Fréttablaðið - 09.03.2006, Qupperneq 39

FIMMTUDAGUR 9. mars 2006 9
EPSON Stylus D88
* 4 aðskilin Hylki
* 5760 dpi upplausn
* 22 bls í svörtu á min
* 12 bls í lit á min
* Aðeins 990kr hylkið
* Windows & Mac Os
ÞÓR HF | Sími: 568-1581
Ármúla 11 | www.thor.is
Hagkvæmur!
12.900
Í GARÐINUM HEIMA
HAFSTEINN HAFLIÐASON SKRIFAR UM POTTAPLÖNTUR
Nú lengir daginn hratt og hin norræna
dagsbirta er aftur farin að teygja sig
inn í öll skúmaskot í híbýlum okkar.
Að jafnaði er birtan þar af skornum
skammti, jafnvel um hásumarið, og
fáar plöntur sem hjara þar af ljósleysið.
En þó skal ekki gefa upp alla von því
þónokkuð er til af plöntum sem spjara
sig í lítilli birtu, vanar dimmum skógar-
botnum og skuggagiljum í hinum hlýju
heimalöndum sínum. Til Kólfblóma-
ættarinnar teljast afar margar tegundir
pottaplantna, en ekki eru þær allar
jafn meðfærilegar og kröfulausar og
þær sem hér eru til umfjöllunar nú.
Sjómannstryggð hefur verið vinsælt
pottablóm um alla Vestur-Evrópu
síðan um miðja átjándu öld. Sagan
segir að farmenn á Austur-Indíaskip-
unum hafi haft með sér græðlinga frá
þessum fjarlægu löndum til að færa
mæðrum sínum, unnustum eða eig-
inkonum við heimkomuna eftir langa
útivist. Íslenska heitið er dregið af hinu
danska „Sømandstrøst“, sem er firna
gamalt í Danmörku.
Sómakólfurinn er hins vegar, að
segja má, nýliði í hópi þeirra potta-
plantna sem nú má rekast á í blóma-
verslunum. Á örfáum árum hefur hann
orðið tískuplanta sem fellur vel að
naumhyggjustefnunni sem ráðandi er í
innanhússarkitektúr um þessar mund-
ir. Hann hefur þó verið þekktur meðal
safnara í tvær aldir, en sló ekki í gegn
fyrr en fyrir svosem átta til tíu árum.
Sómakólfur
Zamioculcas zamiifolia
Notkun: Græn blaðplanta. Kerja-
planta.
Birta: Ekki sterk sól – Ákaflega skugg-
þolin jurt.
Hiti: Stofuhiti – 18-25°C. Þolir þurrt
loft.
Vökvun: Fremur lítið í hvert sinn. Látin
þorna vel af og til.
Umpottun: Eftir þörfum í víðari pott.
Áburður: Daufur skammtur endrum
og eins.
Blöðin eru fjaðurskipt út frá
þykkum miðstilk. Afar dökkgræn og
glansandi. Upprunalega er sóma-
kólfur botngróður í kjarrskógum í
fremur þurru, ófrjóu og grýttu landi í
austurhluta Mið-Afríku. Hann vex hægt
en getur orðið um eins metra hár.
Sómakólfurinn er flestum plöntum
harðgerðari og þolir að standa hvar
sem er inni í húsum svo framarlega
að þangað berist einhver skíma af
dagsljósi á sumrin. Umber mikla
vanrækslu og óreglulega vökvun, en
líður að sjálfsögðu betur ef rykið er
skolað af honum nokkrum sinnum á
ári! Hægt er að fjölga plöntunni með
einum blaðflipa sem stungið er í þvala
mold, þar myndast þá lítill hnúður við
blaðskaftið og verður með tímanum
að nýrri plöntu – en það tekur tímann
sinn! Sómaplanta sem passar alls
staðar og einungis kuldi og ofvökvun
getur grandað!
Sjómannstryggð
Aglaonema commutata
Notkun: Laufplanta.
Birta: Í meðallagi til lítil. Ekki í glugga.
Skuggþolin.
Hiti: Stofuhiti – 18-25°C.
Vökvun: Fremur lítil. Mold þorni á
milli.
Umpottun: Eftir þörfum í stærri pott.
Áburður: Dauf blanda vikulega á
sumrin.
Blöðin eru lensulaga, aflöng en
breiðari um miðjuna. Fallega mynstruð
með ljósari eða dekkri bekkjum,
rákum eða dílum þvert yfir. Sjómanns-
tryggð er mjög þolin pottaplanta og
hentar vel þar sem fáar aðrar plöntur
geta þrifist. Plantan þolir skugga og
vanrækslu um langa hríð flestum
plöntum betur svo framarlega að
ekki sé kalt í kringum hana. Forðist
ofvökvun og gólfkulda. Til eru margar
tegundir og ræktunarafbrigði af sjó-
mannstryggð. Öll þurfa þau samskon-
ar umönnun. Sumstaðar á Jövu er sagt
að með því að rækta sjómannstryggð
í híbýlum sínum, færi menn barna-
lán í bæinn og bægi ólánsverum frá
fjölskyldunni.
Tvö pottablóm fyrir skúmaskotin:
Sómakólfur og sjómannstryggð
Pólýhúðun ehf. að Smiðjuvegi
sér um að pólýhúða ýmsa hluti
og muni svo hægt sé að leggja
pensilinn endanlega á hilluna.
Pólýhúðun er í raun lökkun eða
dufthúðun. Duftblöndu er þá úðað á
málm og húðaða málmstykkið sett í
bakaraofn svo duftið bráðni. Pólý-
húðun getur húðað alla málma og
gler með Epoxy eða pólýester-dufti
eða blöndu af þessu tvennu og fæst
duftið í rúmlega 200 litum með mis-
munandi glans og áferðum auk 50
sérlita. Meðal þess sem hægt er að
pólýhúða eru álgluggar, bílahlutar,
húsgögn, húsmunir og margt fleira.
Pólýhúðun er mun sterkara lakk
en blautlökkun og er með sterkustu
lakkhúð sem völ er á. Þeir sem
komnir eru með leið á að pensla
ættu því að kynna sér málið.
Pólýhúðun í stað lökkunar
Margir taka upp lakk- eða málningarburstann reglulega og yfirfara lúna hluti.