Morgunblaðið - 30.03.2006, Síða 10

10 FIMMTUDAGUR 30. MARS 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
ÞORKELL Stefáns-
son tæknifræðingur
andaðist í Reykjavík
síðastliðinn laugar-
dag, 57 ára að aldri.
Þorkell fæddist 7.
október 1948 í
Reykjavík, sonur
Maríu Helgadóttur og
Stefáns Á. Júlíusson-
ar. Þorkell lætur eftir
sig eiginkonu, Kol-
brúnu Önnu Jónsdótt-
ur, flugfreyju, og eiga
þau þrjár ungar dæt-
ur. Áður átti Þorkell
tvo syni og dóttur.
Barnabörnin eru fjögur.
Þorkell útskrifaðist sem tækni-
fræðingur frá Tækniskóla Íslands og
hélt til framhaldsnáms í Þrándheimi
og Kongsberg í Noregi. Hann starf-
aði hjá Texaco um skeið og sigldi þá
víða um heim. Eftir heimkomuna
starfaði hann lengi sem
yfirmaður tæknideildar
Bræðranna Ormsson hf.
Í ársbyrjun 1986
keypti Þorkell hlut í
Raftækjaverslun Ís-
lands og varð síðar eig-
andi þess fyrirtækis.
Rak hann fyrirtækið í
hartnær tvo áratugi, en
Raftækjaverslunin
gerðist aðili að Expert-
innkaupakeðjunni árið
1996. Þorkell stofnaði
ásamt dr. Pál Katona
fyrirtækið Saga í Ung-
verjalandi, umboðsfyrir-
tæki fyrir raftæknibúnað. Þá keyptu
hann og eiginkona hans húsgagna-
verslunina Míru í Kópavogi og ráku
hana um árabil. Öll þessi fyrirtæki
seldi Þorkell, en starfaði að viðskipt-
um þrátt fyrir veikindi sín, fram til
hinsta dags.
Andlát
ÞORKELL
STEFÁNSSON
DR. GUNNAR M.
Idorn lést 26. febrúar
sl., í bænum Nærum á
Sjálandi, á áttugasta og
sjöunda aldursári. Dr.
Gunnar var verkfræð-
ingur að mennt og sér-
fræðingur um allt sem
lýtur að steinsteypu og
steypuskemmdum. Var
hann meðal þekktustu
sérfræðinga heimsins á
þessu sviði.
Dr. Gunnar er Ís-
lendingum að góðu
kunnur. Þegar fram
kom grunur hjá Rann-
sóknastofnun byggingariðnaðarins
árið 1967 um að hætta gæti verið á
skemmdum af völdum alkalíþenslu í
steinsteypu hérlendis var leitað til
dr. Gunnars um ráðgjöf hvernig
bregðast skyldi við þeirri vá sem að
steðjaði. Hann var þá forstjóri
steypurannsóknastofnunar dönsku
sementsverksmiðjanna í Karlstrup á
Sjálandi og einn af fáum sérfræðing-
um í heiminum sem rannsakað höfðu
þá þessa lúmsku skemmdahættu í
steinsteypu. Rannsóknirnar voru á
nokkru frumstigi og í mörgum lönd-
um var tilvist þeirra ekki viður-
kennd. Dr. Gunnar hafði á þessum
tíma þegar stjórnað aðgerðum
stjórnvalda í Danmörku gegn þess-
ari skemmdahættu með góðum ár-
angri. Fyrsta ráðgjaf-
arþjónusta hans við
íslensk stjórnvöld hófst
þó þegar árið 1967.
Hann aðstoðaði þá við
að setja á stofn fag-
nefnd líkt og gert hafði
verið í Danmörku
nokkrum árum fyrr.
Þessi nefnd skyldi
„gera tillögur um með
hvaða ráðum unnt sé
að koma í veg fyrir
þenslu og þar af leið-
andi grotnun í stein-
steypu hérlendis“. Dr.
Idorn gerði rann-
sóknaáætlun fyrir nefndina sem
fylgt var að mestu fyrstu ár starf-
semi hennar.
Nefndin fékk nafnið Steinsteypu-
nefnd og hefur starfað allar götur
síðan fyrst við að leysa þau vandamál
sem alkalíhættunni fylgdu en síðar
einnig hvers kyns vandamál er varða
gerð og endingu steinsteypu á Ís-
landi. Dr. Gunnar M. Idorn fylgdist
alla tíð vel með störfum og rannsókn-
um Steinsteypunefndar og bjó vel í
haginn fyrir birtingu rannsóknanið-
urstaðna í erlendum tæknitímaritum
sem hann hafði mikið samstarf við.
Rannsóknir Steinsteypunefndar
urðu því vel kunnar út um heim eink-
um á sviði rannsókna á alkalívirkni
og aðgerðum gegn henni.
Andlát
GUNNAR M.
IDORN
EYGLÓ Harðardóttir, framkvæmda-
stjóri ráðningarþjónustunnar Nínu-
kots, segir að Alþýðusamband Ís-
lands (ASÍ) þurfa að skýra betur
hvernig útfæra eigi hugmyndir sem
lúta að því að fólk frá nýjum aðild-
arríkjum Evrópusambandsins, sem
hingað kemur í atvinnuleit, verði að
leggja fram ráðningarsamninga sem
staðfesti að farið sé eftir gildum
kjarasamningum.
ASÍ hefur lagt til að sama leið verði
farin hér og í Danmörku, en þetta fel-
ur í sér að íbúar nýrra aðildarríkja
ESB geti komið hingað og leitað að
starfi eins og allir aðrir EES-borg-
arar í allt að sex mánuði. Ef viðkom-
andi fær starf á tímabilinu leggur
hann fram gagnvart stjórnvöldum
fullgildan ráðningarsamning. Reynist
hann í samræmi við íslenska kjara-
samninga fær viðkomandi svo stað-
festingu um að hann sé í fullum rétti á
íslenskum vinnumarkaði.
Eygló segir ýmsum spurningum
ósvarað í þessum efnum, meðal ann-
ars þeirri hvort þessi leið muni hafa í
för með sér aukinn kostnað fyrir at-
vinnurekendur. Hún segir að hjá
Nínukoti sé málum nú háttað þannig
að viðskiptavinir skili inn ráðningar-
samningum og ráðningarstofan sjái
svo um að koma viðkomandi einstak-
lingum inn í íslenska tryggingakerfið,
skrá þá í þjóðskrá, sækja um skatt-
kort, dvalarleyfi og annað sem þarf.
„Við höfum hins vegar áhyggjur af
því að aukinn kostnaður kunni að
bætast á atvinnurekendur með þeirri
leið sem ASÍ vill fara. Þau fyrirtæki
sem við veitum þjónustu eru í lang-
flestum tilfellum lítil, og mörg hafa
aðeins einn starfsmann,“ segir Eygló.
„Það þarf að koma skýrar fram
hvernig þetta er hugsað, og hver á að
sjá um þetta. Á það að vera atvinnu-
rekandi, milliliðir eða starfsmaðurinn
sjálfur, og ef það verður kostnaður við
að yfirfæra ráðninguna, hver á þá að
greiða hann?“ spyr hún.
ASÍ þarf að útfæra
hugmyndirnar betur
TALIÐ er að þrjú til fimm prósent
barna séu með verulegar geðrask-
anir, sagði Þuríður Backman, þing-
maður Vinstrihreyfingarinnar –
græns framboðs, á Alþingi í gær, en
hún var málshefjandi umræðu utan
dagskrár um geðheilbrigðisþjónustu
barna og unglinga. Siv Friðleifsdótt-
ir heilbrigðisráðherra sagði í um-
ræðunni að efla þyrfti starfsemi
barna- og unglingageðdeildar Land-
spítala – háskólasjúkrahúss, BUGL.
„Á Íslandi eru um sjötíu þúsund
börn og talið er að um þrjú til fimm
prósent þeirra eða um 4.000 börn séu
með verulegar geðraskanir,“ sagði
Þuríður, er hún hóf umræðuna. Hún
bætti við að hér á landi væru þó ekki
til staðar úrræði fyrir nema 0,6%
barna á aldrinum núll til átján ára.
Hún gerði BUGL sérstaklega að
umtalsefni og sagði að starfsfólk þar
væri undir miklu álagi. Hún spurði
heilbrigðisráðherra, Siv Friðleifs-
dóttur, m.a. að því hvort hún teldi
stöðuna í geðheilbrigðisþjónustu
barna og unglinga viðunandi.
Efla þurfi nærþjónustu
Siv svaraði því m.a. til að ávallt
væri erfitt að halda því fram að til-
teknir þættir þjónustunnar væru
fullnægjandi. Mikið hefði hins vegar
verið gert í geðheilbrigðismálum
barna og ungmenna á undanförnum
árum. Áfram þyrfti að byggja upp
þjónustuna. „Við þurfum að halda
áfram á þeirri braut sem hefur verið
mörkuð og flytja þjónustuna við
börn, ungmenni og fjölskyldur
þeirra nær þeim sem þurfa á þjón-
ustunni að halda.“
Ásta R. Jóhannesdóttir, þingmað-
ur Samfylkingarinnar, sagði hins
vegar að ekkert hefði verið gert í
þessum málaflokki á þeim þremur
árum sem liðin væru frá því Jón
Kristjánsson, fyrrverandi heilbrigð-
isráðherra, hefði gefið það út að geð-
heilbrigðisþjónusta barna og ung-
menna skyldi hafa algjöran forgang.
Hún sagði að tvennt hefði átt að
gera; stækka og byggja við húsnæði
BUGL í Reykjavík og auka göngu-
deildarþjónustuna. Hvorugt hefði
verið gert.
Ásta Möller, þingmaður Sjálf-
stæðisflokks, sagði m.a. að stærsta
viðfangsefnið væri að auka samhæf-
ingu í þjónustu við geðfötluð börn.
„Foreldrar upplifa sig oft eins og
þeir séu að berjast við marghöfða
þurs þegar þeir leita úrræða fyrir
börn sín.“ Fleiri þingmenn tóku þátt
í umræðunni en Þuríður Backman
ítrekaði undir lok hennar að nóg
væri komið af skýrslum og greining-
um á ástandinu í þessum málaflokki;
nú væri komið að því að vinna. Til
þess þyrfti hins vegar fjármagn og
það töluvert mikið.
Siv sagði að síðustu að svo virtist
vera sem nokkur samhljómur væri
meðal þingmanna um mikilvægi þess
að efla sem mest nærþjónustuna.
Unnið væri að því. Einnig þyrfti að
efla starfsemi BUGL.
Kostnaðaráætlun vegna viðbygg-
ingarinnar hljóðaði upp á um 680
milljónir og fyrsti áfanginn væri nú
til skoðunar hjá fjármálaráðu-
neytinu.
Efla þarf starfsemi BUGL
Morgunblaðið/Golli
Þuríður Backman og Lúðvík Bergvinsson fylgjast með umræðum á þingi.
Eftir Örnu Schram
arna@mbl.is
JÓHANNA Sigurðardóttir,
einn varaforseta þingsins, bað
Þorgerði K. Gunnarsdóttur
menntamálaráðherra um að
gæta orða sinna í umræðum á
Alþingi í gær. Þorgerður var
þar að svara fyrirspurn
Björgvins G. Sigurðssonar,
þingmanns Samfylkingarinn-
ar, um málefni Háskóla Ís-
lands og voru þingmenn Sam-
fylkingarinnr og Vinstri
grænna ekki ánægðir með
svör ráðherra.
Þeir sögðu hana ekki hafa
skýr markmið í málefnum
skólans. Þorgerður andmælti
því og sagði m.a. í lok umræð-
unnar. „Ég vona að háttvirtir
þingmenn hætti nú að vera
svona truntulegir og fari frek-
ar með mér í það verkefni að
stuðla að því að við Íslend-
ingar eigum hér háskóla í
fremstu röð.“
Jóhanna Sigurðardóttir sem
sat í forsetastól sló þá á bjöll-
una og sagði: „Forseti vill
biðja hæstvirtan menntamála-
ráðherra að gæta orða sinna.“
Bað ráð-
herra að
gæta orða
sinna
FRUMVARPI dómsmálaráðherra
um heimilisofbeldi var vísað til
þriðju og síðustu umræðu á Al-
þingi í gær. Í frumvarpinu er m.a.
lagt til að lögfest verði í almennum
hegningarlögum sérstök refsi-
þyngingarástæða þegar um heim-
ilisofbeldi er að ræða. Gert er ráð
fyrir því að lögin, verði þau sam-
þykkt, öðlist gildi þegar í stað.
Allsherjarnefnd þingsins leggur
til að frumvarpið verði samþykkt
óbreytt, og mælti Birgir Ármanns-
on, þingmaður Sjálfstæðisflokks,
fyrir því áliti nefndarinnar. Þing-
menn Samfylkingarinnar og
Vinstri grænna skrifuðu þó undir
nefndarálitið með fyrirvara. Ágúst
Ólafur Ágústsson, varaformaður
Samfylkingarinnar, segir að þeir
styðji frumvarpið, en vilji þó
ganga lengra og setja sérstakt
lagaákvæði sem taki heildstætt á
heimilisofbeldi. Frjálslyndi flokk-
urinn styður frumvarpið heilshug-
ar, að því er fram kom í máli Sig-
urjóns Þórðarsonar, Frjálslynda
flokknum, í gær.
Frumvarp um heimilisofbeldi
Vísað til þriðju umræðu
FRUMVARP um Ríkisútvarpið hf.
var afgreitt úr menntamálanefnd Al-
þingis í gær og verður nefndaráliti
meirihlutans dreift á Alþingi í dag,
að sögn Sigurðar Kára Kristjánsson-
ar, formanns nefndarinnar. Stjórn-
arandstæðingar í nefndinni voru
ósáttir við að frumvarpið skyldi af-
greitt úr nefnd; þeir telja málið ekki
útrætt í nefndinni, og vilja auk þess
að það verði rætt á Alþingi samhliða
væntanlegu fjölmiðlafrumvarpi.
Sigurður Kári segir hins vegar að
einir átta fundir hafi verið haldnir
um frumvarpið, auk þess sem um
fjörutíu gestir hafi verið kallaðir fyr-
ir nefndina. Búið sé að velta öllum
steinum og umræðu sé því lokið í
nefndinni. Einar Már Sigurðarson,
þingmaður Samfylkingarinnar, og
fulltrúi í menntamálanefnd, segir að
minnihlutinn hafi viljað kalla fleiri
gesti til nefndarinnar og ræða frum-
varpið frekar. Það kom flatt upp á
okkur (í gær) þegar tilkynnt var að
taka ætti málið úr nefnd, segir hann.
Sigurður Kári segir að meirihlut-
inn leggi til fáeinar breytingar á
frumvarpinu, m.a. séu gerðar breyt-
ingar á því til að mæta áliti Eftirlits-
stofnunar EFTA (ESA). Við vinnslu
frumvarpsins hefði komið í ljós að
ESA teldi skilgreiningu frumvarps-
ins á útvarpsþjónustu of víðtæka og
breytingartillögur meirihlutans
tækju mið af því.
Taka mið af áliti ESA