Fréttablaðið - 18.08.2004, Blaðsíða 18

Efnahagur á evrusvæðinu, sem
telur alls tólf ríki, heldur áfram
að styrkjast og jókst vöxtur
hans um 0,5 prósent á öðrum
ársfjórðungi. Hefur vöxturinn
alls aukist um tvö prósent síð-
ustu tólf mánuði.
Árlegur vöxtur er heldur
minni en í Bandaríkjunum en
sérfræðingar segja að þetta
hafi mætt væntingum þeirra og
vel það. Efnahagurinn á evru-
svæðinu er enn að jafna sig og
fer efnahagur hjá Þýskalandi
og Frakklandi, risunum tveim í
Evrópu, sífellt batnandi.
Ef litið er á öll 25 löndin í
Evrópusambandinu var hag-
vöxtur 0,6 prósent á öðrum árs-
fjórðungi og 2,2 prósent á tólf
mánaða tímabili. ■
Það getur kostað um milljón
króna að ganga í það heila-
ga. En kostnaðurinn af
því að vera í hjónabandi
er hvergi nærri allur tal-
inn þar sem nú hefur
komið í ljós að það getur
kostað allt að milljón ár-
lega að gangast opinber-
lega við ástarsambandi
sínu. Sambúðarfólk
stendur frammi fyrir
miklum freistingum
þegar kemur að álagn-
ingu opinberra gjalda.
Samkvæmt dæmi
sem Ásta Vilhjálms-
dóttir, starfsmaður
Ríkisskattstjóra, legg-
ur upp geta hjón með
þrjú börn misst af allt
að átta hundruð þús-
und krónum með því
að játast hvort öðru á
pappírum. Þessi upp-
hæð samanstendur af
barnabótum, vaxta-
bótum og ýmsum
öðrum tekjutengd-
um bótum og
sköttum sem rað-
ast öðruvísi niður á ein-
staklinga en pör. Sambýlisfólk
sem skráir sig ekki sem slíkt er
að brjóta lög og því er hegnt
eins og um skattsvikara sé að
ræða. Ekki er samt líklegt að
skattrannsóknarstjóri muni
grípa til aðgerða eins og að elta
fólk heim úr vinnunni eða ráð-
ast inn í svefnherbergi á nótt-
unni til að athuga hverjir sofa
hvar. ■
Sparnaður getur reynst frekar flókinn og bankamál um hagvöxt og
prósentur frekar ruglandi. Ef þú vilt ná árangri í sparnaði á haust-
mánuðum er tilvalið að skunda í bankann og spjalla við þjónustu-
fulltrúann þinn. Biddu hann um ráð og ekki fara út úr bankanum fyrr
en þú hefur fengið svör við öllum þínum spurningum.
Ragnheiður Guðfinna Guðnadótt-
ir sjónvarpskona segist beita
ýmsum ráðum þegar hún þarf að
halda að sér höndum í fjármálun-
um. „Ég reyni þá yfirleitt að
minnka notkunina á GSM-síman-
um og nota frekar heimasímann.
Einnig nota ég bílinn minna og
rölti frekar styttri vegalengdir.
Þá finnst mér muna heilmiklu að
versla í Bónus og helst kaupi ég
allar nauðsynjavörurnar þar. Að
drekka vatn í staðinn fyrir dýra
gosdrykki finnst mér líka frábært
sparnaðarráð,“ segir hún.
Þegar kemur að fatakaupum
finnst Ragnheiði mun skynsam-
legra að kaupa sér vandaðri,
praktískari og dýrari vörur sem
endast lengur en að kaupa fatnað
sem skemmist eftir nokkra þvotta.
„Í staðinn fyrir að kaupa alltaf
ódýra strigaskó sem verða undir
eins ónýtir kaupi ég þá frekar ör-
lítið dýrari því þá duga þeir mér
lengur. Ég er yfirleitt frekar
praktísk þegar kemur að fatakaup-
um og kaupi mér oftast föt sem
duga mér lengi og fara ekki strax
úr tísku. Mér finnst ég spara heil-
mikið á því,“ segir hún. ■
Það borgar sig ekki að giftast:
Viltu tapa milljón?
Efnahagur á evrusvæðinu hefur styrkst
á árinu og jókst hagvöxtur um 0,5 pró-
sent.
Efnahagur á evrusvæðinu:
Styrkist og dafnar
Í nútíma neyslusamfélagi er óneitanlega freist-
andi að rölta inn í næsta banka og fá lán fyrir því
sem mann langar að kaupa. Þrátt fyrir það efast
líklega fáir um þá staðreynd að fólk stendur mun
betur að vígi ef það á fyrir því sem það kaupir eða
að minnsta kosti að hluta til. Mörgum vex það tölu-
vert í augum að hefja reglulegan sparnað en fyrsta
skrefið er einmitt að taka ákvörðun. Í bönkum er
einfalt að leita til þjónustufulltrúa og ráðgjafa sem
ráðleggja fólki um leiðir til að finna það sparnað-
arform sem hentar hverjum og einum og hversu
mikið fólk vill leggja til hliðar og hversu oft á ári.
Alda Ólafsdóttir er þjónustufulltrúi hjá Íslands-
banka og til hennar leita margir sem vilja hefja
reglulegan sparnað. „Margar leiðir er hægt að
fara í þessum málum og fer ráðgjöfin eðli málsins
samkvæmt eftir aðstæðum þeirra sem leita til mín
hverju sinni. Eitt af því sem ég myndi ráðleggja
fólki að skoða er verðtryggður reikningur til
þriggja, fjögurra eða fimm ára með 3,3 til 3,9 pró-
senta vöxtum. Einnig eru blönduðu íslensku verð-
bréfasjóðirnir okkar ágætis kostur og má þar
nefna sjóð eitt sem er með raunávöxtun upp á 6,5
prósent og sjóð fimm sem eru ríkisskuldabréf með
raunávöxtun upp á 4,8 prósent. Mikilvægt er að
fólk blandi saman sparnaðarleiðum og leggi ekki
öll eggin í sömu körfu. Þetta eru þrjú dæmi um
ráðstafanir sem við mælum með í byrjun. Svo ef
fólk vill fara í hlutabréfin er það heilmikil flóra,“
segir hún.
Tökum dæmi af barnlausu pari með 200 þúsund
krónur í útborguð laun á mánuði. Þau eru að kaupa
sér tveggja herbergja íbúð en langar að stækka við
sig eftir um það bil fimm ár. Þau ákveða því að byrja
að leggja fyrir.
„Í þessu tilviki myndi ég ráðleggja parinu að leggja
fyrir um 20.000 krónur á mánuði. Ég myndi ekki
telja ráðlegt að fara hærra því það á ekki að hreyfa
peningana þegar þeir eru komnir inn í sjóðina því þú
borgar fyrir færslur þegar þú ert að hreyfa sjóðina.
Ekki er raunhæft að leggja allt fyrir sem það hefur
aflögu, það kemur alltaf eitthvað upp á eins og gjaf-
ir og annað. Framfærslan er í rauninni bara það sem
þú þarft til að lifa af eins og matur, fatnaður og
lækniskostnaður,“ segir Alda.
Hún segir töluvert af ungu fólki leita til sín til að
fá ráðgjöf og fólk sé oft á tíðum að velta fyrir sér
hinum ýmsu leiðum. „Eins og gerist og gengur er
fólk misjafnlega duglegt, sumum gengur mjög vel að
leggja fyrir en öðrum illa. Þetta er allt spurning um
fyrirhyggju og hvaða meiningu fólk leggur í orðið
sparnað,“ segir hún. ■
Spara eða greiða skuldir
Sæll Ingólfur!
Ég er með húsbréf til 25 ára, búin
að greiða 77 af 298 greiðslum. Eft-
irstöðvar með verðbótum eru 5,7
milljónir, vextir 5,1%. Ég á 2 millj-
ónir í banka, var að spá í hvernig
dæmið kæmi út ef ég borgaði lánið
niður eða hvort ég ætti að eiga
þessa peninga í banka!
Kveðja, Rósa.
Sæl Rósa.
Ég á erfitt með að svara spurningu
þinni nákvæmlega en ég get gefið
þér vísbendingar. Meginreglan hjá
mér er að skipta útgjöldum heimilis-
ins í þrennt: Sparnað, neyslu og
skuldir. Næst er að spyrja sig hvað
maður vilji gera við hvern útgjaldalið
fyrir sig. Ég hef til dæmis bent á að
það er hægt að spara þrátt fyrir erf-
iða skuldastöðu og óháð því hverjar
tekjurnar eru. En það er engin
ástæða til þess að spara ef maður
veit ekki til hvers. Sumir virðast ein-
faldlega spara til þess eins að spara
og deyja svo frá öllu saman. Þetta er
frekar galinn sparnaður og mæli ég
heldur með að honum sé eytt.
Skuldir eru útgjaldaliður sem ég hef
litla samúð með og hef því ráðlagt
fólki að losa sig við þær sem fyrst. Ég
er í rauninni að hvetja þig, Rósa, til
þess að halda áfram að spara millj-
ónirnar tvær, en að þú veltir fyrir þér
til hvers þú ert að spara þær. Ætlar
þú til dæmis að kaupa þér eitthvað,
fjárfesta eða nota sparnaðinn sem
öryggissjóð? Viljir þú hins vegar
lækka greiðslubyrði húsnæðisláns-
ins skaltu nota milljónirnar til þess
að greiða lánið niður. Ef þú vilt
greiða upp allar skuldir þínar sem
fyrst mæli ég með að þú notir veltu-
kerfi Fjármála heimilanna og haldir
sparnaðinum. Ég vona að ég hafi
getað svarað þér, Rósa, þó að ég hafi
ekki sagt þér nákvæmlega hvað best
sé að gera.
Kær kveðja,
Ingólfur Hrafnkell
Viltu leita ráða hjá Ingólfi? Sendu spurningar á fjarmal@frettabladid.is
Góð ráð
INGÓLFUR HRAFNKELL INGÓLFSSON
SVARAR SPURNINGU UM HVERNIG SKYNSAM-
LEGT SÉ AÐ VERJA TVEIMUR MILLJÓNUM.
Sparnaðarráð Ragnheiðar Guðfinnu:
Kaupir nauðsynjavörurnar í Bónus
Ragnheiði Guðfinnu finnst muna miklu
að versla í Bónus og kaupir hún helst
allar nauðsynjavörurnar þar.
Fjármál:
Til eru margar
góðar sparnaðarleiðir
Í bönkum er einfalt að leita til þjónustufulltrúa og ráðgjafa sem ráðleggja fólki leiðir til að finna það
sparnaðarform sem hentar hverjum og einum og hversu mikið fólk vill leggja til hliðar.
Útborguð laun á mánuði 200.000 kr.
Það sem þarf að borga er
Framfærsla (matur, fatnaður, lækniskostnaður og þ.h.) 77.600 kr.
Greiðsluþjónusta: 80.000 kr.
Samtals 157.600 kr.
Þá eru eftir af launum: 42.400 kr.
Það vita nú allir að þau eru gift.