Morgunblaðið - 30.03.2006, Blaðsíða 4

„VIÐ viljum fá sömu laun fyrir sömu vinnu, svo
einfalt er það,“ segir Rannveig Gunnlaugsdóttir,
starfsmaður á hjúkrunardeild á Hrafnistu í
Reykjavík, þegar Morgunblaðið ræddi við hana
og Álfheiði Bjarnadóttur, samstarfskonu hennar,
um sólarhringslangt setuverkfall sem þær og aðr-
ir ófaglærðir starfsmenn nokkurra hjúkr-
unarheimila gripu til í gær. Aðgerðin náði til um
900 starfsmanna á Hrafnistu í Reykjavík og
Hafnarfirði, Vífilsstöðum og Víðinesi og til starfs-
fólks á hjúkrunarheimilunum Grund, Ási í Hvera-
gerði, Sunnuhlíð og Skógarbæ. Rúmum 30 þús-
und krónum munar á byrjunarlaunum hjá þessum
starfsmönnum, sem eru félagar í Eflingu og
starfsmönnum Reykjavíkurborgar. Samkvæmt
kjarasamningum fær ófaglært starfsfólk á þeim
vinnustöðum sem gripu til aðgerða um 104 þús-
und krónur í byrjunarlaun, en hjá Reykjavík-
urborg fær það tæplega 135 þúsund krónur.
Þær Rannveig og Álfheiður benda á að þær hafi
mun lægri laun en fólk sem vinnur sambærileg
störf hjá Reykjavíkurborg og það gangi ekki. Þau
laun sem þær fái fyrir sín störf þurfi að vera
nægilega há til þess að hægt sé að lifa af þeim,
miðað við átta tíma langan vinnudag. „Við viljum
ekki þurfa að vinna aukavaktir um helgar, á
kvöldin og á nóttunni,“ segir Rannveig. Álfheiður
segir að geysilegt álag hafi verið á starfsfólkið
undanfarið vegna þess að undirmannað sé á deild-
um, en starfsfólkið fái ekkert greitt aukalega
þrátt fyrir þetta. Slíkar greiðslur hafi fengist um
tíma, en hafi verið aflagðar. „Þegar við erum tvær
og þrjár á ganginum og eigum að vera sjö hlýtur
það að bitna á heimilisfólkinu,“ segir Rannveig. Í
vetur hafi verið allt niður í tveir starfsmenn á
deildum sem sjö til átta manns eigi að starfa á og
algengt sé að fólk þurfi að vinna 12–16 tíma vakt-
ir. „Við höfum séð á eftir fullt af góðu fólki því
launin eru svo lág,“ bætir hún við.
Rannveig og Álfheiður sögðu aðgerðirnar í gær
meðal annars hafa haft þau áhrif að heimilismenn
á vinnustað þeirra, Hrafnistu, sem ekki geta klætt
sig sjálfir, hafi ekki komist fram úr rúmum, en
fólkið sem lagði niður störf í gær vinnur ýmist við
umönnun, í eldhúsi, borðsal og þvottahúsi.
Aðspurðar hvort þær bindi vonir við að aðgerð-
irnar skili árangri, segja þær svo vera. Þær vonist
til þess að fá sömu kjarabætur og fólk sem starfar
hjá Reykjavíkurborg hefur fengið.
Höfum fullan skilning á aðgerðunum
„Við höfum fullan skilning á þessu,“ segir
Sveinn H. Skúlason, forstjóri Hrafnistu, um að-
gerðir starfsfólksins í gær. Undirmannað hafi
verið á heimilum Hrafnistu og ekki hjálpi til að
sveitarfélögin bjóði hærri laun. „Burðarásar í
störfum eru að hverfa frá okkur og fara til sveit-
arfélaganna eða út á frjálsa
markaðinn,“ segir hann.
Starfsmenn til margra ára
segi upp um þessar mundir.
Sveinn segir að takist ekki að
manna í lausar stöður þýði það
að fækka verði innlögnum
fólks á Hrafnistu. Ekki hafi
verið tekið inn fólk í öll laus
pláss í vetur.
Sveinn sagði að ekki hefði
verið neyðarástand á Hrafn-
istu í gær þrátt fyrir að ófaglærðir starfsmenn
hefðu lagt niður störf. Öllum grunnþörfum heim-
ilisfólks hefði verið sinnt, fólk hefði fengið að
borða og verið hjálpað á snyrtingu. Ekki hefðu þó
allir fengið aðstoð við að klæða sig og við ýmislegt
annað sem margir þurfa hjálp við.
Starfsfólkið á að vera ánægt
Hjónin Herbert Guðbrandsson og Málfríður
Einarsdóttir hafa búið á Hrafnistu í Reykjavík frá
árinu 2002. Þegar blaðamaður Morgunblaðsins
ræddi við þau um hádegisbilið
í gær kváðust þau lítið hafa
fundið fyrir aðgerðum starfs-
fólksins, enda væru þau
sjálfbjarga um margt.
Spurður um álit sitt á aðgerð-
unum svaraði Herbert því til
að hann teldi að þær ættu
nokkurn rétt á sér. Hann teldi
mikilvægt að starfsfólkið væri
ánægt með sín kjör því það
sinnti nauðsynlegum störfum
fyrir heimilisfólk.
Guðrún Stefánsdóttir, hefur búið á Hrafnistu í
sjö ár. Hún sagði við blaðamann í gær að hún
hefði sjálf ekki fundið fyrir aðgerðum starfsfólks-
ins. „Þetta hefur ekki komið við mig því ég er það
hress, en það hefur bitnað á fólki sem ekki er jafn-
hresst,“ segir Guðrún.
„Ég styð starfsfólkið af öllum mætti,“ bætir
hún við. Það sé óréttlátt að starfsfólk Hrafnistu
hafi mun lægri mánaðarlaun en það sem vinnur
hjá borginni.
„Sömu laun fyrir sömu vinnu“
Álfheiður Bjarnadóttir og Rannveig Gunnlaugs-
dóttir vinna á hjúkrunardeild á Hrafnistu.
Morgunblaðið/Eyþór
Hjónin Málfríður Einarsdóttir og Herbert Guð-
brandsson eru íbúar á Hrafnistu í Reykjavík.
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
Sveinn H.
Skúlason
Guðrún
Stefánsdóttir
4 FIMMTUDAGUR 30. MARS 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
www.urvalutsyn.is
Fararstjórar: Þóra Valsteinsdóttir, Sigmundur
Andrésson og Ragnheiður Gyða Jónsdóttir
99.440 kr.
í tvíbýli á hótel le Meridien.
*Innifalið: Beint leiguflug, flugvallarskattar,
gisting með morgunverði í 10 nætur, akstur til
og frá flugvelli erlendis og íslensk fararstjórn.
Örfá sætilaus vegna forfallaBókaðu strax!
Fáðu ferðatilh
ögun og nána
ri upplýsingar
hjá Úrval-Úts
ýn, Lágmúla 4
, sími 585 40
00
Verð:
*
Ferð til Egyptalands er ógleymanlegt ævintýri þar sem
þú upplifir stórkostlegar fornminjar í töfrandi umhverfi
og nýtur alls þess besta í gistingu og veitingum.
HARPA Ólafsdóttir, sviðsstjóri
kjaramála hjá Eflingu – stétt-
arfélagi, segir félagið hafa
gert kjarasamning við ríkið ár-
ið 2004 en samningurinn gildi
til ársins 2008. Í 11. grein
kjarasamningsins sé kveðið á
um stofnanasamning en í hon-
um sé farið í innröðun starfa í
launatöflu, starfslýsingar og
fleira hjá hverri stofnun fyrir
sig. „Í stofnanasamningnum er
kveðið á um það að ef að-
stæður breytast væri hægt að
taka þetta ákvæði upp aftur,“
segir hún. „Við höfum bæði
leitað ítrekað til heilbrigð-
isráðuneytisins og fjár-
málaráðuneytisins, en alltaf
fengið neikvæð svör,“ segir
Harpa. Hafi viðbrögðin verið á
þá lund að ekki væru til pen-
ingar til þess að endurskoða
samningana.
Harpa segir að Efling hafi
haft samband við ráðuneytin
vegna kjaramála félagsmanna
sinna strax í fyrravor. Þá hafi
félagið skynjað óánægju hjá
þeim með kaup og kjör, enda
þensla í þjóðfélaginu. „IMG
Gallup vann könnun fyrir okk-
ur í fyrravor en þar var farið
yfir launaþáttinn, orlofsmál og
fleira. Þá voru félagsmenn
spurðir hvort þeir væru sáttir
við launin,“ segir Harpa. Hún
segir að könnunin hafi leitt í
ljós að 74% þess hóps sem
sinnti umönnunarstörfum voru
ósátt við laun sín, en í heildina
reyndust 44% félagsmanna í
Eflingu ósátt við kjör sín.
Harpa segir að Efling muni
áfram knýja á um að laun fé-
lagsmanna verði hækkuð. Fé-
lagið skilji að félagsmenn grípi
til aðgerða líkt og gerðist á
hjúkrunarheimilum í gær.
Komi ekki til launahækkana
blasi uppsagnir við.
Neikvæð
viðbrögð
ERLENDIR svikahrappar herja í síauknum mæli á hér-
lend ferðaþjónustufyrirtæki. Þeir reyna að hafa út úr fyr-
irtækjunum fé með því að panta þjónustu, greiða með er-
lendum ávísunum, og fara svo fram á endurgreiðslu áður
en í ljós kemur að ávísunin er fölsuð.
Högni Einarsson, lögreglufulltrúi á efnahagsbrotadeild
Ríkislögreglustjóra, segir að svo virðist sem þrjótarnir
leiti að ferðaþjónustufyrirtækjum á netinu, því þeir herji
langmest á þau fyrirtæki og einstaklinga sem kynna starf-
semi sína þar. Ekkert bendi til þess að íslenskir aðilar séu í
samvinnu við svikahrappana.
Hann segir að á annan tug einstaklinga hafi sett sig í
samband við Ríkislögreglustjóra og sagst hafa orðið fyrir
tjóni vegna svindls af þessu tagi, og sé um tugi- eða hundr-
uð þúsunda króna tjón að ræða í hvert skipti.
Aðferðin sem svikahrapparnir beita er yfirleitt svipuð.
Þeir hafa samband í gegnum tölvupóst eða síma, og panta
þjónustu, t.d. gistingu fyrir hóp, leigu á svæði í laxveiðiá
eða jeppaferð. Þegar samið hefur verið um verð er send
ávísun. Högni segir að um þrjár vikur geti tekið að skipta
erlendum ávísunum, og á þeim tíma hafi svo svikahrapp-
arnir samband og segja babb komið í bátinn, og biðja um
endurgreiðslu að hluta, eða öllu leyti.
Einnig er þekkt að send sé ávísun fyrir hærri upphæð
en gert var ráð fyrir, og viðtakandi beðinn um að senda
mismuninn á ákveðinn bankareikning. Í örfáum tilvikum
sé svo gefið upp stolið kortanúmer í stað þess að senda
ávísun.
Högni brýnir fyrir fólki sem tekur við greiðslu með er-
lendum ávísunum að endurgreiða ekkert þar til búið sé að
fá banka til að kanna hvort um ófalsaða ávísun sé að ræða,
og hvort innistæða sé fyrir henni. „Það þarf að segja við
viðskiptavinina að hér gildi þær reglur að svona ávísunum
sé ekki skipt fyrr en búið sé að ganga úr skugga um að þær
séu í lagi og það sé innistæða fyrir þeim. Ekkert verði end-
urgreitt fyrr en fyrir liggur hvort ávísunin sé í lagi.“
Í öllum tilvikum sem komið hafa á borð Ríkislögreglu-
stjóra var um falsaðar ávísanir að ræða, segir Högni. Hann
segir svikahrappana ganga mjög hart eftir því að fá pen-
ingana út úr fórnarlömbum sínum, þeir komi gjarnan með
nýjar sögur og greiði jafnvel meira með annarri ávísun til
þess að reyna að fá einhverja fyrirgreiðslu.
Senda falsaðar ávísanir
og fá endurgreiðslu
Erlendir svikahrappar herja á íslensk ferðaþjónustufyrirtæki
Eftir Brján Jónasson
brjann@mbl.is
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Erlendir ferðamenn skoða landakort.