Morgunblaðið - 16.02.2007, Side 1

Morgunblaðið - 16.02.2007, Side 1
STOFNAÐ 1913 46. TBL. 95. ÁRG. FÖSTUDAGUR 16. FEBRÚAR 2007 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is Grunn- og framhaldsnám við Háskóla Íslands er kynnt í Háskólabíói við Hagatorg Nýtt grunn- og framhaldsnám er kynnt í Kennaraháskóla Íslands við Stakkahlíð Það gerist hjá okkur Stúdentar og kennarar Háskóla Íslands og Kennaraháskóla Íslands taka vel á móti þér á Háskóladeginum laugardaginn 17. febrúar kl. 11-16 www.khi.is www.hi.is HREINT LOSTÆTI UPPSKRIFTIR AÐ GÓMSÆTUM BOLLUDAGS- BOLLUM FYRIR MÁNUDAGINN >> 28 TIL SÖLU Á EVRÓPSK- UM ÓPERUDÖGUM MARKAÐUR ÍSLENSKA ÓPERAN >> 52 FRÉTTASKÝRING Eftir Egil Ólafsson egol@mbl.is SAMKVÆMT íslensku réttarfari eru dómarar virkari í réttarhaldi en dómarar í Bandaríkj- unum. Dómarar í Bandaríkjunum gera t.d. ekki athugasemdir við spurningar þeirra sem flytja mál nema fram komi mótmæli frá verj- anda eða sækjanda. Hér á landi er beinlínis kveðið á um það í lögum að dómari eigi að gæta þess að spurningar séu „sýnilega ekki þýðingar- lausar“. Arngrímur Ísberg, dóms- formaður í Baugsmálinu, hef- ur beðið settan ríkissaksókn- ara um að hafa spurningar sínar hnitmiðaðri. Spurningarnar séu á köflum staglkenndar. Ýmsir hafa velt fyrir sér hvort svona athugasemdir séu eðlilegar eða alvana- legar í dómsmálum. Ekki dæmigert mál Fyrir það fyrsta er kannski nauðsynlegt að hafa í huga að Baugsmálið er „ekki dæmigert fyrir eitt eða neitt“, eins og einn viðmælandi blaðsins orðaði það. Það er alveg skýrt í lögum um meðferð opinberra mála að dómari stýrir réttarhaldi og hefur ákveðnar skyldur í því sam- bandi. Um þetta er t.d. fjallað í 59. grein. „Dóm- ari skal gæta þess að spurningar hans og annarra séu ákveðnar, ekki tvíræðar eða veiðandi, ekki særandi eða móðgandi framar en efni standa til og ekki sýnilega þýðingarlausar.“ Dómarar hafa því ótvíræðan rétt til að grípa inn í og gera athugasemdir við spurningar lög- manna. Það er ekki óalgengt að þeir geri at- hugasemdir. Sumir eru raunar þeirrar skoðunar að dómarar á Íslandi mættu gera meira af þessu. Dómarar hafi almennt séð gefið lögmönnum of lausan taum í réttarsölum. Þetta hafi leitt til þess að spurningar séu oft ekki nægilega markvissar. Í Baugsmálinu er gríðarlega hart tekist á og því reynir mikið á stjórn dómarans á réttarhald- inu. Verjendur eru sífellt að gera athugasemdir við spurningar saksóknara og óska eftir af- skiptum dómarans. Honum er því vandi á hönd- um og sú hætta vofir yfir í svona máli að hann missi hreinlega stjórn á réttarhaldinu. Sú ákvörðun dómarans í gær að stöðva yfirheyrslur saksóknara yfir Jóni Ásgeiri Jóhannessyni er vægast sagt óvenjuleg. Löglærðir viðmælendur blaðsins segja að ekki sé hægt að skýra þessa ákvörðun með vísan í lög nema almennt ákvæði um að dómari stýri réttarhaldi. Hafa þurfi í huga að málsaðilar voru búnir að ná samkomulagi um tímaáætlun. Þegar hún stóðst ekki hafi verið gerð ný áætlun í samráði við saksóknara. Þegar í ljós hafi komið að hún myndi heldur ekki stand- ast hafi dómari tekið þessa óvenjulegu ákvörðun. Hvað má dómarinn? Dómarar Réttar- hald í Baugsmálinu stendur yfir. Eftir Rúnar Pálmason runarp@mbl.is „ÞAÐ kom mér á óvart,“ sagði Sigurður Tóm- as Magnússon settur ríkissaksóknari í Baugs- málinu um þá ákvörðun dómsformanns að stöðva skýrslutöku hans af Jóni Ásgeiri Jó- hannessyni klukkan 16.15 í gær og gefa verj- anda kost á að beina til hans spurningum. Hann hefði talið sig hafa tíma til klukkan 18. Í samtali við Morgunblaðið í gærkvöldi sagði Sigurður Tómas að hann hefði skilið dómara svo á miðvikudag að hann yrði að ljúka skýrslutöku sinni klukkan 18 og því hefði til- kynning dómarans um annað komið honum al- gjörlega í opna skjöldu. „En dómari verður að ráða sínu þinghaldi,“ sagði hann og bætti við að ákæruvaldið yrði einfaldlega að laga sig að því. „Í sjálfu sér er það þannig að ég hefði kosið að halda þessari skýrslutöku áfram og klára hana. Það var ekki eftir nema rúmlega klukkutími. En hún mun bara halda áfram síðar.“ Þetta var langt í frá í fyrsta skipti sem dóm- ari gerði athugasemdir við að skýrslutaka sak- sóknarans tæki of langan tíma og það er ljóst að hann hefur farið langt út fyrir þau tímamörk sem honum voru sett í dagskrá. Spurður um hvers vegna hann hefði ekki haldið sig við tíma- mörkin sagði Sigurður Tómas að vissulega væru spurningarnar ítarlegar en sakarefnin væru að sama skapi fjölmörg. Ef þau væru hvert í sínu málinu þættu þetta ekki langar skýrslutökur. Hafa bæri og í huga að lengdin réðist einnig af samspili þess sem spyr og þess sem svarar. Í gærkvöldi hafði ekki verið ákveð- ið hvenær skýrslutöku yfir Jóni Ásgeiri yrði haldið áfram. Morgunblaðið/Sverrir Tekist á Gestur Jónsson, verjandi Jóns Ásgeirs Jóhannessonar (t.h.), og Sigurður Tómas Magnússon, settur ríkissaksóknari í Baugsmálinu, ræðast við í gær. Jón Þór Ólason, aðstoðarmaður Sigurðar Tómasar, fylgist með. Skýrslutaka var stöðvuð klukkan 16.15 í gær. Ákvörðunin kom sak- sóknara í opna skjöldu  Eignaðist ekki | 14 „ÞETTA eru háleit markmið,“ segir Friðrik Ólafsson, fyrsti stór- meistari Íslendinga í skák, um þá ákvörðun borgarráðs í gær að stefna að því að Reykjavík verði skákhöfuðborg heimsins 2010. Samþykkt var að setja á laggirnar sjálfseignarstofnun, Skák- akademíu Reykjavíkur, sem á að vinna að eflingu skáklistarinnar í borginni með margvíslegum hætti, m.a. í skólum. Verður Al- þjóðlega Reykjavíkurskákmótið framvegis haldið á hverju ári. „Það er gleðilegt að borgin skuli ráðast í þetta. Þetta er mikill áfangi,“ segir Friðrik. Hann segir mjög ánægjulegt að skákinni bæt- ist þessi liðsauki við skipulagn- ingu sem varði m.a. alla skóla borgarinnar. Með þessu móti sé skákin nánast gerð að kennslu- grein í skólum. „Mér líst rosalega vel á þetta. Þetta er frábært fram- tak hjá borgaryfirvöldum,“ segir Guðfríður Lilja Grétarsdóttir, for- seti Skáksambands Íslands. – Skákhöfuðborg heimsins! Er það raunhæft? „Við getum alla vega talað um skákborgina Reykjavík og svo verður bara að koma í ljós hvar á heims- mælikvarða við erum.“ Háleit markmið um skákborg heims Guðfríður Lilja Grétarsdóttir Friðrik Ólafsson

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.