Morgunblaðið - 16.02.2007, Blaðsíða 38
38 FÖSTUDAGUR 16. FEBRÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
HÁSKÓLI Íslands hefur nýver-
ið samþykkt verklagsreglur um
úrræði fyrir fólk með geðraskanir.
Í verklagsreglunum
er lögð áhersla á að
útbúa og viðhalda að-
gengilegum upplýs-
ingum og fræðslu um
geðheilsu, geðrask-
anir og aðgengi að
þjónustu bæði innan
skólans og úti í sam-
félaginu. Markmiðið
er að upplýsa nem-
endur og starfsfólk
um eðli mismunandi
geðraskana og um
mismunandi stuðn-
ingsúrræði. Fræðslan
er jafnframt hugsuð til að vinna
gegn fordómum í garð fólks með
geðraskanir.
Verklagsreglurnar byggjast á
stefnu Háskóla Íslands gegn mis-
munun, stefnu skólans í málefnum
fatlaðra, reglum um sértæk úr-
ræði í námi við Háskóla Íslands,
lögum um réttindi og skyldur op-
inberra starfsmanna, starfs-
mannastefnu skólans og kjara-
samningum.
Rannsóknir benda
til að aukning hafi
orðið á sálrænum og
geðrænum vand-
kvæðum meðal há-
skólastúdenta í Evr-
ópu og
Bandaríkjunum á síð-
ustu árum. Vegna
þessarar aukningar
hefur
Alþjóðaheilbrigð-
isstofnunin sett fram
þá stefnu að auka
skuli ráðgjöf til þessa
hóps.Við getum gert
ráð fyrir að samskonar aukning
hafi einnig átt sér stað hér á landi
og því er geðheilbrigðisáætlun Há-
skóla Íslands þarft framtak og í
samræmi við stefnu Alþjóðaheil-
brigðisstofnunarinnar.
Við Háskóla Íslands stunda um
9.500 nemendur nám og sam-
kvæmt tölfræði um fjölda þeirra
sem eru með geðraskanir í sam-
félaginu má ætla að um 2.000 há-
skólanemar séu með einhverja
geðröskun. Það er afar nauðsyn-
legt að þessir nemendur finni
samsömun í háskólasamfélaginu
og geðheilbrigðisáætlunin er liður
í þá átt að viðurkenna tilvist
þeirra og bregðast við henni.
Námsráðgjöf Háskóla Íslands
hefur umsjón með framkvæmd
geðheilbrigðisáætlunarinnar og
þangað geta nemendur leitað sér
hjálpar. Þar starfar fagfólk sem
kemur til móts við nemendurna
með ýmsum úrræðum og stuðningi
eða beinir þeim áfram á þá staði
sem geta greitt úr þeirra vanda-
málum.
Háskólaumhverfið hefur áhrif á
andlega líðan nemenda með ýmsu
móti.
Krefjandi nám, samkeppni og
álag sem því fylgir hefur óneit-
anlega áhrif á nemendur og þeir
eru misjafnlega í stakk búnir að
ráða við það. Nemendur geta orð-
ið félagslega einangraðir, þeir
koma alls staðar af landinu, sumir
þekkja fáa sem enga í höfuðborg-
inni eða í skólanum og fyrir suma
er háskólaumhverfið bæði fram-
andi, ókunnugt og fráhrindandi.
Því þarf geðheilbrigðisáætlun
einnig að vera fyrirbyggjandi og
það hefur Háskóli Íslands lagt
áherslu á í þjónustu sinni við nem-
endur. Má þar nefna þjónustu
Námsráðgjafar sem veitir nem-
endum skólans einstaklingsráðgjöf
um ýmislegt sem þeir eiga erfitt
með að ráða fram úr og þar eru
haldin ýmis námskeið sem hafa
það að markmiði að stuðla að vel-
ferð nemenda. Námskeið eins og
prófkvíðanámskeið, sjálfstyrking-
arnámskeið og námskeið í vinnu-
brögðum í námi.
Nemendur skólans hafa jafn-
framt lagt sitt af mörkum til að
jafna stöðu nemenda með geðrask-
anir með stofnun hagsmuna-
samtakanna Maníu.
Geðheilbrigðisáætlun Háskóla
Íslands er tvímælalaust spor í
rétta átt. Hún er til þess fallin að
jafna stöðu nemenda til náms,
stuðla að þægilegu námsumhverfi,
minnka angist og kvíða og auka
sjálfstraust nemenda. Með góðri
eftirfylgd geðheilbrigðisáætlunar-
innar aukast möguleikar nemenda
með geðraskanir á að ljúka námi
og takast á við lífið að námi loknu.
Ragna Ólafsdóttir fjallar um
geðheilbrigðisáætlun Háskóla
Íslands
Ragna Ólafsdóttir
»Námsráðgjöf Há-skóla Íslands hefur
umsjón með fram-
kvæmd geðheilbrigð-
isáætlunarinnar og
þangað geta nemendur
leitað sér hjálpar.
Höfundur er sálfræðingur og
námsráðgjafi við Háskóla Íslands.
Geðheilbrigðisáætlun Háskóla Íslands
NÝIR pólitískir elskendur hafa
opinberað samband sitt í grein
sem Kristinn H. Gunnarsson fékk
birta í Morgunblaðinu 15 febrúar
sl. Í greininni tekur Kristinn upp
hanskann fyrir nýja
yfirmann sinn, Magn-
ús Þór Hafsteinsson.
Pólitískar múmíur
í leit að framhalds-
lífi
Meira lagi und-
arlegt samband og
stormasamt milli
þeirra kumpána því í
grein sem Magnús
Þór skrifaði áður en
Kristinn gekk til liðs
við Frjálslynda segir
eftirfarandi og orðrétt
: „Þingmenn Sjálfstæðisflokksins,
þeir Einar Oddur Kristjánsson
og Einar Kristinn Guðfinnsson
og þingmenn Framsóknarflokks-
ins, þeir Hjálmar Árnason og
Kristinn H. Gunnarsson eru allir
svikarar.“ Enn fremur segir
Magnús Þór í grein sinni um
sömu menn og þar á meðal Krist-
in H. Gunnarsson: „Nú hafa allir
ofangreindir þingmenn tapað sín-
um trúverðugleika sem stjórn-
málamenn. Þeir ættu aldrei að
eiga skilið traust kjósenda í
framtíðinni.“ Þessi grein bar
heitið „Svei þeim svikurum“ og
birtist á vef Frjálslyndra og er
þar enn. Greinin fjallaði að ein-
hverju leyti um dagabátakerfið
en einnig að miklu leyti er hún
níðskrif í garð samflokksmanns
Magnúsar Þórs, Kristins H.
Gunnarssonar alþingismanns í
Frjálslynda flokknum. Lesendur
verða nú að gera upp við sig
hvort þessir menn séu trúverð-
ugir. Í mínum augum líta þeir út
fyrir að vera villuráfandi pólitísk-
ar múmíur í ákafri leit að fram-
haldslífi í íslenskum stjórn-
málum.
Kúvending Magnúsar
í innflytjendamálum
Í umræðum á malefnin.com 7.
des. 2003 þar sem fjallað var um
„Hells Angels“-bifhjólamenn frá
Noregi og komu þeirra til lands-
ins sagði Magnús Þór eftirfar-
andi: „Ég verð nú að segja að
þessi stefna lögregluvaldsins að
ætla að fara að sortera fólk og
nánast dæma og vísa á brott án
dóms og laga þegar það kemur
til landsins; það er í mínum huga
mjög vafasamt.“ Og áfram segir
Magnús: „Þessi viðbrögð gegn
Norðmönnunum vekja margar
spurningar. Ég er ekkert viss um
að þetta hafi verið svo hættulegir
menn og það eru örugglega miklu
hættulegri ferðamenn sem þvælast
inn og útúr landinu en
þessir. Allt málið lykt-
ar af paranoju sem
ber þef af Halldóri
Ásgrímssyni og fjósa-
flokki hans. Ég er
gamall mótorhjóla-
maður og á enn mitt
hjól og er stoltur af
og ég hef kynnst
þessum erlendu mót-
orhjólamönnum sem
fá Framsókn-
armaddömuna til að
missa hland um leið
og þeir birtast. Mín
kynni af mótorhjólamönnum í Nor-
egi eru þau að þar fer hið besta
fólk sem ég gæti treyst fyrir bréfi
á milli bæja hvenær sem væri.“ Að
þessum orðum Magnúsar dreg ég
þá ályktun að Magnús Þór sé ein-
göngu að nota hina nýju stefnu
Frjálslyndra til þess að bjarga
þingmannsstarfi sínu.
Fylgishrun Frjálslyndra
hafið?
Fylgi Frjálslyndra var komið
niður í svartasta kjallara þegar
grein frá flokksmanni Frjálslynda
flokksins, Jóni Magnússyni, um
„syni Allah & Ísland fyrir Íslend-
inga“ birtist í einu fréttablaðinu.
Forystukálfar Frjálslynda flokks-
ins köstuðu sér frá borði um leið
og sú tækifærisskekta flaut fram
hjá. Þeir gleymdu sér í hræðslunni
og skildu eftir fjölmarga meðlimi á
sinni gömlu en hripleku skútu
Frjálslyndra. Klaufalegir tilburðir
formannsins, Guðjóns Arnars
Kristjánssonar, þar sem Margréti
Sverrisdóttur var fórnað á altari
hinnar miklu þjóðerniskenndar
hefur svo enn og aftur leitt til
fylgishruns við Frjálslynda eða
kannski Frjálslynda þjóðern-
isflokkinn. Mér skilst að sá ágæti
maður Sverrir Hermannsson,
stofnandi Frjálslynda flokksins,
eigi einkarétt á nafninu.
Það hefur verið mikil skemmtun
að fylgjast með þróun mála í fjar-
lægð en eftir að hafa verið innan
dyra hjá þessum mönnum get ég
ímyndað mér uppákomurnar. Mér
segir svo hugur að þessi pólitíska
ástarsaga endi eins og Rómeó og
Júlía, fyrir utan stytturnar.
Atkvæðavandi Frjálslynda
þjóðernisflokksins
Gunnar Örn Örlygsson svarar
grein Kristins H. Gunnarssonar » Það hefur verið mikilskemmtun að fylgj-
ast með þróun mála í
fjarlægð en eftir að hafa
verið innan dyra hjá
þessum mönnum get ég
ímyndað mér uppá-
komurnar.
Gunnar Örn Örlygsson
Höfundur er alþingismaður.
FRÉTTIR um að íslenskur
fiskur í búðum og stórmörk-
uðum standist ekki heilbrigð-
iskröfur eru óviðunandi. Við
verðum að taka á okkur rögg og
tryggja sjálfbærni og hreinleika
íslenskra sjávarafurða.
Sjálfsvirðing og efnahagsleg
velferð okkar mun áfram byggj-
ast á að vel takist til um gæða-
kröfur jafnt og hóflega nýtingu
og eðlilegan viðgang fiskistofna.
Á hverju ári spyrja íslenskir og
erlendir neytendur fleiri og
fleiri gagnrýnna spurninga um
þessar afurðir. Ef við ætlum að
hafa aðgang að erlendum mörk-
uðum, þurfum við að sætta okk-
ur við forvitni af þessu tagi
jafnvel þótt hluti af henni
grundvallist af tilfinninga-
bundnum rökum frekar en vís-
indalegum. Neytendur eiga skil-
ið að fá skýr og greið svör ef
við eigum að njóta trausts
þeirra. Þetta gæti jafnvel orðið
styrkleiki okkar á tímum erfða-
breyttra matvæla. Því skiptir
höfuðmáli að vera á undan þró-
uninni; að vera í sókn í stað
þess að vera í vörn. Umhverf-
ismerking íslensks sjávarfangs
er löngu tímabær.
Flestar spurningar um sjáv-
arafurðir eru tengdar ofveiðum,
svokölluðum iðnaðarveiðum,
kröfum um vistvæn veiðarfæri,
umgengni við búsvæði á hafs-
botni, gæðastjórnun og fleiri
þáttum eins og t.d. hvalveiðum.
Tilfinningarök eru jafngild í
hugum margra og vísindarök
þegar þessi mál eru til umræðu.
Í kveri sem ég gaf út í maí
1997 og kallaði „Nýtni á Norð-
urhöfum“ hvatti ég til þess að
tekin yrði upp fagleg gæðavott-
un á sjávarafurðum sem fylgdi
ströngum skilyrðum hvað varð-
ar veiðar, veiðarfæri, meðferð,
vinnslu og markaðssetningu.
Ritstjórar Mbl. og DV tóku
hraustlega undir þessar hug-
myndir en ekki tókst að hrinda
þessu verkefni í framkvæmd.
Reglur af þessu tagi eru í eðli
sínu vondar fyrir skussana, sem
verða þá að taka sig á, en góðar
og verðlaunar þá sem gera vel.
Ég er enn sannfærður um að
svona verkefni myndi skila
miklu, ekki bara forystu í
stefnumótun umhverfismála og
nýtingu sjávarfangs í sátt við
móður náttúru heldur og arð-
vænlegum viðskiptatækifærum.
Þannig selja Skotar viskíið sitt
og Frakkar kampavínið á marg-
földu verði. Slow Food-merkið
er gott dæmi og það eru mý-
mörg önnur tækifæri víða um
heim.
Landssamband smábátaeig-
enda er að undirbúa gæða- og
umhverfismerkingu á fiski í
samvinnu við heildsala og smá-
sala hérlendis og erlendis. Ber
að fagna framtaki þeirra og
óska þeim velfarnaðar.
Orri Vigfússon
Gæðamerkjum
íslenskan fisk
Höfundur er formaður NASF
verndarsjóðs villtra laxastofna.
HEIMDALLUR
dregur nafn sitt af hin-
um forna ás, en nafnið
táknar þann, sem lýsir
upp eða varpar ljósi
yfir heiminn. Heim-
dallur er fyrsta stjórn-
málafélag ungs fólks á
Íslandi. Félagsmenn í
Heimdalli eru á aldr-
inum 15 til 35 ára og í
dag telja þeir hátt á
sjöunda þúsund.
Frá upphafi hafa fé-
lagsmenn Heimdallar
verið þeirrar skoðunar „ að hyrning-
arsteinn allra efnahagslegra og
menningarlegra framfara væri eink-
um í því fólginn, að einstaklingurinn
nyti sem mests frjáls-
ræðis“. Þrátt fyrir ald-
ur félagsins hafa þessi
grundvallargildi ekki
breyst.
Heimdallur fylgir
sjálfstæðistefnunni og
hefur átt sinn þátt í að
móta stefnu Sjálfstæð-
isflokksins. Til að
mynda setti félagið sér
sína sérstöku grund-
vallar-stefnuskrá sem
samþykkt var á fé-
lagsfundi árið 1931. Í
stefnuskránni kemur
fram að grundvöllur stefnu félagsins
sé fullkomið frelsi þjóðar og ein-
staklings, séreign og jafn réttur
allra þjóðfélagsborgara.
Félagið hefur oft verið nefnt
„samviska“ Sjálfstæðisflokksins og
hefur Heimdallur gegnt mikilvægu
hlutverki í gegnum tíðina og markað
spor innan flokksins með hina frjáls-
lyndu framfarastefnu að leiðarljósi.
Það er ekki öllum kunnugt, en
Heimdallur er eldri en Sjálfstæð-
isflokkurinn að árum.
80 ára afmæli félagsins var haldið
hátíðlegt í Valhöll í gær og venju
samkvæmt var gullmerki Heimdall-
ar veitt, en tveir einstaklingar hlutu
þessa æðstu viðurkenningu félags-
ins, Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson,
borgarstjóri og Marta Guðjóns-
dóttir, formaður Varðar, full-
trúaráðs sjálfstæðisfélaganna í
Reykjavík. Heiðursgestur var
Kjartan Gunnarsson, fyrrverandi
framkvæmdastjóri Sjálfstæð-
isflokksins.
Heimdallur í 80 ár
Erla Ósk Ásgeirsdóttir fjallar
um starfsemi Heimdallar
Erla Ósk Ásgeirsdóttir
» Í dag fagnar Heim-dallur, félag ungra
sjálfstæðismanna í
Reykjavík, 80 ára af-
mæli sínu., en félagið
var stofnað 16. febrúar
1927.
Höfundur er formaður Heimdallar,
félags ungra sjálfstæðismanna í
Reykjavík.