Fréttablaðið - 13.08.2005, Blaðsíða 13

Stjórnmálin og fólki›
Stjórnmál snúast um fólk segir
klisjan og hittir býsna nærri.
Spurningin er bara hvaða fólk. Á
Íslandi snúast stjórnmálin aðal-
lega um það fólk sem starfar í
stjórnmálum. Það fólk hefur verið
í aðalhlutverki síðustu mánuði við
að þrasa um framtíð Reykjavíkur-
listans. Flokkarnir hafa bitist um
hve margir borgarfulltrúa eigi að
koma í hlut hvers flokks, hvaða
flokkur eigi að „fá“ borgarstjór-
ann o.s.frv. Almenningur, sem
ætti að vera uppspretta þessa
valds sem um er deilt, stendur á
hliðarlínunni og trúir vart eigin
augum. Eða það sem verra er, læt-
ur sér fátt um finnast af því þetta
er allt svo kunnuglegt úr heimi
stjórnmálanna. En þá er rétt að
halda því til haga að svona eiga
menn ekki að nota það umboð sem
kjósendur hafa gefið þeim.
Reykjavíkurlistinn var stofn-
aður til höfuðs klíkuskap og
valdaþreytu. Það er rétt að hann
hefði ekki orðið til nema fyrir til-
stilli flokkanna sem gerðu banda-
lag 1994 og hafa haldið hópinn þar
til nú. Hitt er jafnklárt að stærsti
kjósendahópur Reykjavíkurlist-
ans hefur alltaf verið óháð félags-
hyggjufólk í borginni, eins og
Steingrímur J. Sigfússon benti
réttilega á í Kastljósi 11. ágúst.
Það fór ekki hátt á sínum tíma en
skömmu eftir kosningasigurinn
1994 var stofnaður félagsskapur-
inn Regnboginn, sem átti að vera
fjölskrúðugt bakland Reykjavík-
urlistans. Það bakland fæddist
andvana því flokkarnir kröfðust
þess að fá að skipta á milli sín
stjórnarsætum í þessu valdalausa
batteríi og öðrum var haldið úti.
Þetta eru ein afdrifaríkustu mis-
tökin í sögu Reykjavíkurlistans,
sem á sínum tíma leysti úr læð-
ingi vonir um nýtt lýðræði og
breytt vinnubrögð við stjórn borg-
arinnar. Auðvitað hefur margt
verið vel gert í tíð listans en borg-
arstjórnarflokkurinn hefur ætíð
starfað einangraður frá stuðn-
ingsmönnum sínum, sem hafa set-
ið óvirkir meðan flokkarnir hafa
ráðið ráðum sínum.
Þó allir flokkar eigi þar ein-
hvern hlut að máli hefur Sjálfstæð-
isflokkurinn verið helsti vettvang-
ur þeirra sem líta á stjórnmál sem
persónulega framabraut. Stundum
heyrist kvartað undan því að hæfi-
leikafólk gefi sig ekki að stjórn-
málum, vegna þess að launin séu
of lág. Launametnaður er bara
ekki gild ástæða til að helga sig
stjórnmálum. Hégómagirnd ekki
heldur. Á stundum sem þessum
þurfa allir kjörnir fulltrúar
Reykjavíkurlistans og þeir flokks-
menn sem bera hita og þunga af
yfirstandandi viðræðum að spyrja
sig hvort þeir séu að vinna í þágu
borgarbúa eða fyrst og fremst að
bjarga eigin skinni. Stjórnmál eru
ekkert ómerkileg í sjálfu sér.
Þvert á móti. En þeir sem gefa sig
að stjórnmálum takast á hendur
mikla ábyrgð, að setja hagsmuni
samfélagsins ofar eigin hagsmun-
um. Það er rammgöldrótt verkefni
og ekki öllum gefið að leysa. Það
breytir því ekki að þeim er engin
vorkunn sem falla á því prófi. Sam-
félagið á betra skilið og það er tími
til kominn að almenningur geri
eðlilegar kröfur til sinna stjórn-
málamanna. ■
13LAUGARDAGUR 13. ágúst 2005
Að stjórna umræðunni
Guardian birtir í morgun frásögn af
ákærunum í Baugsmálinu. Blaðið
virðist hafa fengið þær í hendur ñ og
náð að þýða þær. Spurning er: Hver
lak? Eftir því sem fjölmiðlamenn á Ís-
landi best vita er Gestur Jónsson, lög-
maður Baugs, enn uppi í sumarbú-
stað.
Böndin hljóta þó að beinast að Baugi
sjálfum. Kunningi minn sem starfar
við almannatengsl spáði því að ákær-
unum yrði komið í fjölmiðla í Bret-
landi þremur til fjórum dögum áður
en þær birtast hér eftir réttarhlé.
Þannig myndu Baugsmenn freista
þess að stjórna umræðunni eins og
þeir hafa gert hingað til. Það er ljóst
að mikið áróðursstríð er í gangi.
Manni skilst að Baugur hafi almanna-
tengslafyrirtæki að störfum fyrir sig í
Bretlandi. Það er ennþá mikilvægara
fyrir fyrirtækið að halda andlitinu þar
en hér á Íslandi. Þar eru stærri fjár-
hæðir í húfi. Fréttir sem birtast í Bret-
landi hafa líka tilhneigingu til að ber-
ast hingað heim á örskömmum tíma.
Egill Helgason á visir.is
Megi hann hvíla í friði
Það er nú æði hjákátlegt að fylgjast
með veseninu í kringum Reykjavíkur-
listann í fjölmiðlum þessa dagana.
Það vill hann enginn lengur. Fylgis-
mennirnir eru löngu farnir og aðeins
einhverjir embættismenn flokkakerfis-
ins sem enn rembast við að tjasla
honum saman fyrir næstu kosningar
eða þykjast það í það minnsta – því
enginn þeirra vill taka opinbera
ábyrgð á að enda samstarfið. Menn
ættu auðvitað að hafa dug í sér að
segja það sem allir eru að hugsa; R-
listinn var gagnlegt tól á sínum tíma
en hefur nú skilað hlutverki sínu, megi
hann hvíla í friði.
Eiríkur Bergmann Einarsson á eirik-
urbergmann.hexia.net
Skattar sem frelsissvipting
Ég er einn af þeim sem telja núver-
andi skattkerfi vera fátt annað en
skattníðslu og hef undanfarið tamið
mér að taka mér það hugtak til
munns. Skattar eru að vissu leyti frels-
issvipting. Persónulega tel ég þó eðli-
legt að leggja til samneyslu og finn
ekki til frelsissviptingar þegar skattur
er innheimtur. Ég leyfi mér samt að
fullyrða að það skattkerfi sem núver-
andi ríkisstjórnarflokkar frelsisins hafa
komið á er raunverulega frelsis-
sviptandi. Umræða um flatan skatt
hefur verið mikil undanfarið og þess
má geta að mörg fyrrum Sovétríki
hafa í dag tekið upp slíkt skattkerfi.
Flatur skattur hefur þá kosti að ein-
falda skattkerfið nokkuð auk þess
sem allir greiða jafnt og því ekki
ástæða til að fela einkaneyslu í fyrir-
tækjum, eða nota önnur undanbrögð
frá skattgreiðslum. Ég tel hinsvegar
flatan skatt ekki vera þá draumalausn
sem margir vilja meina að hann sé.
Gallinn er sá að skatttökunni fylgir
áfram mikil umsýsla. Enn er óleyst
vandamálið með greiðslur „undir
borðið“ og enn þarf stjórnsýslan að
fara yfir laun og tekjur einstaklinga.
Þeim einstaklingum sem vinna mikið
og fá vel greitt er enn refsað og enn
fær einstaklingurinn ekki alla launa-
greiðsluna í hendurnar.
Atli Þór Fanndal á politik.is
AF NETINU
SKÚLI HELGASON
STJÓRNMÁLAFRÆÐINGUR
UMRÆÐAN
REYKJAVÍKUR-
LISTINN