Réttur - 01.06.1915, Blaðsíða 55
61
búið var, með óeðlilegri sérréttindalöggjöf, að tryggja öðr-
um réttinn, gefa þeim vald til að útiloka aðra frá honum,
svo sem t. d. afnotaréttur landsins, allskonar framleiðslu-
réttur sem fjárstofn þarf til, ýmislegur eignarréttur, og jafn-
vel atkvæðis- og kosningarréttur.
Á þessum ramskakka grundvelli, eða öllu heldur grund-
vallarleysi, er svo öll skattalöggjöfin bygð, alt hið fjárhags-
lega líf þjóðfélagsins og einstaklinganna. Með skattaálög-
unum hrifsár þjóðfélagið af handahófi af einstaklingunum
ýmist náttúrurétt þeirra, náttúrlegan eignarrétt þeirra til
vinnu sinnar og verka, eða það heimtar til baka aftur með
álögum, hin tilbúnu laga-sérréttindi, sem það hafði veitt
öðrum einstaklingum. En hinn eina eðlilega og réttláta
skattagrundvöll lætur þjóðfélagið ónotaðan, nefnil. aðgang-
inn að hinum náttúrlegu auðsuppsprettum landsins sem
þjóðin byggir, og verðmæti það, sem landið fær við það
að þjóðin byggir það, og fjölgar á því. Þennan eina eðli-
lega og réttláta skattagrundvöll afhendir þjóðfélagið fáein-
um einstaklingutn til skattaálögu handa sér eftir geðþótta.
Af þessu grundvallarregluleysi og handahófi í öllu hinu
fjárhagslega lífi þjóðfélaganna og einstaklinganna, flýtur
alt hið fjárhagslega böl sem þjáir þjóðirnar, allur skortur
og alt óhóf, öll óverðskulduð örbyrgð og óverðskulduð
auðsöfn einstaklinga, alt hið pólitíska og stjórnarfarslega
ólag og árekstrar.
Hér er umræðuefni, þarfara og vænna til þjóðþrifa en
hið pólitíska flokkarifrildi og deilur um völdin. Um þessi
málefni viljum vér ræða við hvern þann mann, sem af ein-
lægni lætur sig varða velfarnan þjóðfélagsins, engu síður
en sína eigin; sem krefjast vill félagslegs réttlætis.
2. J.