Fréttablaðið - 29.04.2006, Qupperneq 66

Sólbrenndur, þrekaður, með ís í skegginu, hlaðinn græjum, með íslenska fánann á topp-
inum á nýsigruðu himinháu fjalli.
Svona hljómar staðalímynd af
alvöru fjallgöngumanni, hetju sem
klífur jökla og fjallstinda eins og
ekkert sé, veður snjó upp í mitti
og er í svo góðu formi að það er
nærri því ómennskt.
„Já, því miður eru allt of marg-
ir sem halda að það að ganga á
fjöll sé eitthvert hetjudæmi. En
það er það alls ekki. Allir þeir sem
eru í þokkalega góðu líkamlegu
ástandi geta t.d. vel gengið á hæsta
tind landsins, Hvannadalshnúk. Í
gönguferðum er það nefnilega
seiglan en ekki snerpan sem gild-
ir,“ segir Einar Torfi en fyrirtæki
hans, Íslenskir fjallaleiðsögu-
menn, hefur í tólf ár reynt að koma
venjulegum Íslendingum í skiln-
ing um það að hálendið og ekki síst
jöklarnir eigi erindi við alla.
Allt frá því að fyrirtækið hóf
starfsemi sína í Þjóðgarðinum í
Skaftafelli árið 1994 hefur þeirra
aðalsmerki verið stuttar göngu-
ferðir á skriðjökla eins og Sól-
heimajökul og Svínafellsjökul en
hingað til hafa nánast eingöngu
útlendingar keypt slíkar ferðir.
„Það er vegna þess að Íslendingar
eru rosalega fastir í þeirri hugs-
un að það að ganga á jökul hljóti
að vera mjög erfitt. Þeir átta sig
til dæmis engan veginn á því að
þessar tveggja tíma ferðir sem
við höfum verið að bjóða á Svína-
fellsjökul eru hreinar byrjenda-
ferðir. Fólk þarf ekki annað en að
vera sæmilega hraust, þá meina
ég að það sé ekki fatlað til gangs,
til þess að það geti farið með í
þessar ferðir,“ segir Einar Torfi
og bætir við að margir ímyndi sér
að jöklagöngur séu eingöngu fyrir
fáa útvalda, en staðreyndin er sú
að 95 prósent manna getur stund-
að þær.
Stórkostlegt umhverfi
Ímynd Íslands tengist óneitanlega
ís, enda nærri 12 prósent landsins
þakið jökli og sjaldgæft er að svo
gott aðgengi sé að jöklum eins og
hér á landi. „Grundvallarhug-
myndin í því sem við erum að selja
er að fá fólk til þess að ganga á
jökli og komast þannig í beina
snertingu við ísinn sem er hrein-
asta náttúruundur. Ef erlendur
ferðamaður sem langar á jökul
kemur á upplýsingamiðstöð fyrir
ferðamenn og honum er boðin ferð
þar sem hann gengur á ís teljum
við að hann sé ekki líklegri til að
segja nei við slíku boði heldur en
ferð þar sem hann á að aka á snjó
á vélsleða,“ segir Einar Torfi og
bætir við. „Markaðssetning okkar
hér heima strandar hins vegar
aðallega á Íslendingum sem skilja
ekki vöruna sem við erum að
bjóða. Útlendingum finnst mjög
eðlilegt að koma til Íslands til þess
að snerta jökul og sjá ís en fólk á
hótelum, gistiheimilum og
upplýsingamiðstöðvum, sem eru
okkur mjög mikilvægir milliliðir,
hefur enga trú á því að það sem
við bjóðum upp á sé fyrir venju-
legt fólk. Það er aðallega þar sem
við þurfum að berjast við þessa
hetjuímynd.“
Auk þess að telja að jöklagöng-
ur séu bara fyrir hreystimenni átta
margir Íslendingar sig ekki heldur
á því hversu stórkostlegt umhverfi
er að finna á jöklunum. „Nei, það
er ekki bara snjór þar. Í raun er
mjög lítill snjór á þeim skriðjöklum
sem við erum aðallega að ganga á.
Þeir eru langt fyrir neðan snjólínu
og eru meir og minna ís allt árið.“
Að sögn Einars Torfa býður jökull-
inn upp á ýmis litbrigði og form,
drýla, sprungur, göng og jafnvel líf
sem ekki finnst annars staðar.
„Fólki finnst t.d. mjög gaman að
skoða jöklamús sem er mosavax-
inn steinn og mjög sérstakt fyrir-
bæri og svo eru menn auðvitað
afar hrifnir af bláa litnum á ísnum,“
upplýsir hann.
Nýr valkostur fyrir ferðamenn
Á næstu árum er markmið
Íslenskra fjallaleiðsögumanna að
koma 10-15 prósentum allra
erlendra ferðamanna í snertingu
við ísinn á Íslandi með því að
bjóða þeim léttar gönguferðir á
jökul. Næsta árið mun Icelandair
aðstoða við markaðssetningu hug-
myndarinnar en það er hluti af
frumkvöðlaverðlaununum sem
Icelandair veitti fyrrirtækinu á
dögunum. „Það væri auðvitað líka
æðislegt að fá Íslendinga, sem
eru búnir að búa hér allt sitt líf,
með á jöklana og uppgötva þá
náttúru sem þar er að finna,“
segir Einar Torfi og bætir við að
það sé fátt jafn brjálæðislega gef-
andi og góð gönguferð.
Hann ítrekar þó að þótt jökla-
ferðir séu svo sannarlega fyrir alla
þá fari enginn á jökul án þekkingar
og rétts útbúnaðar. „Það er hægt að
koma í ferðir með okkur en einnig
bjóðum við upp á námskeið fyrir þá
sem vilja vera á eigin vegum. Allar
okkar ferðir eiga það sameiginlegt
að vera stýrðar af atvinnumönnum
þar sem öryggi, fagmennska og góð
þjónusta er í fyrirrúmi en á þessum
tólf árum sem við höfum verið í
bransanum hefur aldrei orðið alvar-
legt slys eins og beinbrot eða slíkt í
neinum af okkar ferðum,“ segir
Einar Torfi sem er bjartsýnn á það
að gönguferðir á ís geti orðið að
nýjum valkosti í dagsferðum fyrir
erlenda ferðamenn sem eru í leit að
styttri ferðum og afþreyingu út frá
Reykjavík.
„Með réttri markaðssetningu
held ég virkilega að það að standa
á ís á Íslandi geti orðið að „once in
a lifetime must do“ fyrir millistétt-
aríbúa hins iðnvædda heims, rétt
eins og það að sjá Eiffelturninn í
París eða heimsækja Taj Mahal á
Indlandi.“
Íslenskir jöklar
Jökull þekur nærri 12 prósent af
heildarfleti landsins. Hinir
stærstu eru á sunnanverðu land-
inu eða í miðju þess en helsta
ástæða þess er sú að úrkoma er
meiri sunnanlands en norðan.
Jöklar voru ekki stórir hér á landi
á landnámsöld en stækkuðu hratt
þegar kólnaði á síðmiðöldum og
uxu þeir allt fram undir aldamót-
in 1900. Eftir það tóku þeir að
hörfa en upp úr 1988 stóðu þeir að
mestu í stað í nokkur ár en fóru
síðan að hopa á ný. Meðalhiti árs-
ins, sem er nú 5°C, þyrfti ekki að
lækka mikið til þess að jöklar
færu að stækka. Íslenskir jöklar
eru þíðjöklar og eitt einkenni
þeirra er aragrúi af skriðjöklum,
sem eru á stöðugri hreyfingu.
Stundum taka þeir kipp og skríða
fram með látum en hopa síðan þar
til sagan endurtekur sig.
(Heimildir: www.nat.is)
29. apríl 2006 LAUGARDAGUR34
Íslenskir jöklar – ekki bara fyrir hetjur
FYRIR ALLA Þessi mynd af bandarískum
hjónum á besta aldri sýnir að jöklaferðir eru
svo sannarlega fyrir alla. Myndin er tekin
á Svinafellsjökli en Íslenskir fjallaleiðsögu-
menn bjóða léttar dagsferðir þangað.
Á GÓÐUM DEGI Á GRÆNLANDSJÖKLI
Íslenskir fjallaleiðsögumenn bjóða ekki
bara upp á ferðir á íslenska jökla heldur
einnig grænlenska. Hér má sjá Einar Torfa á
Grænlandsjökli í fyrra.
GÓÐIR MANNBRODDAR OG EXI Flest heilsuhraust fólk getur gengið á jökul. Nauðsynlegt er þó að vera í góðum gönguskóm og með mannbrodda og exi í slíkum ferðum.
„Því miður eru allt of margir sem halda að
það að ganga á fjöll sé eitthvert hetjudæmi.
En það er það alls ekki. Allir þeir sem eru í
þokkalega góðu líkamlegu ástandi geta t.d.
vel gengið á hæsta tind landsins, Hvanna-
dalshnúk. Í gönguferðum er það nefnilega
seiglan en ekki snerpan sem gildir.“
Síðastliðin tólf ár hafa
Íslenskir fjallaleið-
sögumenn lóðsað fólk
um hálendi Íslands og
kennt þeim að meta
íslenska jökla. Fyrir-
tækið hlaut nýlega
Frumkvöðlaverðlaun
Icelandair sem gerir eig-
endurna enn ákveðnara
í því að halda áfram á
sömu braut og koma
enn fleirum í snertingu
við ísinn. Snæfríður
Ingadóttir spjallaði við
Einar Torfa Finnsson
einn af stofnendum fyr-
irtækisins um undra-
heima íslenska íssins.
DAGSFERÐ Á JÖKUL
Þetta verðurðu að hafa:
Mjúka gönguskó
Góðan hlífðarfatnað
Vettlinga og húfu
Regnfatnað
Sólgleraugu
Mannbrodda
Ísexi
lítinn bakpoka
Nesti