Morgunblaðið - 16.02.2007, Qupperneq 36
36 FÖSTUDAGUR 16. FEBRÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
MIÐVIKUDAGINN 31. janúar
birtist í Morgunblaðinu grein
Kristínar Sigurleifsdóttur eig-
inkonu Kristjáns Sveinbjörnssonar,
forseta bæjarstjórnar
á Álftanesi og fulltrúa
Samfylkingarinnar í
Á-listanum. Kristín
fjallar um lóðina að
Miðskógum 8, en að-
alinntak greinarinnar
eru persónulegar
árásir á eiganda lóð-
arinnar. Grein Krist-
ínar er full af rök-
lausum staðhæfingum
sem til þess eru fram
settar að taka málið
úr samhengi og
breiða yfir þá stað-
reynd að málið snýst um útsýni
þeirra hjóna.
Ég eins og hver annar borgari
sá fallega byggingarlóð til sölu,
leitaði mér álits fagaðila, m.a. for-
manns byggingarnefndar svæð-
isins, lögfræðings o.fl. um grund-
vallaratriði varðandi þessi
lóðakaup. Ég hugðist á seinasta
ári, reisa fyrir mig og fjölskyldu
mína framtíðarheimili á Álftanesi.
Vafalaust hefði ég skoðað aðrar
staðsetningar hefði ég gert mér
grein fyrir því að deiliskipulögð
byggingarlóð er í augum forseta
bæjarstjórnar Álftaness ekki bygg-
ingarlóð á meðan að hún stendur í
vegi fyrir útsýni hans.
Yfirvöld deiliskipuleggja lóðir og
ákveða hvar skal byggt. Eins og
oft hefur komið fram er á þessu
svæði deiliskipulag frá
1980 og margsannað
að þessi lóð er eins
lögleg og hver önnur
lóð á Álftanesi, enda
enginn nema þau hjón-
in sem efast um það.
Lóðina mína telja
hjónin í Miðskógum 6
vera ónýta en að
flestra mati sem þang-
að hafa komið er þetta
ein fallegasta lóð höf-
uðborgarsvæðisins, og
ein stærsta lóðin enda
yfir 1.470 m2.
Kristín talar um málatilbúning af
minni hálfu, en kýs að minnast
ekki á staðreyndirnar í málinu
(frekar en eiginmaður hennar).
Fagaðilar og aðrir sem fjallað hafa
um málið, þar á meðal frændsystk-
ini Kristjáns og fyrrverandi eig-
endur lóðarinnar, Skipulagsstjóri
ríkisins, handhafi byggingarfull-
trúavalds á svæðinu, og nágrannar
við Miðskóga eru einróma í áliti
sínu um að Kristján vinni í eig-
inhagsmunaskyni og fari með fleip-
ur.
Það er löngu ljós sú skoðun
Kristínar og eiginmanns hennar að
lífsgæði verði ekki keypt. Þeim
hefur staðið til boða öll þessi ár að
kaupa umrædda lóð en í staðinn
hafa þau valið sér að nýta hana
sem sína eigin og valta yfir eign-
arréttinn.
Bæði vísa þau á í umfjöllunum
sínum á að ég hafi keypt mér lóð
án byggingarleyfis og hneykslast á
því. Það er almenn vitneskja að
deiliskipulagðar lóðir eru yfirleitt
seldar fólki sem áhuga hefur á að
láta hanna, teikna og byggja hús
sín og þá fyrst þegar endanlegum
teikningum hefur verið skilað inn
er gefið út byggingarleyfi. Þetta
eiga þeir að vita sem gegna
ábyrgðarstöðum í sveitarstjórnum
og nefndum sem fara með skipu-
lagsmál.
Sem betur fer hef ég fengið við-
brögð frá hugsandi og heiðarlegu
fólki á Álftanesi, bæði stuðnings-
mönnum Á-lista og D-lista, sem í
mig hafa hringt og lýst furðu og
hneykslan sinni á framgangi máls-
ins svo og greinaskrifum þeirra
hjóna sem fullar eru af rang-
færslum. Einnig hefur verið fjallað
um málið á blogginu á mbl.is og
eru almenn viðbrögð hneykslun á
framkomu Kristjáns Sveinbjörns-
sonar í þessu máli. Ég mun ekki
trúa því fyrr en stendur ritað fyrir
framan mig að fylgismenn og yf-
irstjórn Samfylkingar og Vinstri
grænna styðji þennan málflutning
og afgreiðslu málsins.
Það er augljóst með greinaskrif-
um forseta bæjarstjórnar og í kjöl-
farið Kristínar konu hans, að með-
höndlun hans á málinu hefur
ekkert með hagsmuni íbúa Álfta-
ness að gera heldur eingöngu
þeirra hjóna sem barist hafa í
fjölda ára við að eigna sér lóðina
og hindra lögmæta eigendur í að
njóta réttar síns.
Í öllum blaðagreinum sem Krist-
ján Sveinbjörnsson hefur skrifað
um málið heldur hann því fram að
málið sé hápólitískt og aðför D-
listans að honum. Kona Kristjáns
setur mig upp sem fulltrúa auð-
valds og handbendi D-listans sem
hafi það eitt að markmiði að fella
Kristján úr sessi. Því fer fjarri, ég
er fulltrúi þeirra sem ekki líða þau
vinnubrögð sem hér hafa verið við-
höfð af kosnum
fulltrúum Vinstri grænna og
Samfylkingarinnar sem að saman
mynda Á-listann á Álftanesi.
Vinnubrögð þar sem álit fagfólks
og álitsgjafa eru látin víkja vegna
persónulegra hagsmuna, vinnu-
brögð þar sem reynt er að varna
einstaklingi að nýta sér lögmætan
rétt sinn til að byggja hús sitt á
deiliskipulagðri byggingarlóð.
Hvað snertir það sem Kristín
kallar vafasama upplýsingaöflun
mína um nágrannana í Miðskógum
6, þá hefur ekki skort upplýsingar
um vafasama framkomu Kristjáns í
þessu máli þar sem fyrir liggur t.d.
þinglýst skjal fyrrverandi eiganda
lóðarinnar, sem biður bæjarstjórn
ásjár vegna ítrekaðra hótana Krist-
jáns og aðfara hans að fólki á veg-
um eigandans, sem á lóðina komu.
Að lokum vil ég þakka verðandi
nágrönnum mínum, sem op-
inberlega hafa sýnt mér stuðning í
þessu máli og taka það fram að
þrátt fyrir óblíðar móttökur verð-
andi bæjarstjóra, og núverandi for-
seta bæjarstjórnar, þá hugsum við
fjölskylda til þess með tilhlökkun
þegar sú stund rennur upp að við
getum notið kvöldanna í húsi okkar
í Miðskógum 8.
Svarbréf til tilvonandi bæjarstjórafrúar
Henrik E. Thorarensen fjallar
um lóðamál á Álftanesi og svar-
ar grein grein Kristínar Sig-
urleifsdóttur
Henrik E. Thorarensen
» Það er margsannaðað þessi lóð er eins
lögleg og hver önnur lóð
á Álftanesi, enda enginn
nema tilvonandi bæj-
arstjóri og frú hans sem
efast um það.
Höfundur er lóðareigandi í Mið-
skógum 8 á Álftanesi.
SKIPULAG öldrunarmála hefur
verið mikið til umræðu und-
anfarna mánuði. Allir stjórn-
málaflokkar hafa tjáð vilja sinn til
þess að bæta þjónustu við eldri
borgara í samfélaginu og hafa
flestir tjáð vilja sinn til að fjölga
hjúkrunarrýmum og hækka fjár-
framlög til málaflokksins. Er ekki
orðið tímabært að útvíkka um-
ræðuna og ræða skipulag þjónustu
við þennan hóp í heild sinni?
Í dag er þjónusta við eldri borg-
ara og aðra þá sem þurfa á þjón-
ustu að halda heima fyrir á hendi
sveitarfélaga og ríkis. Þannig er
félagsleg heimaþjónusta á vegum
félagsþjónustu sveitarfélaga en
heimahjúkrun á vegum ríkisins.
Annars staðar á Norðurlöndunum
eru það sveitarfélögin sem reka
hjúkrunarheimili, heimahjúkrun
og heimaþjónustu.
Í Danmörku hafa einstaklingar
haft frjálst val um heimaþjónustu
frá árinu 2003 og á það bæði við
um þá þjónustuþætti sem falla
undir heimahjúkrun
hér á landi sem og fé-
lagslega heimaþjón-
ustu. Sveitafélögin
eru skuldbundin til
að veita fjölbreytta
þjónustu hvort sem
einkaaðilar eða op-
inberir aðilar inna
hana af hendi. Þar er
áherslan á notendaval
um þjónustugæði,
þjónustuaðila og
þjónustumagn sem
hefur leitt til aukins
sjálfræðis og sjálf-
stæðis eldri borgara. Starfsmenn
félagsþjónustu sveitarfélagsins
meta þörfina en notandinn hvar,
hvað og af hverjum. Í sumum
sveitarfélögum er skilgreindur til-
tekinn réttur á þjónustu að teknu
tilliti til aldurs, t.d. allir yfir 75
ára fá sjálfkrafa rétt til tiltekinna
klukkustunda á mánuði, en ef
þörfin er meiri er gert mat á þjón-
ustuþörfinni og í framhaldi skil-
greindur réttur til
viðbótar-úttekt-
arheimildar. Reynslan
í Danmörku sýnir að
fáir eldri borgarar
nýttu sér valið en það
var þeim mikilvægt að
hafa réttinn til að
velja, hvort sem valið
var fólgið í þjónustu-
fyrirtæki, starfs-
manni, magni, tegund
þjónustu, eða mennt-
un þjónustuaðila.
Þar sem áherslan
er á valfrelsi hins
aldraða eru fleiri aðilar en sveit-
arfélög hvött til að bjóða upp á
heimaþjónustu til þess að auka
samkeppni um gæði og þjónustu.
Með slíku valfrelsi eldri borgara
er hvatt til nýrrar hugsunar og
sjálfstæðis notenda en samhliða
skapast hvati til þróunar marg-
breytilegra þjónustuvalkosta og
samkeppni með gæðum.
Á höfuðborgarsvæðinu eru í dag
yfir 250 einstaklingar að bíða eftir
vistun á hjúkrunarheimili. 57
þeirra dveljast á Landspítala – há-
skólasjúkrahúsi. Fróðlegt væri að
vita hversu margir bíða eftir
heimahjúkrun og/eða heimaþjón-
ustu og eins hversu margir væru á
bið eftir hjúkrunarrými ef fram-
boðið myndi aukast á þjónustu
heima fyrir.
Rannsókn sem gerð var meðal
eldri borgara í Hafnarfirði, sem
voru á bið eftir hjúkrunarrými,
leiddi í ljós að 60 af 83 íbúum telja
sig með góðu móti geta verið leng-
ur heima með aukinni þjónustu.
Ef heimaþjónusta væri efld við
eldri borgara myndi það án efa
auka lífsgæði og sjálfstæði þeirra
til muna. Þeir myndu halda fjár-
hagslegu sjálfstæði sínu og hafa
frelsi til að viðhalda sínum lífsstíl
og hefðum. Færa má rök fyrir því
að núverandi fyrirkomulag sé í
ætt við forræðishyggju, og hindri
eldri borgara í að hafa raunveru-
leg áhrif á hvaða aðstoð þeir kjósa
að nýta sér, hvernig sú aðstoð er
veitt, og af hverjum. Fólk ætti að
hafa rétt til að taka ábyrgð á eigin
lífi, og þjóðfélagið á að styðja það
í að axla þá ábyrgð.
Sjálfsákvörðunarréttur eldri borgara
á þjónustuvalkostum
María Bragadóttir fjallar um
málefni eldri borgara
María Bragadóttir
» Færa má rök fyrirþví að núverandi fyr-
irkomulag sé í ætt við
forræðishyggju, og
hindri eldri borgara í að
hafa raunveruleg áhrif á
hvaða aðstoð þeir kjósa
að nýta sér, hvernig sú
aðstoð er veitt, og af
hverjum.
Höfundur er hjúkrunarfræðingur.