Réttur - 01.01.1933, Blaðsíða 25

arinnar íslenzku, Jón Sigurðsson sjálfstæðisbarátt-
unni. Þær öldur lyftu þeim. En þessir straumar mynd-
ast ekki hér heima, heldur úti á hafi frelsisþráarinn-
ar, sem ólgaði um alla Evrópu á þeim tíma. Við meg-
um því ekki láta okkur henda að líta á íslenzku þjóð-
ina einangraða fremur en einstaklinginn. Sömu
straumarnir flæða land úr landi, frá þjóð til þjóðar.
Þeir berast líka til Islands, þó að afskekkt sé. Stund-
um hafa þeir eklci komið hingað fyrr en þeir voru
farnir að fjara út erlendis, stundum aðeins deyjandi
niður þeirra. Nú á tímum eru þessir straumar marg-
falt hraðari en áður, svo að sama flóðið getur skollið
yfir svo að segja í einu um allan heim, og öldurnar
rísa með styttra millibili en nokkru sinni fyrr. Því
ver gengur mönnum að átta sig á tímunum og því fyr
eldast menn. Síðustu tímar hafa verið öllum öðrum
hraðfleygari og breytingasamari. Og skyldi hér ekki
geta legið orsakirnar til þess, hve afstaða okkar til
Einars Benediktssonar er óskýr og tvíræð. Er ekki
skilningsleysi okkar á Einari Benediktssyni nátengt
skilningsleysi okkar yfirleitt á tímunum, sem við
höfum lifað og þeirri öldu, sem bæði hefir lyft hon-
um og okkur? Höfum við ekki verið tvískiftir og
óheilir gagnvart úrlausnarefnum tímanna nákvæm-
lega eins og gagnvart Einari? Fyrir hvorugu höfum
við gert okkur nokkra ljósa grein, en áhrif og kraft-
ur beggja hafa streymt um okkur. Um leið og við
gerum okkur grein fyrir öldinni, skýrist skáldið fyr-
ir okkur. að öðrum kosti ekki til neinnar hlítar.
Undanfarna áratugi höfum við lifað í sigurvon og
sigurvímu, við djarfar óskir og háa stemningu. Það
er eiginlega fyrst eftir 1930, að runnið hefir af okk-
ur og við getum farið að átta okkur dálítið á því, sem
gerzt hefir. Og þó er það í rauninni tilviljun, að þetta
er bundið við þjóðhátíðarárið hjá okkur. Það eru
önnur, sterkari öfl, úti í heimi, sem þessu valda. Það
eru ekki fyrst og fremst við, sem- hofurmrumskað við
25