Fréttablaðið - 13.08.2005, Blaðsíða 40
Hluti ofangreindrar eignfærslu að fjár-
hæð kr. 21.582.000,00 var færður til gjalda
á bókhaldslykla með heitunum „Ýmislegt
án vsk“ og „Ýmislegt ófrádráttarbært“ í
bókhaldi Baugs hf. með 16 mánaðarlegum
færslum hver að fjárhæð kr. 900.000,00, á
tímabilinu mars 2001 til júní 2002, samtals
að fjárhæð kr. 14.400.000,00.
ATHUGASEMDIR SAKBORNINGA:
Samkvæmt lögum í Lúxemborg kom bankinn
fram sem eigandi gagnvart þriðja aðila, svo-
nefndur „nominee“ eigandi, en Baugur var
svokallaður „beneficiary“ eigandi. Hafði
Baugur ekki formlegt eignarhald á þeim verð-
mætum sem stóðu inni á umræddum vörslu-
reikningi, enda stóðu þau til fullnustu á kröf-
um bankans gagnvart lánum til Baugs sem
fóru gegnum reikninginn. Staða á vörslureikn-
ingnum var ávallt skráð í bókhaldi Baugs en
vegna sérstaks eðlis slíkra reikninga var ekki
talin þörf á að færa þar sérhverja færslu. Sér-
staka athygli vekur að skattrannsóknarstjóri
sá ekki ástæðu til að gera athugasemdir við
umræddar færslur. Ítarlega er gerð grein fyr-
ir umræddum vörslureikningi í bréfi JÁJ 30.
júní 2005.
31. Ákærðu Jóni Ásgeiri og Tryggva með
því að hafa fært og eða látið færa rangar og
tilhæfulausar færslur í bókhald Baugs hf.,
þegar þeir létu færa til eignar á viðskipta-
mannareikning Kaupþings hf., kt. 560882-
0419, og til tekna hjá Baugi hf. kr.
38.045.954,00 með eftirgreindum færslum
og fylgigögnum:
Færsla nr. L0565 dags. 30.04.2000 með texta:
„Tekjur v.ábyrgð á hlutabréfum“
Lykill Heiti lykils Debet Kredit
V560882-0419 Kaupþing 25.000.000
F 51990 Aðrar fjármunatekjur 25.000.000
Færslan, til eignar á viðskiptamannareikn-
ingi Kaupþings hf., er byggð á fyrirmælum
um færslur á bókhaldslykla, í fylgiskjali
sem er handskrifað og óundirritað bréf
(innra frumgagn), dags. 30.04.2000, þar
sem eftirfarandi skýring kemur fram:
„Tekjur Baugs v/ábyrgðar á hlutabréfum í
UVS. Heildartekjur 50 mills. 25 tekjufært í
apríl samkv. TJ.“. Ytri frumgögn til stað-
festingar vantar í bókhaldið.
Færsla nr. L0619 dags. 30.06.2000 með texta:
„Þóknun vegna hlutabréfakaupa“
Lykill Heiti lykils Debet Kredit
V560882-0419 Kaupþing 13.045.954
F19922 Tekjur utan
samstæðu án vsk 13.045.954
Færslan, til eignar á viðskiptamannareikn-
ingi Kaupþings hf., er gerð án þess að við-
eigandi frumgögn, ytri sem innri, liggi að
baki í bókhaldi Baugs hf.
ATHUGASEMDIR SAKBORNINGA:
Það mun almennt talið að eignfærsla á vörslu-
reikningum í bókhaldi félags sýni rétta stöðu
og að ekki þurfi að bóka allar færslur. Ítarlega
er gerð grein fyrir umræddum vörslureikn-
ingi í bréfi JÁJ 30. júní 2005.
32. Ákærðu Jóni Ásgeiri og Tryggva með
því að hafa fært og eða látið færa rangar og
tilhæfulausar færslur í bókhald Baugs hf.,
um viðskipti og notkun fjármuna þegar
þeir létu færa sölu á 3,1 milljón hluta í
Arcadia Plc. til Kaupthing Bank Luxembo-
urg fyrir kr. 332.010.000,00 og tilhæfulaus
endurkaup sömu hluta fyrir kr.
544.050.000,00. Ráðstafanir ofangreindra
hlutabréfa voru færðar í bókhald Baugs hf.
með eftirgreindum færslum og fylgigögn-
um:
Færsla nr. I00296 dags. 31.12.2000 með texta:
„Lokaf. Sala hlbr. Arcadia til Kaupþ. Lux“
Lykill Heiti lykils Debet Kredit
V560882-0419 Kaupþing 332.010.000
F65595 Erlend hlutabréf 167.399.464
F55505 Hagnaður af sölu
hlutabréfa 164.610.536
Færslan byggir á óundirrituðu færslublaði
frá endurskoðunarskrifstofu Baugs hf.,
dags. 23.03.2001. Engin ytri frumgögn
fylgja með færslunni í bókhaldi Baugs hf.
Afrit af undirrituðum en tilhæfulausum
kaupsamningi lá fyrir utan bókhaldið.
Færsla nr. T000630 dags. 02.02.2001 með
texta: „Sala á Arcadia hlutabréfum“
Lykill Heiti lykils Debet Kredit
B 720 Íslandsbanki hf. 332.010
B 720 Íslandsbanki hf. 331.677.990
V560882-0419 Kaupþing 332.010.000
Færslan byggir á handskrifuðu blaði, ódag-
settu og óundirrituðu, með skýringunni
„Sala á Arcadia hlutabréfum“, auk afrits af
bankayfirliti Baugs hf. sem sýnir innborg-
un á reikning Baugs hf., hinn 01.02.2001, að
sömu fjárhæð. Engin ytri frumgögn fylgja
með færslunni í bókhaldi Baugs hf. Greiðsl-
an var framkvæmd með millifærslu af
bankareikningi Baugs hf. í Lúxemborg sem
ekki var skráður í bókhaldi Baugs hf., inn á
tékkareikning hlutafélagsins hjá Íslands-
banka.
Færsla nr. L1073 dags. 11.05.2001 með texta:
„Stofnhlutafé í A-Holding“
Lykill Heiti lykils Debet Kredit
F 65193 Hlutafé, A-Holding 544.050.000
V560882-0419 Kaupþing 544.050.000
Færslan byggir á handskrifuðu blaði, dags.
27.06.2001, merkt „Jóhanna“, með skýring-
unni:
„1. Baugur selur K. Lúx. 3,1 m x 0,85 x 126
= 332 mills.
2. Baugur kaupir aftur 3,1 m bréf x 135 x
130 = 544 mills. K. Lúx lánar.
27/6 TJ og Magnús útvega skuldabréf til 5
ára með 4 afb. útg.dagur 30/6 með áföllnum
vöxtum. Bókast sem stofnframlag Baugs
hf. í A-Holding (Hlutafé)“.
Engin ytri frumgögn fylgja með færslunni
í bókhaldi Baugs hf. til staðfestingar á að
viðskiptin eða lánveitingin hafi átt sér stað.
Afrit af undirrituðum en tilhæfulausum
kaupsamningi lá fyrir utan bókhaldið.
Færsla nr. I00743 dags. 30.06.2001 með texta
„Lokaf. Bakf. skuld við Kaupþing.“
Lykill Heiti lykils Debet Kredit
V Holding Baugur Holding S.A. 544.000.000
V560882-0419 Kaupþing 544.000.000
Færslan byggir á óundirrituðu lokafærslu-
skjali frá endurskoðunarskrifstofu Baugs
hf., dags. 27.09.2001, með skýringartextan-
um „Bakfærð skuld við Kaupþing (skuld-
færist í bókhaldi B-Holding)“.
Með framangreindum færslum sem til-
greindar eru í þessum 32. ákærulið hefur
verið búin til skuld í bókhaldi Baugs hf., að
fjárhæð kr. 212.040.000, sem ekki á við rök
að styðjast.
ATHUGASEMDIR SAKBORNINGA:
JÁJ og TJ er gefið að sök að hafa látið færa 3,1
milljón hluta í Arcadia Plc. til Kaupthing
Bank í Lúxemborg fyrir kr. 332.010.000 og
endurkaup sömu hluta fyrir kr. 544.050.000.
Þannig hafi verið búin til skuld í bókhaldi
Baugs, að fjárhæð kr. 212.040.000, sem ekki
ætti við rök að styðjast. Hér er um að ræða
viðskipti með hluti í Arcadia sem síðar gengu
til baka þegar áætlanir breyttust og ákveðið
var að stofna félagið A-Holding utan um fjár-
festingu í Arcadia. Þetta mál var endanlega
frágengið í kjölfar sölu Baugs á hlutabréfum í
Arcadia. Ítarlega er gerð grein fyrir umrædd-
um viðskiptum í bréfi JÁJ 30. júní 2005. Rétt
er að vekja sérstaka athygli á því að á sama
tíma og sakborningum er gefið að sök í ákæru-
lið 29, að hafa látið færa til tekna tilhæfulausa
reikninga og oftalið tekjur Baugs, eru sak-
borningar sakaðir um að hafa fært inn tilefn-
islausa skuld í bókhaldinu samkvæmt lið 32.
Brot ákærða Jóns Ásgeirs samkvæmt 29.
til og með 32. tölulið ákæru teljast varða
við 2. mgr. 262. gr. almennra hegningarlaga
nr. 19, 1940, sbr. 1. gr. laga nr. 39, 1995, sbr.
3. og 5. tl. 1. mgr. 37. gr., sbr. 8. gr., sbr. 36.
gr. laga nr. 145, 1994, um bókhald, 2. tl. 1.
mgr. 83. gr., sbr. 3. og 9. gr., sbr. 82. gr. laga
nr. 144, 1994, um ársreikninga, sbr. 1. og 3.
gr. laga nr. 37, 1995 og samkvæmt 29. tölu-
lið ákæru telst brot ákærða jafnframt
varða við 1. tl. 1. mgr. 153. gr. hlutafélaga-
laga nr. 2, 1995.
Brot ákærða Tryggva samkvæmt 29. til
og með 32. tölulið ákæru teljast varða við 2.
mgr. 262. gr. almennra hegningarlaga nr.
19, 1940, sbr. 1. gr. laga nr. 39, 1995, sbr. 3.
og 5. tl. 1. mgr. 37. gr., sbr. 8. gr., sbr. 36. gr.
laga nr. 145, 1994 um bókhald, til vara sbr.
2. mgr. 37. gr, sbr. og 22. gr. almennra hegn-
ingarlaga nr. 19, 1940, 2. tl. 1. mgr. 83. gr.,
sbr. 3. og 9. gr., sbr. 82. gr., laga nr. 144, 1994
um ársreikninga, sbr. 1. og 3. gr. laga nr. 37,
1995 sbr. til vara sbr. 2. mgr. 83. gr. og 22.
gr. almennra hegningarlaga nr. 19, 1940 og
samkvæmt 29. tölulið ákæru telst brot
ákærða jafnframt varða við 1. tl. 1. mgr.
153. gr. laga um hlutafélög nr. 2, 1995.
ATHUGASEMD SAKBORNINGA:
Enginn kafli með númerið VII. er í ákæru.
VIII. BROT GEGN ALMENNUM HEGNING-
ARLÖGUM OG LÖGUM UM ÁRSREIKN-
INGA.
Ákærðu Jóni Ásgeiri, Tryggva, Stefáni
Hilmari og Önnu eru gefin að sök brot
gegn almennum hegningarlögum og lög-
um um ársreikninga í eftirgreindum til-
vikum.
33. Ákærði Jón Ásgeir, sem framkvæmda-
stjóri Baugs hf., með því að hafa, við undir-
búning, gerð og framsetningu ársreiknings
vegna ársins 1998, með tilstuðlan og aðstoð
meðákærða Tryggva sem aðstoðarfram-
kvæmdastjóra og yfirmanns fjármála
hlutafélagsins, sett fram rangar og villandi
sérgreiningar á liðum skammtímakrafna í
efnahagsreikningi þar sem fjárhæð lána,
sundurliðað ásamt upplýsingum um vexti,
greiðslukjör og aðra helstu skilmála, til
hluthafa, stjórnarmanna, framkvæmda-
stjóra og aðila þeim nátengdum, var ekki
sérstaklega getið, heldur felldar undir lið-
inn aðrar skammtímakröfur í efnahags-
reikningi, auk þess sem þeirra var ekki get-
ið í skýrslu stjórnar eða í skýringum árs-
reikningsins eins og bar að gera. Ársreikn-
inginn með þessum röngu og villandi sér-
greiningum og án viðeigandi skýringa, árit-
aði ákærði Stefán Hilmar, endurskoðandi
hlutafélagsins, án fyrirvara.
Lán til hluthafa, stjórnarmanna, fram-
kvæmdastjóra og aðila þeim nátengdum
námu í lok reikningsárs 1998 fjárhæðum
sem hér greinir: [ekki aðgangur að töflum.]
ATHUGASEMDIR SAKBORNINGA:
Hér vísast til þess sem segir í köflum IV. og V.
um meintar ólögmætar lánveitingar. Var það
mat aðila að þessar ráðstafanir væru heimilar,
m.a. samkvæmt 104. gr. hlutafélagalaga, og
þeirra því ekki getið í ársreikningi. Vísast
ennfremur til bréfs JÁJ 30. júní 2005 um
meintar ólögmætar lánveitingar.
34. Ákærði Jón Ásgeir, sem framkvæmda-
stjóri Baugs hf., með því að hafa, við undir-
búning, gerð og framsetningu ársreiknings
vegna ársins 1999, með tilstuðlan og aðstoð
meðákærða Tryggva sem aðstoðarfram-
kvæmdastjóra og yfirmanns fjármála
hlutafélagsins, sett fram rangar og villandi
sérgreiningar í liðum skammtímakrafna í
efnahagsreikningi þar sem fjárhæð lána,
sundurliðað ásamt upplýsingum um vexti,
greiðslukjör og aðra helstu skilmála, til
hluthafa, stjórnarmanna, framkvæmda-
28. ágúst 2002 – Reykjavík
Efnahagsbrotadeild ríkislögreglustjóra gerir húsleit í höf-
uðstöðvum Baugs Group við Súðarvog í Reykjavík. Leitin
á rætur í ásökunum Jóns Geralds Sullenberger, forsvars-
manns bandaríska heildsölufyrirtækisins Nordica, um
auðgunarbrot Tryggva Jónssonar forstjóra og Jóns Ásgeirs
Jóhannessonar, stjórnarformanns
Baugs. Rannsóknin nær einnig
til Jóhannesar Jónssonar.
Rannsóknin beinist að því að
Jón Ásgeir og Tryggvi, stjórn-
endur Baugs Group, hafi látið
Baug greiða tilbúna og ranga
reikninga vegna kaupa á
skemmtibáti í Bandaríkjunum,
sem þeir töldust eiga með
Jóni Gerald. Sakargiftir lúta
einnig að því að gefinn hafi
verið út tilhæfulaus reikn-
ingur í nafni Nordica að
undirlagi stjórnenda
Baugs og hann síðan
gjaldfærður hjá
Baugi. Samanlagt er
um að ræða um
90 milljónir
króna á þá-
verandi gengi.
28. ágúst 2002 – London
Sama dag vinnur Philip Green og félag hans Taveta In-
vestments Ltd að yfirtökutilboði í fataverslanakeðjuna
Arcadia ásamt Jóni Ásgeiri og Baugi. Þriggja missera til-
raunir Jóns Ásgeirs til kaupa á Arcadia virðast ætla að
bera árangur í samstarfi við Green, sem Jón Ásgeir hafði
sjálfur talið á að vera með í kaupunum. Jón Ásgeir og
fleiri eiga þegar á þessum tímapunkti um fimmtung í fé-
laginu. Tilboðið nemur 90 til 100 milljörðum íslenskra
króna. Jón Ásgeir bregður sér frá samningagerðinni og
fær fregnir af húsleit í höfuðstöðvum Baugs í Reykjavík.
Jón Ásgeir segir Green, Stuart Rose, forstjóra Arcadia og
öðrum viðstöddum að um smávægilegan vanda sé að
ræða heima fyrir.
29. ágúst 2002 – London – Reykjavík
Philip Green og Taveta leggja fyrir stjórn Arcadia lokatil-
boð um yfirtöku á félaginu og tilkynning þar um er send
Kauphöllinni í London. Fjölmiðlar í Bretlandi birta þá um
morguninn frétt um húsleit lögreglunnar í höfuðstöðvum
Baugs á Íslandi. Philip Green, Stuart Rose og öðrum við-
skiptafélögum Jóns Ásgeirs er brugðið og gremst að Jón
Ásgeir skyldi ekki upplýsa þá um málið. Green aftekur að
Jón Ásgeir og Baugur geti leitt viðskiptin og kaupin til
enda í þessu nýja ljósi. Áreiðanleiki hafi verið dreginn í
efa og skaðinn sé skeður. Lögreglurannsókn sé afar alvar-
legt mál í heimi viðskiptanna, að minnsta kosti í
Englandi. Green óttast að vandræði Jóns Ásgeirs og
Baugs skaði hans eigin veldi og orðstír og litlu máli skipti
að Baugur hafi stöðu brotaþola. Málið vekur umtalsverða
athygli í breskum fjölmiðlum. Jón Ásgeir, Tryggvi, forstjóri
Baugs Group og fleiri eru yfirheyrðir hjá efnahagsbrota-
deild Ríkislögreglustjóra.
4. september 2002 – London
Philip Green vill kaupa hlut Jóns Ásgeirs og tengdra aðila
í Arcadia, enda samþykki breski fjármálamarkaðurinn ekki
þátttöku Jóns Ásgeirs í viðskiptunum í ljósi lögregluað-
gerðanna hjá Baugi. Jón Ás-
geir vill ekki ganga að af-
arkostum og reynir enn
samningaleið.
6. september 2002 –
London – Reykjavík
Stjórn Arcadia ákveður
að mæla með tilboði
Philips Green, sem hann
gerði opinberlega degi
áður. Tilboðið
nemur alls um
105 milljörð-
um króna. Í
tilkynningu
til Kauphallar Íslands kemur fram að Green kaupi liðlega
20 prósenta hlut Baugs Group á 408 pens hlutinn eða
fyrir um 21 milljarð króna. Jón keypti sína fyrstu hluti í fé-
laginu á innan við 40 pens hlutinn. Green og Taveta In-
vestments gengur vel að fjármagna kaupin. „Ég gerði Jón
Ásgeir að ríkum manni. Getur hann beðið um meira?“ er
haft eftir Philip Green. Þótt upphafleg áform Jóns Ásgeirs
og félaga hafi ekki gengið eftir er hagnaðurinn af við-
skiptunum mikill, nærri átta milljarðar króna.
1. mars 2003 – Reykjavík
Fréttablaðið birtir gögn sem sögð eru benda til þess að
Davíð Oddsson forsætisráðherra hafi vitað um Jón Gerald
Sullenberger átta mánuðum fyrir húsleitina í höfuðstöðv-
um Baugs. Davíð hafi að vísu talað um Jón „Gerhard“ Sul-
lenberger í samtali við Hrein Loftsson á fundi í London í
ársbyrjun 2002. Hreinn varaði stjórn Baugs við einhvers
konar yfirvofandi aðgerðum samkeppnisyfirvalda gegn fé-
laginu eftir fundinn með Davíð í London. Fram kom með-
al annars í minnisblaði af stjórnarfundi að Þorgeir Bald-
ursson, þáverandi stjórnarmaður í Baugi og formaður fjár-
öflunarnefndar Sjálfstæðisflokksins, hefði talað um að
„valdamiklir aðilar í viðskiptalífinu hefðu miklar áhyggur“
vegna forsætisráðherra.
3. mars 2003 – Reykjavík
Davíð Oddsson forsætisráð-
herra er gestur í fyrsta þætti
Morgunvaktar Ríkisút-
varpsins. Þar segir Davíð
meðal annars: „Ég get
sagt frá því, að á þessum
fundi okkar Hreins Lofts-
sonar, fyrst þú nefnir
hann, þá sagði hann mér
frá því, að Jón Ásgeir í
Baugi hefði sagt
sér, að það
þyrfti að
bjóða mér
300 millj-
ónir
TÍMARÖÐ ATBURÐA
■ Frá Sú›arvogi til Lundúna
4 13. ágúst 2005 LAUGARDAGUR