Réttur - 01.05.1932, Blaðsíða 47
galla, sem líka skemmir „Fauska“ dálítiS, — þá eru
dregnar upp ágætar myndir af lífi verkalýSsins í
Reykjavík í þessum smásögum. Og í „RauSar varir“
felst hin þróttugasta ákæra á hendur því skipulagi og
þeirri auSmannastétt, sem meS fátæktinni knýr þær
dætur öreiganna, sem einhvers vilja njóta af lífinu,
til aS ofurselja sig eins og þar er lýst. ÞaS er auSmönn-
unum ekki nóg, aS arSræna feSur þeirra og mæSur,
þeir heimta jafnframt valdiS yfir líkömum þeirra
sjálfra, meSan þær eru ungar og hraustar, til aS sökkva
þeim aftur niSur í öreigastéttina eSa dauSann, þegar
þeim þóknast.
V.
Hvernig stendur á misbrestunum í skáldskap þess-
ara skálda, sem eru á leiS til sósíalismans, en ná samt
ekki listrænum samruna milli hugsjónar sósíalismans
og baráttu verkalýSsins hinsvegar?
Hvernig stendur á, aS íslenzka verklýSshreyfingin
hefir enn ekki eignast sína hetjusögu, þrungna af sósíal-
istiskri ^vitund og vissu baráttufúss verkalýSs, borna
uppi af fórnfúsum hetjum verkalýSsins, er ganga sem
einstaklingar upp í frelsisbaráttu stéttarheildarinnar,
sem svo aftur gefur þeim þróttinn til aS yfirvinna ein-
staklings sorgir sínar og áhyggjur?
SuSur í Þýzkalandi gefur Kommúnistaflokkurinn út
bókasafn, er nefnist „AlþjóSlegi rómaninn“. Þar hefir
birzt hver hetjusagan eftir aSra, ein frá hverri af helztu
þjóSunum. Þar getur aS lesa skáldsögu ungversku bylt-
ingarinnar „Die Generalprobe“ eftir Bela Illes, lista-
verk japanska öreigalýSsins, „Sólarlausa stræti5“, róm-
an tékknesku verklýSshreyfingarinnar, „Anna“,
hetjusögu ítalska sósíalismans, „RauSskeggur félagi“,
byltingarskáldsöguna þýzku, „Fórnin“ og ótal fleiri. Og
alls staSar er öreigalýSurinn hetjan, fulltrúar beztu eig-
inleika hans, söguhetjurnar, og baráttan er bundin viS
111