
ráðherra Breta, sem lagði forsæt-
isráðherra Islands i munn helztu
röksemdirnar i stjórnmálabar-
KJÓSENDUR
í DÓMKIRKJUSÓKN
Símar á skrifstofu 22448 og 22420
STUÐNINGSMENN
Ég undirritaður hef tekið við rekstri úrsmíða-
verzlunar Arne Sörensen og mun leitast við að
veita Vestfirðingum alhliða úrsmíðaþjónustu.
— í verzluninni munum við ávallt hafa fyrir-
liggjandi svissnesk gæða-úr, svo sem: Camy,
Alpinao.fi. VERIÐ VELKOMIN
OG REYNIÐ VIÐ-
Axel Eiríksson SKIPTIN.
Ursmiðaverzlun — Aðalstræti 22 — isafirði