Fréttablaðið - 20.06.2005, Blaðsíða 2

2 15. júní 2005 MIÐVIKUDAGUR
Innbrot, fíkniefnamisferli og akstur gegn rauðu ljósi:
firír ungir menn fengu skilor›
DÓMSMÁL Þrír ungir menn á aldrin-
um 23 til 25 ára fengu skilorðs-
bundna dóma í Héraðsdómi
Reykjaness í gær fyrir margvísleg
brot.
Einn ók bifreið á móti rauðu
ljósi á gatnamótum Flatahrauns og
Fjarðarhrauns í febrúar 2003
þannig að árekstur hlaust af og í fé-
lagi við annan ákærða braust hann
nokkrum dögum síðar inn í íbúð við
Klapparstíg í Reykjavík og stal
skartgripum, áfengi, tóbaki og
fleiru, þannig að verðmæti taldist
yfir fjórar milljónir króna. Þá voru
vinirnir við önnur tækifæri teknir
með kannabisefni og amfetamín í
neysluskömmtum. Fyrir þetta
hlutu þeir tveggja og þriggja mán-
aða fangelsisdóma skilorðsbundna
í þrjú ár.
Þriðji maðurinn var kærður fyr-
ir hylmingu en hann tók við stoln-
um munum og þá stal hann líka
bensíni fyrir tæpar sex þúsund
krónur á bensínstöð í Reykjavík.
Ákvörðun refsingar hans var
frestað og fellur hún niður haldi
hann skilorð í tvö ár.
Fallið var frá kæru um hylm-
ingu af gáleysi á hendur fjórða
manninum og mál fimmta manns-
ins var klofið frá og réttað í því
sérstaklega. Dóminn kvað Sveinn
Sigurkarlsson, héraðsdómari.
-óká
Anders Fogh Rasmussen og Göran Persson:
Líklega hætt vi› fljó›aratkvæ›i
EVRÓPUSAMBANDIÐ Forsætisráðherrar Svíþjóðar og Dan-
merkur sögðu báðir í gær að þeim þætti koma til greina
að hætta við áformaðar þjóðaratkvæðagreiðslur í löndum
sínum um staðfestingu stjórnarskrársáttmála Evrópu-
sambandsins.
Danski ríkisstjórnarleiðtoginn Anders Fogh Rasmus-
sen sagði rétt að bíða þess hvernig tekið verði á málinu á
leiðtogafundi sambandsins í Brussel nú í vikulokin, en
fullgildingarferli sáttmálans komst í uppnám er bæði
franskir og hollenskir kjósendur höfnuðu honum í þjóðar-
atkvæðagreiðslum um mánaðamótin. Öll aðildarríkin 25
þurfa að staðfesta sáttmálann til að hann geti tekið gildi.
Sænski forsætisráðherrann Göran Persson tjáði ESB-
nefnd sænska þingsins í gær að sér þætti koma til greina
að fresta því að bera sáttmálann upp til staðfestingar í
Svíþjóð. „Gefi Frakkar og Hollendingar ekki skýr skila-
boð um það hvernig þeir hyggjast vinna úr höfnun sátt-
málans er eins gott að við bíðum. Ég giska á að niðurstaða
leiðtogafundarins verði sú að frysta fullgildingarferlið,“
hefur fréttavefur Dagens Nyheter eftir Persson. Fyrst
eftir „nei“ í Frakklandi og Hollandi hafði Persson lagt
áherslu á að halda skyldi ferlinu áfram; Svíar ættu að
taka eigin afstöðu til sáttmálans óháð öðrum.
-aa
Færri námsmenn halda
utan til háskólanáms
Hlutfallslega færri Íslendingar fara nú erlendis í nám og fleir sem fara flykkjast til Nor›urlandanna á
kostna› Bandaríkjanna. Verslunarrá› Íslands vill sko›a hvernig fjölga megi íslenskum námsmönnum er-
lendis, einkum í Asíu og Bandaríkjunum.
HÁSKÓLANÁM Verslunarráð Íslands
hefur tekið saman tölur um nám
Íslendinga erlendis. Í úttektinni
kemur fram að íslenskum náms-
mönnum í Bandaríkjunum hefur
fækkað um 44,1 prósent á sama
tíma og mikil aukning hefur verið
á framboði á háskólanámi hér-
lendis. Þótt fleiri Íslendingar
stundi nám erlendis er hlutfall
þeirra af íslenskum námsmönn-
um orðið mun lægra. Langmest er
aukningin í Danmörku en þar eru
flestir Íslendingar við nám.
Verslunarráðið byggir úttekt
sína á tölum frá Lánasjóði ís-
lenskra námsmanna en gera má
ráð fyrir því að langflestir náms-
menn erlendis taki námslán hjá
LÍN. Lánþegum í námi erlendis
hefur aðeins fjölgað um sautján
prósent frá árinu 1999 meðan lán-
þegum hefur alls fjölgað um 44,3
prósent. Gera má ráð fyrir því að
flestir sem stunda nám erlendis
taki námslán hjá LÍN meðan mun
lægra hlutfall íslenskra náms-
manna er á námslánum. Stóraukin
menntun hér á landi síðustu ár
virðist því fyrst og fremst skila
sér í auknu háskólanámi hér á
landi.
Halldór Benjamín Þorbergs-
son, hagfræðingur hjá Verslunar-
ráði, segir að skólagjöld hafi farið
hækkandi í Bandaríkjunum á síð-
ustu árum. „Ekki bætir úr skák að
gengi dalsins var til skamms tíma
mjög hátt.“ Einnig gæti ástæðan
verið sú að almennt fari Íslend-
ingar í grunnnám hér heima en í
meistaranám erlendis og því eigi
menntunarsprengjan einfaldlega
eftir að skila sér til útlanda. „En
þá er spurning hvort við viljum
ekki að menn sæki nám til fleiri
landa.“
Framboð á háskólanámi byrj-
aði að aukast svo mikið fyrir um
fjórum árum, og því kann þess að
vera skammt að bíða að aukningin
skili sér í stórauknu meistara-
námi erlendis.
„Íslenskir háskólar þyrftu að
efla tengslin við erlenda háskóla,
og líta þá í auknum mæli til
bandarískra háskóla og jafnvel
Asíu,“ segir Halldór. „Að sama
skapi væri eðlilegt að gaumgæfa
hvort veita eigi nemendum skóla-
gjaldalán til að stunda grunnnám
erlendis, jafnvel þótt hægt sé
stunda sambærilegt nám í ís-
lenskum skólum. Þótt skólar á
Norðurlöndum hafi komið vel út í
alþjóðlegum samanburði þá er
fjölbreytni í íslensku atvinnulífi
ómetanleg.“
grs@frettabladid.is
Ólga í Suður-Afríku:
Varaforsetinn
sviptur stóli
SUÐUR-AFRÍKA, AP Thabo Mbeki, for-
seti Suður-Afríku, rak varaforset-
ann Jacob Zuma í gær eftir að
uppvíst varð að hann var flæktur
í spillingarhneyksli. Með brott-
rekstrinum skapast mikil óvissa
um hver sé líklegastur til að verða
arftaki Mbekis á forsetastólnum.
Búist hafði verið við að Zuma
tæki við af Mbeki er hann lætur
af embætti árið 2009. Mbeki tjáði
þinginu að Zuma hefði ekki verið
ákærður fyrir lögbrot, en úr-
skurður dómara um að hann ætti
„almennt spillt“ tengsl við fjár-
málaráðgjafa sinn hefði kallað á
að forsetinn gripi til sinna ráða.
Þrennt í haldi lögreglu:
Slettu grænu
sulli yfir gesti
LÖGREGLA Yfirheyrslur yfir fólki
sem sletti grænlitaðri súrmjólk
yfir fjölda manns á álráðstefnu á
Hótel Nordica í hádeginu í gær
stóðu fram á kvöld. Fólkið, bresk-
ur karlmaður og Íslendingar, karl
og kona, var handtekið á staðnum
og gisti fangageymslur í nótt.
Hlé var gert á ráðstefnunni eft-
ir uppákomuna, en slettur gengu
yfir gesti, fyrirlesara, húsgögn og
tæki. Fólkið er ekki talið tengjast
íslenskum náttúruverndarsam-
tökum. Liðsmönnum Náttúruvakt-
arinnar var til dæmis ekki
skemmt yfir uppákomunni því í
kjölfarið var settur á lögreglu-
vörður og ekki hægt að dreifa
bæklingum til gesta, líkt og áætl-
að var. -óká
SPURNING DAGSINS
Marín, bló›langa›i marga í
blóm?
Já, mörg gæðablóð blóðlangaði í blóm.
Alþjóðlegi blóðgjafardagurinn var í gær og fengu
blóðgjafar blóm að launum fyrir blóðgjöfina. Mar-
ín Þórsdóttir er upplýsingafulltrúi Blóðbankans.
Lánflegar á íslandi og erlendis, 1999 - 2005
firóun á fjölda lánflega eftir löndum, 1999 - 2005
Myndin sýnir greinilega mikla aukningu á námslánum hér á landi frá haustinu 2001
meðan ekkert sambærilegt stökk á sér stað erlendis.
Á þessu línuriti sést greinilega hvernig fjöldi námsmanna snareykst á Norðurlöndum og
minnkar álíka mikið í Bandaríkjunum. Langmestu munar um Danmörku þar sem flestir
eru við nám. Í öðrum löndum er fjöldinn svipaður.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/A
P
FUNDAÐ UM FRAMHALDIÐ Per Stig Møller, utanríkisráðherra
Danmerkur. og tékkneskur starfsbróðir hans Cyril Svoboda fara
yfir skjöl á utanríkisráðherrafundi í Lúxemborg í gær. Líklegt
þykir að á leiðtogafundi sambandsins í vikulokin verði ákveðið
að frysta fullgildingarferli stjórnarskrársáttmálans.
Í HÉRAÐSDÓMI REYKJANESS
Fimm sættu ákærum lögreglustjórans í
Hafnarfirði í máli sem dæmt var í í Hér-
aðsdómi Reykjaness í gær. Mál eins var
skilið frá, fallið frá ákæru á annan og þrír
dæmdir fyrir margvísleg brot.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/H
AR
I
HÁSKÓLINN Í REYKJAVÍK Háskólanám á
Íslandi er orðið mun fjölbreyttara og því
fara færri utan til náms.
LÖGREGLUMÁL
ÓK Á LJÓSASTAUR Ökumaður á
Akureyri varð fyrir því óhappi
rétt eftir klukkan hálf níu í gær-
kvöldi að misreikna sig í beygju
á Strandgötu með þeim afleiðing-
um að bíllinn rataði upp á um-
ferðareyju og þaðan á ljósastaur.
Ökumaður slapp án teljandi
meiðsla, en bíllinn, japanskur
fólksbíll, er mikið skemmdur og
ljósastaurinn ónýtur.
EINN FULLUR VIÐ AKSTUR Einn
var tekinn grunaður um ölvun við
akstur í umdæmi lögreglunnar í
Keflavík í gær. Dagurinn var að
öðru leyti rólegur suður með sjó,
að sögn lögreglu.
LYFTARI EYÐILAGÐIST Í ELDI
Gamall JCB lyftari eyðilagðist
þegar í honum kviknaði í Ennis-
hverfi við Elliðavatn í gærkvöldi.
Að sögn Slökkviliðs höfuðborgar-
svæðisins var tækið í notkun
hálftíma áður en eldurinn kom
upp, en ekki er vitað um eldsupp-
tök. Lyftarinn var alelda þegar
slökkvilið bar að til að slökkva í
honum.