Morgunblaðið - 30.03.2006, Qupperneq 14

Veiðar heimilaðar á 154 þúsund lestum af norsk-íslenskri síld
Morgunblaðið/Alfons
ÍSLENSKUM skipum verður
heimilt að veiða tæplega 154 þús-
und lestir af síld úr norsk-íslenska
síldarstofninum á þessu ári, en
Norðmenn ætla að veiða 836 þús-
und lestir. Þetta er samanlagt um
35% meira magn en þær 732 þús-
und lestir sem vísindamenn mæla
með að verði veitt úr stofninum í ár.
Í tilkynningu frá sjávarútvegs-
ráðuneytinu kemur fram að sam-
kvæmt skiptingu sem í gildi var á
meðan samkomulag við Norðmenn
um veiðarnar hélt hafi hlutur Ís-
lands verið 15,54% af leyfilegum
heildarafla. Miðað við tillögur vís-
indamanna hjá Alþjóðahafrann-
sóknarráðinu hefði hlutur Íslands
orðið 114 þúsund lestir. Norðmenn
hafi hins vegar ekki viljað fallast á
óbreytta skiptingu, auk þess sem
þeir miði við heildaraflamark sem
nemur 868 þúsund lestum.
Norðmenn ætla að veiða 35,22%
meira úr stofninum en sem nemur
þeirra hlut samkvæmt samkomu-
laginu sem var í gildi um veiðarnar
til ársins 2002. „Í ljósi þess að ekk-
ert bendir til þess að Norðmenn
muni endurskoða ákvörðun sína um
aflaheimildir í norsk-íslenskri síld
árið 2006, hefur verið ákveðið að
veiðiheimildir íslenskra skipa verði
35,22% hærri en sem nemur
113.753 lestum og er því íslenskum
skipum heimilað að veiða 153.817
lestir árið 2006,“ segir í tilkynning-
unni.
„Sjávarútvegsráðherra hefur
rætt málið við sjávarútvegsráð-
herra Noregs auk þess sem emb-
ættismenn landanna hafa átt við-
ræður. Norðmenn hafa verið hvattir
til þess að endurskoða ákvörðun
sína og þeim verið bent á að ef þeir
geri það ekki neyðist Íslendingar til
þess að setja sér hærri kvóta en
þeir hefðu annars gert, til að halda
hlut sínum af heildarveiðinni. Þann-
ig yrði hækkun Íslendinga að vera í
það minnsta til jafns við hækkun
Norðmanna, eins og raunin var árið
2005 þegar Ísland hækkaði hlut
sinn um 14% til að halda hlut sínum
gagnvart Noregi. Aukning Norð-
manna á sínum kvóta verði þannig
til að auka veiðar úr stofninum um-
fram það sem skynsamlegt er, frek-
ar en að auka hlut Noregs af heild-
arveiðinni.“
Þriðjungi meira magn en
vísindamenn mæla með
14 FIMMTUDAGUR 30. MARS 2006 MORGUNBLAÐIÐ
STJÓRNENDUR Síldarvinnslunnar
hafa ákveðið að hætta starfsemi fiski-
mjölsverksmiðju sinnar á Raufar-
höfn. Nánast ekkert hefur verið
brætt í verksmiðjunni í tvö ár, aðeins í
nokkra daga. Starfsleyfi verksmiðj-
unnar er runnið út og ekki verður sótt
um endurnýjun þess. Jafnframt hefur
sjö manns verið sagt upp í verksmiðju
Síldarvinnslunnar í Siglufirði.
Aðalsteinn Helgason, forstjóri
Síldarvinnslunnar, segir að mikil
óvissa sé um þróun á veiðum uppsjáv-
arfisks, einkum loðnu. Nú sé að baki
einhver lélegasta loðnuvertíð síðustu
tvo áratugina og því hafi til dæmis
ekkert verið brætt í verksmiðjunni í
Siglufirði í heilt ár. Á vertíðinni í vet-
ur hafi aðeins verið brætt í verksmiðj-
unum í Neskaupstað og Helguvík og
verksmiðjan á Seyðisfirði var aldrei
gangsett, enda fór nánast öll loðna
sem veiddist á vetrarvertíðinni í
frystingu af einhverju tagi. Aðeins
hrat og ófrystingarhæf loðna fór í
bræðslu.
Hann segir að níu stöðugildi hafi
verið í verksmiðjunni í Siglufirði, en
starfsmenn þar hafi í vetur unnið í
öðrum verksmiðjum í eigu Síldar-
vinnslunnar og vinna þar standi þess-
um mönnum til boða.
Hvað Raufarhöfn varði hafi nær
engin vinnsla verið þar í tvö ár og það
sé því ekki mikil breyting þótt þeirri
verksmiðju verði endanlega lokað.
Mikil óvissa um loðnuveiðar
„Það er ljóst að framboð á uppsjáv-
arfiski til bræðslu hefur minnkað
verulega. Nánast öll síld er nú fryst til
manneldis og um 100.000 tonn af
loðnu sömuleiðis. Mikil óvissa ríkir
um loðnuveiðarnar og þá má búast við
því að kolmunninn fari í auknum mæli
til manneldis eftir að hann er kominn í
kvóta. Einnig má búast við því að
veiðiheimilir í kolmunna fari minnk-
andi á næstu árum. Það er því alls
ekki á vísan að róa í þessum efnum og
við þessum breyttu aðstæðum erum
við að bregðast. Þessa vegna hættum
við starfsemi á Raufarhöfn og segjum
upp í Siglufirði, en þar hefur engin
ákvörðun verið tekin um að hætta
rekstri. Það er engu að síður ljóst að
fiskimjölsverksmiðjum á Íslandi á
eftir að fækka, því þörfin fyrir þær er
miklu minni en þegar var verið að
bræða 1,2 til 1,6 milljónir tonna á ári.
Nú sé útlit fyrir að ekki verði brædd
nema 500.000 til 600.000 tonn á þessu
ári,“ segir Aðalsteinn Helgason.
Eitt skip frá Síldarvinnslunni,
Börkur, er nú að kolmunnaveiðum, en
Beitir bíður þess að kolmunninn
gangi norðar en nú er veiðin vestur af
Írlandi.
Eins og áður hefur komið fram,
hafa verið uppi hugmyndir um að
Sídlarvinnslan myndi reisa fiski-
mjölsverksmiðju á Hjaltlandi. Aðal-
steinn segir ekkert ákveðið í þeim
efnum. Málið sé enn á frumathugun-
arstigi.
SVN hættir vinnslu á Raufar-
höfn og segir upp í Siglufirði
Bræðslum mun fækka vegna minnkandi framboðs
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
Morgunblaðið/Þorkell
Bræðsla Fiskimjölsverksmiðjur landsins hafa í mjög langan tíma ekki
fengið eins lítið hráefni til vinnslu og undanfarin misseri. Verksmiðja SVN
á Seyðisfirði var ekki gangsett á vetrarvertíðinni, ekkert hefur verið brætt
í Siglufirði í ár og nánast ekkert á Raufarhöfn í tvö ár.
BLINDRAFÉLAG Íslands hefur
lýst sig mótfallið frumvarpi til laga
um sameiningu Sjónstöðvar Íslands
og Heyrnar- og talmeinastöðvar Ís-
lands, en það er nú til umfjöllunar
hjá Heilbrigðis- og trygginganefnd.
Meðal ástæðna fyrir andstöðu
Blindrafélagsins við frumvarpið er
skortur á samráði við notendur þjón-
ustunnar við gerð frumvarpsins,
skortur á tilliti til helstu athuga-
semda sem gerðar voru þegar frum-
varpið var í vinnslu og ólíkar þjón-
ustuþarfir þeirra hópa sem stöðv-
arnar þjóna.
Halldór Sævar Guðbergsson, for-
maður Blindrafélagsins, segir margt
athugavert við sameiningu stöðv-
anna og harmar skort á samstarfi við
notendur. „Við sjáum ekki ávinning
af sameiningunni og höfum óskað
eftir því að málið verði ekki afgreitt
úr heilbrigðisnefndinni að svo
stöddu heldur að menn setjist yfir
málið og skoði það frá grunni,“ segir
Halldór og bætir við að blindir hefðu
vonast eftir því að þegar farið væri
út í svo róttækar breytingar og
stefnumótun til framtíðar, hvað
varðar þjónustu við blinda og sjón-
skerta, yrði málið skoðað í heild
sinni. „Það olli okkur verulegum
vonbrigðum að ekki yrði tekið á
þekkingarmiðstöð sem snýr þá að
skólabörnum. Staðan í skólamálum
blindra og sjónskertra barna er að
okkar mati mjög alvarleg. Einn
starfsmaður veitir ráðgjöf fimm
klukkustundir á viku í kennslumál-
um blindra og sjónskertra barna, en
það er langt frá því að vera fullnægj-
andi.“
Einungis leið til að
fækka ríkisstofnunum
Halldór kveðst vilja sjá allsherjar
þekkingarmiðstöð blindra og sjón-
skertra þar sem gerð verði áætlun
fram í tímann um uppbyggingu og
eflingu þjónustunnar. Þar yrði m.a.
skoðuð umferliskennsla, sem felst í
því að komast milli staða og m.a. að
nota hvíta stafinn og ADL-þjálfun
(athafnir daglegs lífs, t.d. eldhúsverk
og önnur verk sem fylgja því að vera
sjálfbjarga.) „Nú eru skjólstæðingar
Sjónstöðvar um 1.500 yfir allt landið,
en hún starfar á landsvísu,“ segir
Halldór. „Það eru 1,8 stöðugildi í um-
ferliskennslu og ADL-þjálfun fyrir
alla skjólstæðinga sex ára og eldri og
það er alls ekki nægilegt að okkar
mati.“
Halldór kveður það ósk blindra-
félagsins að stjórnvöld hefðu m.a.
tekið á umferliskennslu og ADL-
þjálfun um leið og farið væri í breyt-
ingarnar, en svo sé ekki. „Í okkar
augum er þessi sameining einungis
leið til að fækka ríkisstofnunum, en
við sjáum ekki að þjónustan verði
efld,“ segir Halldór. „Við höfum ekki
séð neina útreikninga um hvernig
eigi að ná þessari hagræðingu og við
höfum m.a. niðurstöður frá við-
skiptaráði þar sem bent er á að þar
sem svona sameiningar hafa átt sér
stað hafa þær ekki skilað sér í auk-
inni hagræðingu heldur þvert á móti
verið kostnaðarsamari.“
Blindrafélagið andvígt sameiningu
Harma skort á sam-
ráði við notendur
ÚR VERINU
9-7X - fyrsti
jeppi Saab
prófaður
Bílar á morgun
FRÉTTIR