Morgunblaðið - 05.05.2006, Blaðsíða 10

10 FÖSTUDAGUR 5. MAÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
YRÐU lífeyrisgreiðslur úr lífeyr-
issjóðum til 70 ára og eldri skatt-
lagðar með 10% fjármagstekjuskatti
í stað tæplega 38% tekjuskatts,
myndi tekjutap ríkissjóðs nema um
900 milljónum króna og tekjutap
sveitarfélaga um 2,4 milljörðum.
Væru greiðslur úr lífeyrissjóðum
hins vegar skattfrjálsar fyrir 70 ára
og eldri myndi það kosta ríkissjóð
um 2,3 milljarða króna og sveit-
arfélögin 2,4 milljarða.
Þetta kom fram í skriflegu svari
Árna M. Mathiesen, fjármálaráð-
herra, í gær við fyrirspurn Ágústs
Ólafs Ágústssonar, alþingismanns
og varaformanns Samfylking-
arinnar.
Einnig var spurt um það hver
áhrifin yrðu á tekjur ríkissjóðs ann-
ars vegar og tekjur sveitarfélaga
hins vegar ef lífeyrisgreiðslur frá
Tryggingastofnun ríkisins yrðu
annars vegar skattfrjálsar og hins
vegar skattlagðar sem fjármagns-
tekjur. Í svörum fjármálaráðherra
kemur fram að væru þessa tekjur
skattfrjálsar fyrir 70 ára og eldri
myndi það kosta ríkissjóð 1,1 millj-
arð kr. og sveitarfélögin 2,1 millj-
arð. Væru þær skattlagðar sem fjár-
magnstekjur í stað tekjuskatts
myndu tekjur ríkissjóðs lækka um
200 milljónir króna og tekjur sveit-
arfélaga um 2,1 milljarð. Í svarinu
kemur fram að ekki er hægt að
greina skattskyldar lífeyristekjur
TR eftir tegundum.
Í þriðja lagi spurði Ágúst Ólafur
hver áhrif þess yrðu á tekjur hins
opinbera ef skattleysismörk 70 ára
og eldri væru: a) 100 þúsund, b) 120
þúsund, c) 150 þúsund og loks d) 180
þúsund. Í svörum ráðherra kemur
fram að miðað við álagningu 2005 á
tekjur 2004 hefðu umbeðin skatt-
leysismörk á mánuði leitt til eft-
irfarandi lækkunar tekna hins op-
inbera af sköttum á tekjur sem svo
segir: a) 2.970 milljónir króna, b)
4.162 milljónir, c) 5.090 milljónir og
d) 5.540 milljónir króna. Álagning
almenns tekjuskatts og útsvars á 70
ára og eldri nam alls rúma 6,6 millj-
örðum króna árið 2005, að því er
fram kemur í svari ráðherra.
5 milljarða tekju-
tap við skattfrelsi
eldri borgara
Í SAMNINGI Portus ehf. og Aust-
urhafnar hf. um byggingu og rekst-
ur tónlistar- og ráðstefnuhúss í
Reykjavík, sem undirritaður var í
mars sl., eru ríkissjóður og Reykja-
víkurborg skuldbundin til þess að
inna af hendi framlög á hverju ári í
25 ár. Í greinargerð Ríkisendur-
skoðunar segir að framlögin séu af
þrennum toga. Í fyrsta lagi sé sam-
ið um afnot Sinfóníuhljómsveitar
Íslands af húsinu og að greitt verði
fyrir þau afnot með leigugjöldum,
þ.e. 93 milljónir á ári. Í öðru lagi sé
í samningnum gert ráð fyrir því að
ríkissjóður greiði árlega 54 millj-
ónir í sérstakan sjóð, í 25 ár, sem
styrkja muni viðburði sem fram fari
í tónlistar- og ráðstefnuhúsinu. Í
þriðja lagi sé í samningnum gert
ráð fyrir að ríkissjóður veiti fram-
lag að fjárhæð um 244 milljónir ár-
lega í 25 ár vegna byggingar tón-
listar- og ráðstefnuhúss „sem er
byggt og rekið á ábyrgð einka-
aðila,“ eins og segir í greinargerð-
inni. „Hér er um að ræða einhliða
styrkveitingu, þ.e. þess ekki er
krafist að styrkþegi láti af hendi
vöru eða þjónustu á móti styrkn-
um.“
Leiguverð hækkar
Fram kemur að Sinfóníuhljóm-
sveitin greiddi 35 milljónir í húsa-
leigu í fyrra. „Því er ljóst að húsa-
leigukostnaður hljómsveitarinnar
mun nærri því þrefaldast við flutn-
inginn yfir í nýja tónlistarhúsið.“
Húsaleiga Sinfóníunnar hækkar
ÁRNI M. Mathiesen fjármálaráð-
herra segir að í fjáraukalögum fyrir
árið 2005 sé heimild til að ganga til
samninga um byggingu og rekstur
tónlistar- og ráðstefnuhúss í Reykja-
vík. Sú heimild nái til þessa árs. Hann
vísar því á bug gagnrýni Einars Odds
Kristjánssonar, þingmanns Sjálf-
stæðisflokks og varaformanns fjár-
laganefndar þingsins, um að Alþingi
hafi ekki komið að og staðfest samn-
ing ráðherra um hlut ríkissjóðs í
byggingu og rekstri hússins.
Skrifað var undir samning milli
Portus-hópsins, sem átti vænlegasta
tilboðið í hönnun, byggingu og rekst-
ur tónlistar- og ráðstefnuhúss við
Reykjavík og Austurhafnar hf., fram-
kvæmdafélags í eigu ríkis og borgar,
um byggingu hússins, í mars sl. Þrír
ráðherrar skrifuðu undir samninginn
fyrir hönd ríkissjóðs, þ.e. fjármála-
ráðherra, menntamálaráðherra og
samgönguráðherra. Fjárlaganefnd
Alþingis óskaði eftir því við Ríkisend-
urskoðun að hún tæki saman grein-
argerð um það með hvaða hætti væri
rétt að bókfæra fjárskuldbindingar
samningsins. Ríkisendurskoðandi,
Sigurður Þórðarson, kynnti greinar-
gerðina fyrir fjárlaganefnd í fyrra-
dag. Í greinargerðinni er m.a. komist
að þeirri niðurstöðu að ráðherrarnir
hafi ekki haft heimild til umræddra
fjárskuldbindinga. Sigurður segir
hins vegar í orðsendingu til formanns
fjárlaganefndar, Magnúsar Stefáns-
sonar, sem send var eftir fundinn, að í
greinargerðinni hafi láðst að geta
þess að í fjáraukalögunum fyrir árið
2005 hafi verið veitt sérstök heimild
til að ganga til samninga um bygg-
ingu og rekstur hússins. „Í ljósi þess
má ekki draga þá ályktun að stjórn-
völdum hafi verið óheimilt að ganga
til samninga um byggingu og rekstur
þess,“ segir í orðsendingunni. Síðar í
henni er þó tekið fram að í fjárlögum
þessa árs hafi ekki verið gerð grein
fyrir þeim fjárskuldbindingum sem
samningurinn hafi í för með sér og
sem þó hafi legið fyrir við afgreiðslu
fjárlaga 2006 í desember sl. „Úr þessu
þarf að bæta við fyrsta hentuga tæki-
færi að mati Ríkisendurskoðunar.“
Einar Oddur segir í samtali við
Morgunblaðið að hann sé í sjálfu sér
ekki að elta ólar við það að ekki hafi
verið sett inn heimild um samninginn
í fjárlög ársins 2006, eins og gert var í
fjáraukalögum 2005. Hann sé hins
vegar að gagnrýna aðferðina, þ.e. því
að ráðherrar fari framhjá fjárlögum
og fjárreiðulögum, til að koma að ein-
stökum framkvæmdum. „Hér er ver-
ið að veita um fjögur þúsund millj-
ónum króna í byggingarstyrk, en það
kemur hvergi fram og mun hvergi
verða gerð grein fyrir því á Alþingi.
Síðan mun þessi upphæð, einhvern
tíma seint og um síðir koma inn í rík-
isreikninginn fyrir árið 2006, þegar
endanlega verður gengið frá honum.
Það er þessi aðferð sem er óþolandi.
Við verðum að fara eftir settum
reglum vegna þess að fjögur þúsund
milljónir eru mjög há upphæð,“ segir
hann. „Við töldum okkur sýna ábyrgð
með því að draga úr ýmsum fram-
kvæmdum á fjárlögum 2006 vegna
ástandsins í efnahagsmálum, en við
erum að plata okkur sjálf með þessu
móti.“
Ráðherra blæs á gagnrýni Einars Odds
Eftir Örnu Schram
arna@mbl.is
Einar Oddur Kristjánsson um hlut ríkissjóðs í byggingu og rekstri tónlistarhúss
sé farinn að vigta inn í verðbólguna og
þess vegna styð ég forseta í því verð-
bólgunnar vegna að efna ekki til þess-
arar umræðu enn einu sinni í dag.“
Margrét Frímannsdóttir, þing-
flokksformaður Samfylkingarinnar,
sagði að ræða Hjálmars væri einhver
furðulegasta ræða sem hún hefði
heyrt í langan tíma. Hún sagði enn-
fremur að það væri ekki nema von að
það stefndi niður á við í efnahagsmál-
STEINGRÍMUR J. Sigfússon, for-
maður Vinstrihreyfingarinnar-græns
framboðs, gagnrýndi í upphafi þing-
fundar á Alþingi í gær að fresta ætti
fundum Alþingis fram til loka mán-
aðarins án þess að rædd yrði áður
staða efnahagsmála. Sólveig Péturs-
dóttir, forseti þingsins, sagði að beiðni
Steingríms um utandagskrárumræðu
um efnahagsmál vær ein meðal þrett-
án annarra beiðna um utandagskrár-
umræðu. Hún hefði haft áform um
þessar umræður, en af þeim hefði
ekki orðið, m.a. vegna röskunar á
þinghaldinu síðustu daga. Hún hefði
síðan ekki talið rétt að veita einum
þingflokki fremur en öðrum heimild
til utandagskrárumræðu á síðasta
degi þingsins fyrir þinghlé.
Ögmundur Jónasson, þingflokks-
formaður Vinstri grænna, sagði að án
efa hefði verið hægt að ná samkomu-
lagi um umræðuna um efnahagsmálin
við alla stjórnarandstöðuna, en
Hjálmar Árnason, þingflokksformað-
ur Framsóknarflokksins, sagði að
stöðugt væri verið að ræða efnahags-
málin á þingi. Hann sagði ennfremur
að einn af fremstu hagspekingum
heimsins hefði lýst því yfir í vikunni
að íslenskt efnahagslíf stæði mjög
traustum fótum. Vísaði hann þar til
Roberts Mishkins, prófessors við Col-
umbia-háskóla. Síðan sagði Hjálmar:
„En sá ágæti maður sagði meira,
hann sagði að menn gætu kjaftað sig
upp í verðbólgu, menn gætu kjaftað
efnahagslífið niður og það skyldi þó
ekki vera, frú forseti, að þessi stöðugi
neikvæði tónn stjórnarandstöðunnar
um, þar sem skilningur stjórnarþing-
manna á þeim málum væri ekki meiri
en raun bæri vitni.
Magnús Þór Hafsteinsson, þing-
flokksformaður Frjálslynda flokks-
ins, sagði að greinilega væri kátína í
salnum og að þingmenn væru vænt-
anlega innst inni hálffegnir því að fá
að sleppa út í vorblíðuna og eiga
nokkra daga með kjósendum fram að
mánaðamótum.
Vildi ræða stöðu efna-
hagsmála fyrir þinghlé
Morgunblaðið/RAX
Þingmenn í þungum þönkum á Alþingi en þingfundi var frestað í gærkvöldi. Þing hefst aftur í lok mánaðarins.
reynst réttar. Í svarinu kemur fram
að Fjármálaeftirlitið hafi m.a. yf-
irfarið ársreikning Hauck & Auf-
haeuser fyrir árið 2003, aflað upp-
lýsinga frá Eglu hf. um hluta-
fjárþátttöku þýska bankans í Eglu í
upphafi árs 2003 og breytingar á
eignarhaldi hluthafa frá sama tíma.
Að mati Fjármálaeftirlitsins komi
ekkert fram í þessum gögnum sem
gefi tilefni til að ætla að þýski bank-
inn hafi ekki verið hluthafi í Eglu
frá janúar 2003 og allt til 17. mars
2005.
Fjármálaeftirlitið segi jafnframt,
að fyrir liggi staðfesting endurskoð-
anda Hauck & Aufhaeuser í Þýska-
landi, KPMG í Frankfurt, að eign-
arhlutur bankans í Eglu hf. hafi
verið hluti af verðbréfaeign bank-
ans árið 2004.
Fyrirspurn Ögmundar var lögð
fram á Alþingi í kjölfar þess að Vil-
hjálmur Bjarnason, aðjunkt við Há-
skóla Íslands, fullyrti að skoðun á
efnahagsreikningi þýska bankans
fyrir árið 2003 leiddi í ljós, að bank-
inn hefði ekkert átt í Eglu en eign-
arhluturinn hefði átt að koma fram
þar.
AÐ MATI Fjármálaeftirlitsins
(FME) eru engar forsendur til að
ætla annað en að þýski bankinn
Hauck & Aufhaeuser hafi verið
hluthafi í Eglu hf. og þátttakandi í
einkavæðingu Búnaðarbankans í
janúar 2003. Þetta kemur fram í
skriflegu svari Valgerðar Sverris-
dóttur, viðskiptaráðherra, við fyr-
irspurn Ögmundar Jónassonar,
þingmanns Vinstri grænna.
Í svarinu segir, að fram sé komin,
að mati ráðuneytisins, fullnægjandi
vissa fyrir því að upplýsingar um
eignaraðild þýska bankans hafi
Telur að Hauck & Aufhaeuser
hafi verið hluthafi í Eglu
ÁRNI M. Mathiesen fjármálaráð-
herra sagði á Alþingi í fyrradag að
það gæti verið að endurskoða þyrfti
hversu mikið gildi það hefði í dag
að hafa verðtryggingu lána. Óæski-
legt væri að hér giltu aðrar reglur
en í nágrannalöndunum. Fyrir-
komulagið hafi verið tekið upp við
sérstakar aðstæður og hafi reynst
vel, „og hjálpað okkur til þess að
koma hér á efnahagslegum stöð-
ugleika. Það getur hins vegar verið
að við þurfum að endurskoða
hversu mikið gildi það hefur í dag
að hafa verðtrygginguna. Að hluta
til er ég sannfærður um að hún
jafnar greiðslubyrðina hvað varðar
heimilin, sérstaklega vegna
greiðsludreifingarinnar sem oftast
fylgir verðtryggingunni. Ég myndi
hika við að fara í að banna frjálsum
markaði að gera skuldbreytingar
sínar með verðtryggingu. Ef hugur
fylgir máli hjá Hreiðari Má Sig-
urðssyni getur hann haft verulega
mikil áhrif á þetta í gegnum banka-
stofnun sína sem er ef ég man rétt
stærsta bankastofnun landsins.“
Þarf að endur-
skoða gildi verð-
tryggingar?