Réttur - 01.01.1967, Blaðsíða 54

RITSJÁ
John Gollon: The Cose for Social-
ism in the Sixties. London 1966.
Þessi bók eftir aðalritara brezka
commúnistaflokksins, John Gollan,
um „rök fyrir sósíalisma á sjöunda
tug aldarinnar," bregður skæru
Ijósi yfir ]jaff ástand, er ríkir í
Bretlandi, auk þess er hún ræðir
stefnu brezkrar verkalýðshreyfingar.
Sjöundi hluti brezku þjóðarinnar
— hinir fátæku og fátækustu, —
7.5 milljónir manna, þar af 2.25
milljónir börn, búa við fátækt. „Á
fjórða áratugi aldarinnar var at-
vinnuleysi aðalorsök fátæktar. Nú
er það elli og lág laun.“
Brezkum verkalýð gengur seint að
jafna kjörin. „Árið 1947 voru verka-
laun og embættislaun 59% af þjóð-
arframleiðslunni. Á árinu 1964, eftir
17 ára fulla atvinnu og sífellda bar-
áttu, er hlutfallið aðeins 61%, —
það eru litlar framfarir."
Höfundur minnir í þessu sam-
bandi ó sögu úr „Lísu í Undra-
landi." Alisa spyr stúlkuna, sem
með henni er, af hverju hún kom-
ist ekkert úfram, þó hún hlaupi
eins og fætur toga. Hún svarar:
„Hér verður maður að hlaupa eins
og fætur toga, til þcss að standa
í stað." — Það minnir óneitanlega
ú kapphlaupið við verðbóiguna hér
heima, þó grundvöllurinn snúist
hraðar hér en þar.
Tveir fimmtu lilutar allrar einka-
eignar í Bretlandi er í höndum 1%
af þjóðinni (fullorðinni). Fjórir
fimmtu hlutar einkaeignarinnar eru
í höndum 10% þjóðarinnar. Og
fjórir fimmtu hlutar allrar hluta-
fjáreignar tilheyra 1% af þjóðinni.
— Það er langt eftir til jafnréttis
i Englandi.
Gollan rekur vel áhrif þau, sem
sjálfvirknin mun hafa. „í sambandi
við hina nýju tæknibyltingu, verða
allar uppfinningar hingað til barna-
leikur. Sjálfvirknin getur tí- til tví-
tugfaldað framleiðslugetuna ....
Það er hægt að tvöfalda framleiðslu-
getu hvers manns á áratug, fjór-
falda á 20 -árum .... 16-falda á
40 árum o. s. frv.“
Hin vísindalega tœknibylting
skapar forsendur til útrýmingar fá-
tæktar hjá gervöllu mannkyni á
skömmum tíma. En innan auðvalds-
skipulagsins leiðir tæknibyltingin til
samsöfnunar þessa óhemju auðs í
greipum nokkurra einokunarhringa
og villimennska þeirra, skefjalaus
valda- og auðsöfnunargirnd, leiðir
hættu kjarnorkueyðileggingar yfir
heiminn.
Þetta er bók, sem allir sósíalistar,
er ensku geta lesið, ættu að kynna
sér. Hún bendir á þá leið, sem ensk
verkalýðshreyfing verður að fara,
ef hún ætlar sér að skapa jöfnuð og
tæknilegar framfarir fyrir alla þjóð-
ina í landi sínu.
Abram Fischcr, Q. C.: „What I
did was right." Maybuye Publi-
cations. London.
Þetta er ræða Abram Fischers,
hæstaréttarlögmanns og forustu-
manns í baráttunni fyrir frelsi og
lýðræði í Suður-Afríku, sú, er hann
hélt fyrir hæstarétti í Pretoríu í
Suður-Afríku 28. marz 1966. Rétt-
ur hefur áður sagt ýtarlega frá ræðu
þessari í 3. hefti 1966, en hér gefst
þeim, sem vilja kynna sér þessa stór-
fenglegu ræðu, og geta notið henn-
ar á ensku, að afla sér hennar. Ilún
hefur vakið heimsathygli fyrir snilld
sína, eins og Abram Fischer vakti
samúð um víða veröld fyrir alla
sína framkomu. Síðan Georgi Dimi-
troff stóð fyrir rétti nazista í Leip-
zig 1933 hefur engin pólitísk varn-
arræða vakið slíka heimsathygli.
ABRAM FISCHER
Abram Fischer situr nú í lífstíð-
arfangelsi, dæmdur fyrir skoðanir
sínar og frelsisbaráttu. Fjöldi sam-
taka um víða veröld og þúsundir
málsmetandi borgaralegra mennta-
manna hafa mótmælt hinum sví-
virðilega dómi. Hugrekki og mál-
snilld Abram Fischer heillaði menn,
sem ekki eru staurblindir af póli-
tísku ofstæki. Ilann kom fram sem
kommúnisti, ábyrgur fyrir heiðri
og framtíð þjóðarinnar. Það er sami
betjuskapurinn og einkennir hina
djörfu spönsku kommúnista, er
dæmdir voru um líkt leyti, svo sem
29 ára gamli vélvirkinn Manucl Sor-
iano, dæmdur fyrir að endurreisa
deild úr hinum bannaða kommún-
istaflokki Spánar.
Ásmundur Sigurjónsson reit um
þessa tvo menn og fleiri í forustu-
grein um erlend mál í Þjóðviljann
54