Réttur - 01.07.1973, Blaðsíða 7

anna Dean Acheson gaf með yfirlýsingu uni
sérstöðu Islands áður en Islendingar gengu í
Nato. Þann 12. marz 1949 höfðu þrír íslenzk-
ir stjórnmálaleiðtogar: Bjarni Benediktsson,
Emil Jónsson og Eysteinn Jónsson farið vest-
ur um haf og í skýrslu þeirra um Washing-
tonförina er birt yfirlýsing, sem Bandaríkja-
stjórn gaf í lok viðræðnanna. Þar segir orð-
rétt:
„I lok viðræðnanna var því lýst yfir af
hálfu Bandaríkjanna:
1. Að ef til ófriðar kæmi, mundu bandalags-
þjóðirnar óska svipaðrar aðstöðu á Islandi
og var í síðasta stríði, og það mundi al-
gerlega vera á valdi Islands sjálfs, hve-
nær sú aðstaða yrði látin í té.
2. Að allir aðrir samningsaðilar hefðu full-
an skilning á sérstöðu Islands.
3. Að viðurkennt væri, að Island hefði eng-
an her og ætlaði ekki að stofna her.
4. Að ekki kæmi til mála, að erlendur her
eða herstöðvar yrðu á Islandi á friðar-
tímum."
Þessi yfirlýsing af hálfu Bandaríkjastjórnar
sýnir ljóslega, með hvaða skilyrðum Islend-
ingar gerðust aðilar að Nato og að skyldur
okkar á friðartímum eru engar. Hins vegar
var Kóreustyrjöldin er braust út sumarið
1950 notuð að yfirvarpi til að réttlæta her-
námið í maí 1951. Akvæði málefnasamnings
vinstri stjórnarinnar um brottför hersins í
áföngum fyrir lok kjörtímabilsins er í rann
loforð um að endurskapa pað ástand er hér
ríkti á árunum 1949 til maí 1951. Allt tal
um að okkur beri skylda vegna Nato til að
að halda við herstöðinni og halda hér uppi
eftirliti með ferðum hugsanlegra „árásar-
aðila" eru bollaleggingar út í loftið. Meira
að segja gefur yfirlýsingin frá 1949 ekki einu
sinni til kynna að okkur beri að veita aðstöðu
nema að gefnu samþykki, ef til ófriðar kem-
ur.
ÖRLAGARÍK BARÁTTA
En hernámsandstæðingar mega þó ekki í
barnalegri bjartsýni verða sinnulausir í bar-
áttunni fyrir brottför hersins. Kreddur kalda
stríðsins, þræðir Atlantshafsbandalagsins og
gestaboð hernámsgróðans teygja arma sína
víða, einnig inn í raðir vinstri manna. Þá,
sem nú sýna hik í þessu mikilvæga máli, verð-
ur með baráttu hernámsandstæðinga og með
áframhaldandi þjóðlegri reisn að sannfæra
um, að í herstöðvamálinu sé engin málamiðl-
un til — brottför hersins fyrir lok kjörtíma-
bilsins er loforð sem uppfylla verður, ef fram-
hald á að verða á þeirri stjórnarstefnu og
þjóðlegu utanríkisstefnu, sem yfirgnæfandi
meirihluti íslenzku þjóðarinnar kýs að áfram
verði unnið að. Herstöðvamálið er ekki ein-
angrað mál heldur hluti þeirrar heildarmynd-
ar þjóðlegrar reisnar er vinstri öflin í land-
inu drógu upp fyrir landsmenn fyrir liðlega
tve.’m árum. Full reisn verður ekki yfir ís-
lenzkri þjóð fyrr en bundinn verður endi á
aldarfjórðungshersetu. Framundan eru örlaga-
ríkir mánuðir — baráttuvikur er ráða úr-
slitum. Því reisa herstöðvaandstæðingar kröf-
una um allt land — herstöðvalaust Island
fyrir lok kjörtímabilsins.
Þá fyrst getur íslenzk alþýða leyft sér þá
þjóðlegu reisn að ganga upprétt í friðlýstu
landi.
18. okt. 1973.
151