Tíminn - 26.10.1975, Blaðsíða 27
Sunnudagur 26. október 1975.
TÍMINN
27
á Krist, munu tyrst upp risa. Sið-
an munum vér, sem lifum, sem
eftir erum, verða ásamt þeim
hrifnir burt i skýjum til fundar
við Drottin i loftinu og siðan mun-
um við vera með Drottni alla
tima. Huggið þvi hver annan með
þessum orðum”._l. Þess. 4,13—18.
Þessi orð eru skýr og greinileg.
Þeir, sem deyja i trú á Krist
munu fyrstrisa upp. Þetta er hin
mikla von trúaðra manna á öllum
öldum — vonin um eilift lif við
upprisuna fyrir upprisu Jesú
Krists frá dauðum.
Orð þessi leiða athygli okkar að
þvi, að i Bibliunni eru nefndar
tvær höfuðupprisur. í Jóhannes-
arguðspjalli, 5. kap. sem áður er
vitnað i talar Kristur um ,,upp-
risu lifsins” og „upprisu dóms-
ins”. 1 Post. 24. kap. talar Páll
postuli um upprisu ranglátra og
upprisu réttlátra og er þá að ræða
um það sama og Kristur. „Upp-
risa lifsins” á sér stað, þegar
Kristur kemur aftur til jarðarinn-
ar. Þetta kemur skýrt fram i ritn-
ingargreinum, sem áður hefur
verið visað til — 1. Þess. 4,13—18.
Þar er talað um að þeir, sem dáið
hafi i trú á Krist, muni fyrst upp
risa og það verði við komu til
Kriststil jarðarinnar, endurkomu
Krists. „Sæll og heilagur er sá,
sem á hlut i fyrri upprisunni”,
segir Jóhannes, ‘„yfir þeim hefur
hinn annar dauði ekkert vald”.
Op. 20,6. En Jóhannes segir jafn-
framt, að „aðrir lifnuðu ekki fyrr
en þúsund árin fullnuðust”. Op.
20,5. A milli fyrri og siðari uppris-
unnar h'ða þvi þúsund ár.
Sálin
Við erum þegar búin að sjá, að
ástand mannsins frá andlátinu
allt fram að upprisunni er svefni
likast. Hinir dauðu vita ekki neitt.
t dánarheimum er hvorki starf-
semi, hyggindi, þekking, né
vizka. En spurningin, sem við
skulum staldra við nú er þessi:
Hvaðer sálin? Margir eru þeirrar
skoðunar, að sálin sé sá þáttur
mannverunnar, að sé eilifur og ó-
forgengilegur og yfirgefi likam-
ann við andlátið. Þessi skoðun
mun komin frá Forn-Egyptum,
sem smurðu likami látinna i
þeirri von að sálin hyrfi aftur til
sins fyrri líkama. En hvaða
merking er lögð i orðið sáli Heil-
agri ritningu?
Orðin, sem þýdd eru sem sál
koma fyrir um 850 sinnum i
Gamla og Nýja testamentinu og
má benda á, að hvergi er orðið ó-
dauðlegur tengt þvi. Hér er ekki
rúm til að ræða allar þessar ritn-
ingargreinar, heldur aðeins
benda á fáeinar. Orðið sáler þýtt
frá hebreska orðinu nephesh og
griska orðinu psyke. Orð þessi
eru þýdd á ýmsa vegu i islenzku
Bibliunni, en oftast sál, lif eða
menn. Svipað er gert i öðrum
Bibliuþýðingum. En athyglisvert
er, að þar sem orðið sál er notað i
einni þýðingu, er orðið lif eða
menn notað i öðrum! 1 1. Mós.
46,26.27 segir: „Og allar þær sál-
ir, sem komu með Jakob til
Egyptalands og af honum voru
komnar voru sextiu og sex að
tölu, auk sonakvenna Jakobs. Og
synir Jósefs, sem honum höfðu
fæðzt i Egyptalandi, voru tveir að
tölu. Allár þær sálir af ætt
Jakobs, sem komu til Egypta-
lands, voru sjötiu að fölu”. 1
ensku (KJV) og norsku þýðing-
unniereinnig notaðorðið sáliren
I sænsku þýðingunni hins vegar
orðið persónur.
1 norskuog ensku (KJV)þýðing
unni á 5. Mós. 10,22 er talað um
sjötiu sálir, en i þeirri dönsku er
orðið persónur notað. 1 þessum
ritningargreinum eruorðin sál og
persóna notauð á vixl. Orðið sál
felur hér i sér alla mannveruna.
En það, sem á við um hebreska
orðuð nephesh, á einnig við um
griska orðið psyke. t Postulasög-
unni 27,22 lesum við: „En nú ræð
égyðuraðþérséuð meðöruggum
huga, þvi að enginn yður mun lifi
týna”. Orðið lifer einnig notað i
sænsku þýðingunni, en sáli þeirri
norsku. Hér eru orðin sál og lif
notuð á vixl. Sama má segja um
Post. 20,10, þar sem i islenzku og
ensku (KJV)-þýðingunni er notað
orðið lif, en sál i þeirri norsku.
Þessar tilvitnanir sýna, að ekki er
átt við einhvern ódauðlegan þátt
mannverunnar, heldur táknar
orðið sáliþessum ritningargrein-
um lifið, eða persónuna sjálfa.
Augljóst er, að maðurinn hefur
ekki sál, heldur er hann sál, eða
lifandi vera.
Margir telja, að höfuðmunurinn
á manninum og dýrunum sé sá,
að maðurinn hafi sál (þ.e. ódauð-
lega þátt mannverunnar) en dýr-
in ekki. Hvað segir orð Drottins
um þetta? „Og öllum villidýrum
og öllum fuglum loftsins og öllum
skriðkvikindum á jörðunni, öllu
þvi, sem hefir lifandi sál (i ensku
þýð.: sem lif er i, norsk: sem lifs-
andi er i), gef ég öll grös og jurt-
ir”. 1. Mós. 1,30. Eftir þessu að
dæma eru dýrin einnig sálir, eða
lifandi verur.
En hvernigvarðsálin til?
,,Þá myndaði Drottinn Guð
manninn af leiri jarðar og blés
lifsanda i nasir hans og þannig
varð maðurinn lifandi sál”. 1.
Mós. 2,7. Hér hefði mátt ná sömu
merkingu með þvi að segja, að
maðurinn hefði orðið lifandi vera.
Aður en Guð blés lifsanda I nasir
mannsins var hann liflaus vera
eða liflaus sál. Það var andi Guðs,
sem gerði manninn að lifandi sál
— lifandi veru. Guð gerði þetta
undursamlega musteri lifandi,
sem hann hafði skapað i sinni
mynd. Hann blés lifsanda i nasir
mannsins.
Hvernig öðlumst við ódauð-
leika? Það er aðeins einn, sem
hefur ódauðleika. Páll segir, að
„hinn sæli og eini alvaldur mun á
sinum tima birtast láta, konungur
konunganna og Drottinn drotn-
anna, hann, sem einn licfur ó-
dauðleika”. 1. Tim. 6,15.16. Það
er ekki bibliukenning, að menn
eignist ódauðleikann skilyrðis-
laust. Odauðleikinn er einungis
hægt að eignast fyrir trúna á
Jesúm Krist. „Þvi að þegar þér
voruð þjónar syndarinnar, þá
voruð þér lausir við réttlætið.
Hvaða ávöxtu höfðuð þér þá? Þá
sem þér nú blygðist yðar fyrir,
þvi að þeir leiða að lokum til
dauða. En nú, með þvi að þér eruð
leystir frá syndinni, en eruð orðn-
ir þjónar Guðs, þá hafið þér ávöxt
yðar til helgunar og eilift lif að
lokum. Þvi að laun syndarinnar
er dauði, en náðargjöf Guðs er ei-
lift lif fyrir samfélagið við Krist
Jesúm, Drottin vorn”. Róm.
6,20—23. „Og þetta er vitnisburð-
urinn, að Guð hefur gefið oss eilift
lif og þetta lif er i syni hans, Sá,
sem hefur soninn, hefir lifið. Sá,
sem ekki hefir Guðs son, hefir
ekki lifið”. 1. Jóh. 5,11.12. „En i
þvi er hið eilífa lif fólgið, að þeir
þekki þig, hinn eina sanna Guð og
þann, sem þú sendir, Jesúm
Krist”. Jóh. 17,3.
Er hægt að hafa sam-
band við framliðna?
Spekingurinn svarar spurning-
unni afdráttarlaust: „Hinir
dauðu vita ekki neitt.... þeir eiga
aldrei framar hlutdeild I neinu
þvi, sem við ber undir sólunni”.
Siðan bætti hann við. „1 dánar-
heimum, þangað sem þú fer, er
hvorki starfsemi, né hyggindi, né
þekking, né vizka”. (Préd.
9,5.6.10). Sá, sem trúir á Heilaga
ritningu, getur ekki ýtt til hliðar
þessum skýru og greinilegu orð-
um Drottins, sem gera það ljóst,
að um samband við framliðna
menn getur ekki verið að ræða.
Enda segir Kristur sjálfur, að á-
stand þeirra sé svefni likast.
Hitt vita allir, að æ fleiri leita
nú eftir sambandi við svokallaða
framliðna menn. Menn segjast
sjá látna ástvini og fá margs kon-
ar sérstæðar upplýsingar. Sýnt
er, að sumt af þvi, sem fram
hefur komið er svik og fals, en fá-
um dettur i hug að staðhæfa að
allt, sem fram kemur af þessu
tagi, séaf þeim toga spunnið, Það
er staðreynd að margir miðlar
geta sett sig í samband við anda.
Með orðinu andar er þó alls
ekki átt við anda framliðinna.
Enginn maður megnar að hafa
samband við þá. „Hinir dauðu
vita ekki neitt”. Hverjir eru þá
þeir andar, sem miðlarsetja sig i
samband við?
Biblian ræðir viða um hina
eiginlegu baráttu i heiminum,
baráttuna um hjarta mannsins og
líf. Páll postuli segir: „Þvi að
baráttan, sem við eigum i, er ekki
við blóð og hold, heldur við tign-
irnar og völdin, við heimsdrottna
þessa myrkurs, við andaverur
vonzkunnar i himingeimnum”.
(Efes. 6.12). Til að skilja hið illa i
þessum heimi verða menn að
gera sér grein fyrir að þessar illu
verur eru til og koma oft fram I
dulargervi og vinna fyrir málstað
illra afla. „Og ekki er það undur,
þvi að Satan sjálfur tekur á sig
ljósengilsmynd. Það er þvi ekki
mikið, þótt þjónar hans taki á sig
mynd réttlætisþjóna”. 2. Kor.
11,14.15. „En andinn segir ber-
lega, að á siðari timum muni
sumir ganga af trúnni og gefa sig
að villuöndum og lærdómum illra
anda”. l.Tim. 4,1. „En ég vil ekki
að þér komizt i sambandi við illu
andana”. 1. Kor. 10,20.
Þegar við ihugum þessar ritn-
ingargreinar og aðrar um sama
efni, skiljum við betur, hvers
vegna Guð bannaði ísraelsmönn-
um til forna að hafa samband við
svokallaða framliðna menn. A
þeim tima var það einmitt al-
menn skoðun þjóðanna umhverfis
ísrael að slikt væri hægt og menn
héldu að þeir kölluðu fram dána
menn. En ísraelsmenn fengu frá
Drottni strangar viðvaranir gegn
sliku og annarri óhæfu, sem
heiðnar þjóðir tömdu sér.
„Leitið eigi til særingaranda né
spásagnaranda. Farið eigi til
frétta við þá, svo að þér saurgist
ekki af þeim. Ég er Drottinn, Guð
yðar”. Mós. 19,31.
„Og sá sem leitar til særingar-
anda og spásagnaranda, til þess
að taka fram hjá með þeim, —
gegn honum vil ég snúa augliti
minu”. 3. Mós. 20,6.
„Eigi skal nokkur finnast hjá
þér, sá er láti son sinn eða dóttur
ganga gegnum eldinn, eða sá er
fari með galdur eða spár eða fjöl-
kynngi, eða töframaður eða
gjörningamaður eða særinga-
maður eða spásagnarmaður eða
sá, er leiti frétta af framliðnum.
Þvi að hver sá, er slikt gjörir, er
Drottni andstyggilegur, og fyrir
slikar svivirðingar rekur Drott-
inn, Guð þinn, þá burt undan þér.
Þú skal vera grandvar gagnvart
Drottni Guði þinum. Þvi að þess-
ar þjóðir er þú nú rekur burt,
hlýða á spásagnarmenn og
galdramenn en þér hefir Drottinn
Guð þinn eigi leyft slikt. Spámann
mun Drottinn Guð upp vekja
meðal þin, af bræðrum þfnum,
slikan sem ég er. A hann skuluð
þérhlýða”. 5. Mós. 18,10—15. Guð
hafði sagt sinu fólki greinilega, að
það lifði alls ekki milli andlátsins
og upprisunnar.
Gyðingaþjóðin var alltaf smá-
þjóð i samanburði við stórþjóð-
irnar, sem umhverfis hana voru
og hún getur ekki i dag státað af
merkum fornminjum i saman-
burði við Egypta og Babýloniu-
menn. En hitt er viðurkennt, að
trúarbrögð þessarar litlu þjóðar
voru langt ofar trúarbrögðum
nokkurrar annarrar fornþjóðar.
1 dæmisögunni um rika mann-
inn og Lasarus segir Jesús þessi
eftirtektarverðu orð við alla þá,
sem eru þeirrar skoðunar, að
boðskapurfrá framliðnum mönn-
um muni vera þeim til hjálpar:
„Þeir hafa Móse og spámennina
(Bibliu þeirra tima), hlýði þeir
þeim. Ef þeir hlýða ekki Móse og
spámönnunum, munu þeir heldur
ekki láta sannfærast, þótt einhver
risi upp frá dauðum”. Lúk.
16,28.31. Jesús sagði ennfremur,
„að þeim, sem heyrir orð min og
breytir. eftir þeim, má likja við
hygginn mann”, Matt. 7,24.'25.
Ljóst er aðorð Drottins er hin ör-
ugga opinberun um lifið og tilver-
una. Það veitir okkur örugga
þekkingu um það sem i vændum
er. Byggjum á þvi.
Nirðurlagsorðið i þessu öllu
hlýturaðvera orð postulans: „Og
þetta er vitnisburðurinn, aö Guð
hefur gefið oss eilift lif og þetta lif
er i syni hans. Sá sem hefir son-
inn hefir lifið. Sá sem ekki hefir
• Guðs son, hefir ekki lifið”. 1. Jóh.
5,11.12.
r
INOTIÐ ES
tAÐ BESIA-
Látið
miðst
TAKA
ÚR YKKU
HRO
BLOSSi;—
Skipholti 35 • Símar:
8-13-50 verzlun • 8-13-51 verkstæöi • 8-13-52 skrifstofa
3
Forðist slysin
og kaupið
WEED keðjur í tíma
Suðurlandsbraut 20 * Sími 8-66-33
Sólun
SÖLUM HJÓLBARÐA A FÖLKSBlLA,
JEPPA- OG VDRUBILA MEÐ
DJÚPUM SLITMIKLUM MUNSTRUM.
Ábyrgð tekin d sólningunni.
Kaupum notaða sólningarhæfa nylon-hjólbarða.
Dnnumst allar .viðgerðir hjólbarða með
fullkomnum tækjum.
GÓÐ ÞJÓNUSTA. — VANIR MENN.
BARÐINN HE
Ármúla 7. — Sími 30501. — Reykiavík.