Morgunblaðið - 02.02.2006, Blaðsíða 16

16 FIMMTUDAGUR 2. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
FRANSKT dagblað birti í gær
teikningarnar, sem vakið hafa
mikla ólgu meðal múslíma, og þær
hafa nú að auki birst í tveimur
þýskum blöðum og í einu dagblaði
á Ítalíu, Spáni, Mexíkó og á Ís-
landi. Í Frakklandi bíða menn
spenntir eftir viðbrögðum múslíma
en ritstjóri Jyllands-Posten sagði í
gær, að því miður virtist sem
múslímar hefðu unnið sigur á tján-
ingarfrelsinu.
„Jú, við höfum rétt til að birta
skopmyndir af guðdómnum,“ sagði
á forsíðu franska blaðsins France
Soir og undir fyrirsögninni voru
síðan gamansamar myndir af guð-
um búddista, gyðinga, múslíma og
kristinna manna fljótandi á skýi.
Inni í blaðinu voru síðan birtar
teikningarnar, sem komið hafa öll-
um látunum af stað.
„Teikningarnar 12 í dönsku blaði
hafa vakið ólgu meðal múslíma
vegna þess, að bannað er að birta
myndir af Allah og spámanninum.
Það er hins vegar ólíðandi, að
trúarlegum kreddum sé troðið upp
á lýðræðislegt og veraldlegt sam-
félag og þess vegna birtum við
teikningarnar,“ sagði meðal annars
í France Soir. Serge Faubert, að-
alritstjóri þess, segir, að vestrænt
lýðræði megi ekki beygja sig undir
múslímska öfgahópa eða músl-
ímskar ríkisstjórnir.
Múslímskur
„rannsóknarréttur“?
„Heimurinn stendur á haus. Nei,
við munum aldrei biðjast afsök-
unar á tjáningarfrelsinu,“ segir
Faubert og minnir á, að þótt
myndbirtingar af þessu tagi séu
bannaðar í Kóraninum, þá gildi
hann ekki um önnur trúarbrögð.
Segir hann, að ekki megi gefast
upp fyrir hinum nýja, múslímska
„rannsóknarrétti“.
Múslímar í Evrópu eru hvergi
fjölmennari en í Frakklandi, um
fimm milljónir, en lítið var þó um
mótmæli þar við teikningunum í
Jyllands-Posten. Engin sérstök
viðbrögð voru heldur í gær meðal
þeirra við teikningunum í France
Soir og talsmaður franska utanrík-
isráðuneytisins sagði það ekki hafa
fengið neinar upphringingar frá
ríkisstjórnum í múslímaríkjum.
„Við Frakkar styðjum tjáning-
arfrelsið, ekki aðeins í Frakklandi,
heldur um allan heim. Það er
grundvallaratriði og við munum
ekki taka þátt í neinni rökræðu um
það. Á hinn bóginn verða menn að
sjálfsögðu að sýna trúuðu fólki til-
litssemi,“ sagði Jean-Baptiste
Mattéi, talsmaður utanríkisráðu-
neytisins.
France Soir er ekki meðal
frönsku stórblaðanna og hefur átt í
fjárhagslegum erfiðleikum. Er það
nú í eigu egypsks auðjöfurs.
Þýska dagblaðið Die Welt birti í
gær eina af teikningunum úr Jyl-
lands-Posten á forsíðu og rök-
studdi það með því, að „rétturinn
til guðlasts“ væri hluti af lýðræð-
inu. Þá birti Berliner Zeitung tvær
teikninganna og nokkrar birtust í
ítalska blaðinu La Stampa,
spænska blaðinu El Periodico og
mexíkóska dagblaðinu La Cronica.
Í fyrradag birti DV nokkrar af
teikningunum umdeildu.
Segir múslíma
hafa unnið slaginn
Carsten Juste, ritstjóri Jyllands-
Posten, sagði í gær í viðtali við
Berlingske Tidende, að múslímar
hefðu unnið þennan slag.
„Það er það óhugnanlega við
þetta. Ég býst ekki við, að nokkur
þori að teikna mynd af spámann-
inum Múhameð í næstu framtíð og
þess vegna verð ég að segja það,
hálfskömmustulegur, að þeir hafa
unnið,“ sagði Juste og bætti við, að
hefði hann áttað sig á umrótinu,
sem teikningunum hefur fylgt,
hefði hann ekki birt þær.
Styðja Jyllands-Posten
Alþjóðasamtökin Blaðamenn án
landamæra hafa lýst yfir fullum
stuðningi við starfsbræður sína á
Jyllands-Posten.
„Viðbrögðin við teikningunum
eru fáránleg,“ sagði Annabelle
Arki í aðalstöðvum samtakanna í
París og bætti við, að birting
þeirra í France Soir hefði verið
mjög jákvæð. „Hún er mjög eðlileg
og ekkert móðgandi. Blaðamenn-
irnir eru bara að vinna sína vinnu.“
Arki segir ástæðu til að harma
viðbrögð múslíma og einkanlega
þá kröfu þeirra, að ríkisvaldið eigi
að grípa inn í en ekki dómstól-
arnir. „Þeir virðast halda, að
danska ríkisstjórnin beri ábyrgð á
útgáfu dagblaða en gleyma því, að
í Danmörku er tjáningarfrelsi.“
Mótmæli, hótanir og hat-
ursáróður gegn Dönum eru enn
uppi í múslímskum löndum og
dönskum sendiráðum og danska
utanríkisráðuneytinu berst mikið
af tölvupósti af því tagi. Virðist
sem mikið af honum sé miðstýrt
því að hann er samhljóða að drjúg-
um hluta.
Teikningarnar birtast æ víðar
Reuters
Blaðamenn og annað starfsfólk á Jyllands-Posten urðu að flýja húsið í fyrrakvöld vegna sprengjuhótunar. Um
gabb var að ræða en vaxandi ótti er við hryðjuverk í Danmörku og er lögreglan með aukinn viðbúnað.
Eftir Svein Sigurðsson
svs@mbl.is
Ritstjóri Jyllands-Posten segir að múslímar hafi því miður unnið sigur á tjáningarfrelsinu
Stórverslun í Bahrain en þar hefur fólk verið hvatt til að kaupa ekki danskar vörur eins og víðar vegna teikning-
anna í Jyllands-Posten. Tvær ríkisstjórnir í arabaríkjunum hafa kallað heim sendiherra sinn í Danmörku.
’Við styðjum tjáning-arfrelsið og munum ekki
taka þátt í neinni rök-
ræðu um það.‘
TANSKIP, sem flutti 10.000 tonn af
fosfórsýru, sökk í Ermarsundi í
gær eftir árekstur við flutn-
ingaskip. Tankskipið Ece, skráð á
Marshall-eyjum, sökk um 90 km
vestan við frönsku hafnarborgina
Cherbourg þegar reynt var að toga
það í land. Skipið er hér með
franska togbátnum Abeille Liberte
skömmu áður en það sökk. Sér-
fræðingar sögðu að ekki stafaði
mikil hætta af fosfórsýrufarminum
og þeir höfðu meiri áhyggjur af 80
tonnum af olíu sem voru einnig í
skipinu.
Reuters
Sökk eftir árekstur í Ermarsundi
hann sýnir þeim mikinn fjandskap“.
Rahman var skipaður yfirdómari
eftir afsögn Rizkar Mohammeds
Amin en ýmsum valdamönnum í
Írak þótti Amin ekki taka nægilega
fast á Saddam. Rahman er fæddur í
Halabja, bæ í Kúrdahéruðunum sem
Saddam lét varpa efnavopnum á
1988 með hörmulegum afleiðingum,
þúsundir óbreyttra borgara féllu.
Rahman var handtekinn tvívegis af
lögreglu í tíð Saddams og í eitt skipti
pyntaður svo illa að hann er að hluta
til lamaður.
Bagdad. AFP. | Saddam Hussein var
hvergi að sjá í réttarsalnum þegar
réttarhöld yfir honum og átta öðrum
hófust að nýju í gær eftir storma-
samt þinghald sl. sunnudag en þá
gekk Saddam ásamt lögmönnum
sínum á dyr í mótmælaskyni við
framgöngu nýs yfirdómara, Rauf
Rasheed Abdel Rahman.
Saddam og þrír aðrir þekktustu
sakborningarnir mættu ekki til rétt-
arhaldanna í gær og verjendur
þeirra voru jafnframt fjarverandi.
Rahman dómari sagði réttarhöldin
engu að síður halda áfram. Nokkru
síðar frestaði hann þeim til dagsins í
dag.
Settu 11 skilyrði
Í yfirlýsingu Khalils Dulaimi, lög-
manns Saddams, sagði að forsetinn
fyrrverandi og lögmenn hans myndu
ekki koma aftur í réttarsal fyrr en
ellefu skilyrði hefðu verið uppfyllt;
en m.a. er þess krafist að Rahman
dómara verði vikið úr embætti og
réttarhöldin færð „til lands þar sem
hægt er að tryggja öryggi“. Lýsti
vörnin því yfir að Rahman dómari
mætti ekkert hafa með réttarhöldin
eða sakborningana að gera „því að
Saddam mætti
ekki til þinghalds
AP
Tveir sökunauta Saddams fyrir
réttinum en sjálfur var hann fjarri.