Réttur - 01.07.1973, Blaðsíða 59

Þá hefst sá þáttur landhelgismálsins sem enn
stendur þegar þetta er skrifað.
Verða nú rakin nokkur helstu atriði hins
heita sumars íslensku landhelgisbaráttunnar.
ÁSIGLINGAR OG OFBELDI
Fösmdaginn 1. júní reyndu bresku ofbeld-
isöfiin að sigla eitt minnsta varðskipið okk-
ar, Arvakur, niður. Dráttarbátur sigldi á varð-
skipið, síðan reyndi breskt herskip að koma
vír í skrúfu varðskipsins en tókst ekki. Eftir
þriggja smnda viðureign kvaddi Arvakur of-
beldisseggina með því að klippa aftan úr
breska togaranum Gavina og hélt síðan á
brott. Skipherra var Höskuldur Skarphéðins-
son.
Seint í júní fóru fram viðræður við Vesmr-
Þjóðverja sem ekki báru árangur.
I mánuðinum var haldinn utanríkisráð-
herrafundur NATO. Ihaldið og ríkisfrétta-
stofurnar gerðu mikið veður með fund þenn-
an en hann reyndist að sjálfsögðu með öllu
þýðingarlaus varðandi herskipainnrás Breta,
enda lýsm talsmenn NATO því yfir að þeir
hefðu „skilning á afstöðu Breta.” Forusta
Sjálfstæðisflokksins sat að veislukostum í að-
alstöðvum NATO í Brússel og Geir Hall-
grímsson reyndi að telja þjóðinni trú um að
frá Nato væri einhvers að vænta í baráttunni
við Breta. A þessu sumri sannaðist eftirminni-
lega að forusta Sjálfstæðisflokksins skirrist
ekki við að taka málstað Nató gegn málstað
þjóðar sinnar. Það var fróðlegt að fá það
staðfest og gleymist vonandi ekki.
INTERMEZZO
í júlí er engu minni harka á miðunum —
fremur unnt að segja að hún hafi farið vax-
andi. Varðskipsmönnum okkar tókst prýði-
lega að smgga við veiðiþjófunum og iðulega
að halastífa þá. Herskipin reyndu að keyra á
varðskipin og tókst smndum — jafnvel fyrir
innan 12 mílurnar gömlu kom til átaka og
innan þeirra stunduðu Bretar veiðiþjófnað.
Þjóðverjar héldu sig yfirleitt utar en Bretar,
en einu sinni reyndu Bretar að verja vesmr-
þýskan landhelgisbrjót innarlega í landhelg-
inni.
Það bar og til tíðinda í þessum mánuði að
sú endemisstofnun sem kallast Alþjóðadóm-
stóll kvað upp úrskurð um að Bretar mættu
veiða hér við land 170 þúsund tonn á ári —
en breska samninganefndin á fundunum í
maí lýsti sig reiðubúna til að fallast á 145
þús. tonn!
Enginn heyrist nú lengur heimta að við
sendum mann til Haag, sem var eitt helsta
deilumálið sl. vetur (sjá Rétt, þetta ár bls.
236). Ekki einasta íhaldið nefnir slíkt á nafn.
/
Ihaldið hefur nú æ betur skynjað vonlausa
stöðu sína í landhelgismálinu. I fyrsta lagi
hefur Mogginn ekki dugað til þess að breyta
neinu um afstöðu þjóðarinnar í landhelgis-
málinu. I öðru lagi hefur þjóðin snúist gegn
NATO, þrátt fyrir yfirlýsingar Geirs Hall-
grímssonar. I þriðja lagi hefur forusta Sjálf-
stæðisflokksins hvað eftir annað orðið sér til
skammar. Fylgið hrynur af flokknum og
þá er ekki óhætt að minnast framar á Haag-
dómstólinn. Nú er gripið til nýs hálmstrás:
200 mílur! hrópar íhaldið, það sama íhald
sem vildi afsala okkur réttinum til útfærslu
úr 12 mílum með nauðungarsamningnum
1961, það sama íhald sem var á móti útfærsl-
unni í 50 mílur! Þetta íhald heimtaði 200
mílur! Þetta er eins konar intermezzo hins
heita sumars landhelgismálsins.
200 MÍLUR
Þau furðulegu tíðindi gerast nú að Sjálf-
stæðisflokkurinn sem var andvígur því að
203