Fréttablaðið - 25.09.2008, Blaðsíða 42

25. SEPTEMBER 2008 FIMMTUDAGUR8 ● vísindavaka 2008
Rannís óskar vísindamönnum til hamingju
með 26. september 2008 en dagurinn er tileinkaður
vísindamönnum í Evrópu
Við minnum á Vísindavökuna 2008
í Listasafni Reykjavíkur föstudaginn 26. september
Allir velkomnir!
Vatn er ein helsta auðlind heims.
Vatn er ein merkasta auðlind í
heimi. Aðgangur að hreinu vatni
hjálpaði til við borgarmyndun og
skiptir ótrúlega miklu máli fyrir
almenna velferð mannfólksins í
heiminum. En hvernig vitum við
hvort vatnið er hreint og drykkj-
arhæft? Á Vísindavökunni mun
umhverfis- og byggingarverk-
fræðideild Háskóla Íslands fjalla
um helstu aðferðir við að greina
vatnsgæði. Gæði drykkjarvatns
á mismunandi stöðum í heimin-
um verða skoðuð, og dæmi nefnd
um mengun vatnsbóla og hvað
sé hægt að gera til þess að fyrir-
byggja slíkt.
Vatnsgæði
Meðal annars kom fram í alþjóðlega rannsóknarverkefninu „Heilsa og lífskjör skólanema“, að íslenskum unglingum líður að jafn-
aði betur í skólanum en til dæmis unglingum í Finnlandi sem þó hafa náð öfundsverðum árangri á sviði menntunar.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Háskólinn á Akureyri mun á
vísindavöku þetta árið leggja
sérstaka áherslu á alþjóðlega
rannsóknarverkefnið Heilsa og
lífskjör skólanema.
Háskólinn á Akureyri kynnir nið-
urstöður úr alþjóðlegu rannsókn-
arverkefni er varðar heilsu og
lífskjör skólanema. Fyrstu niður-
stöður þessarar rannsóknar voru
kynntar í sumar og vöktu þá tals-
verða athygli og kannski ekki að
furða þar sem efnið snertir mjög
marga.
Meðal annars kom fram að ís-
lenskum unglingum líður að jafn-
aði betur í skólanum en til dæmis
unglingum í Finnlandi sem þó
hafa verið taldir ná öfundsverð-
um árangri á sviði menntunar.
Einnig þótti mörgum fréttnæmt
að íslenskar unglingsstúlkur eru
í þriðja sæti meðal þjóða í könn-
uninni þegar kemur að því að
hafa stundað kynlíf. Fræðimenn
sem starfað hafa að rannsókninni
munu verða á staðnum og ræða
við þá sem vilja vita um hvaðeina
sem við kemur heilsu og lífskjör-
um skólanema á Íslandi. En ekki
gefst aðeins kostur á að kynnast
niðurstöðum rannsókna við HA
heldur munu nemendur í hjúkrun-
arfræði bjóða gestum og gangandi
að mæla hjá þeim blóðþrýsting og
blóðsykur og huga þannig að sinni
eigin heilsu.
Heilsa og lífskjör skóla-
nema á alþjóðavísu
Jarðhiti kallast það er heitt vatn
og gufa kemur upp úr jörðinni
á svokölluðum jarðhitasvæð-
um. Á Vísindavökunni munu Ís-
lenskar orkurannsóknir – ÍSOR
athuga hvernig slík svæði eru
rannsökuð, bæði til að auka vitn-
eskju okkar um eðli þeirra og til
að fylgjast með nýtingu þessara
svæða.
Á vísindavökunni mun ÍSOR
sýna hvernig hægt er að nema
varmaútgeislun með mynda-
vél sem er næm á innrauðar
bylgjur og sýnir því upplýsing-
ar um hitastig svipað og venju-
leg myndavél sýnilegt ljós. Hita-
innrauðar myndir nýtast vel við
jarðhitakortlagningu, við eftir-
lit með svæðum og eða þar sem
jarðvegur byrgir sýn, svo eitt-
hvað sé nefnt. Úr borholum er
einnig hægt að fá upplýsingar
um hitastig neðar úr jarðskorp-
unni en það er gert með því að
skoða bergið og greina steindir
þess í smásjá.
Steindir endurspegla samsetn-
ingu bergs og hita. Þær eru því
nokkurs konar hitamælar sem
segja til um hita sem búast má
við niðri í jörðu.
Huliðsheimur jarðhitans
Þeistareykir. Íslenskar orkurannsóknir
- ÍSOR munu athuga hvernig jarðhita-
svæði eru rannsökuð.
FRÉTTABLAÐIÐ/VÖLUNDUR
Stofnun fræðasetra Háskóla Ís-
lands er rannsókna- og þjónustu-
stofnun sem heyrir undir Há-
skólaráð. Stofnunin starfrækir
átta rannsókna- og fræðasetur á
landsbyggðinni og er vettvang-
ur samstarfsverkefna háskól-
ans við sveitarfélög, stofnan-
ir, fyrirtæki, félagasamtök og
einstaklinga utan höfuðborgar-
svæðisins. Markmið stofnunar-
innar eru m.a. að skapa aðstöðu
til rannsókna um land allt, auka möguleika almennings til menntunar
og styrkja tengsl Háskóla Íslands við atvinnu- og þjóðlíf. Á Vísinda-
vöku má nálgast kynningarefni um rannsóknir og starfsemi á vegum
Stofnunar fræðasetra HÍ.
Fræðasetur Háskóla
Íslands um land allt
Ísafjörður. Háskóli Íslands er meðal ann-
ars með fræðasetur á Vestfjörðum.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA