Morgunblaðið - 18.09.2007, Page 40

40 ÞRIÐJUDAGUR 18. SEPTEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FORTÍÐARÞRÁ, eða svokölluð
„nostalgía“, eru hughrif sem gjarn-
an sækja á fólk á miðjum aldri, en í
slíku hugarástandi sjá menn fortíð-
ina í hillingum og þrá að endur-
upplifa liðna „dýrðartíma“. Hljóm-
sveitin Jethro Tull vekur
sannarlega upp slíkar tilfinningar
og gömlum hippum því ekki til set-
unnar boðið þegar goðsögn á borð
við höfuðpaurinn, Ian Anderson,
rekur á fjörur landsmanna. Á tvenn-
um tónleikum í Háskólabíói um
liðna helgi mætti hann til leiks,
ásamt valinkunnum tónlist-
armönnum, og má segja að þeir fé-
lagar hafi staðið fyllilega undir
væntingum. Sterkur andi Jethro
Tull sveif yfir vötnum og Anderson,
sem stendur á sextugu og er nýorð-
inn afi, sannaði að hann er enn í
standi til að gefa áheyrendum frá-
bæra skemmtun og upplifun í tón-
um og tjáningu. Hann er nefnilega
ekki bara góður tónlistarmaður
heldur ekki síður afburðasviðs-
maður og skemmtikraftur, enda í
sérflokki sem „performer“ í leik-
rænni tjáningu. Allt frá fyrsta þver-
flaututóninum, til hins síðasta, og
með lipurlegri framgöngu sinni á
sviðinu gerði Anderson sitt til að
halda lífinu í gömlu þjóðsögunni um
sérvitringinn Jethro Tull, en sá
maður mun hafa unnið það sér til
frægðar að hafa fundið upp tæki til
að sá fræjum á 18. öld.
Hljómsveitin Jethro Tull var
stofnuð í London 1968 og skipaði
sér þegar á bekk með svokölluðum
neðanjarðarsveitum, sem þá voru að
hasla sér völl í breskri popptónlist, á
því tímaskeiði tónlistarsögunnar
sem kennt er við „hippatímabilið“.
Fyrsta breiðskífan „This Was“ kom
út þetta ár og fór beint á vinsælda-
lista, en þar mátti greina blús-
kennda rokktónlist úr smiðju gít-
arleikarans Mick Abrahams.
Upphafsstef tónleikanna í Há-
skólabíói voru einmitt blúsfrasar af
þessari plötu. Abrahams sagði skilið
við Jethro Tull árið 1969 og þar með
hurfu blúsárhifin, en hinn höfuðpaur
sveitarinnar, söngvarinn og flautu-
og gítarleikarinn Ian Andersson,
fékk þar með frjálsar hendur til að
móta hljómsveitina eftir eigin höfði.
Anderson þróaði afar sérstæða tón-
listarstefnu sem átti sterkar rætur í
„traditional“ breskri þjóðlagatónlist,
með djössuðu rokkívafi, auk þess
sem kryddað var með barokktónlist
frá 17. og 18. öld og gætti þar eink-
um áhrifa frá J.S. Bach. Með ann-
arri breiðskífunni, Stand Up, sem
kom út 1969, ásamt nokkrum
tveggja laga plötum sem út komu
þetta ár, náði Jethro Tull traustri
fótfestu í þeim geira poppbransans
sem flokkaðist undir það sem kallað
var „framúrstefnutónlist“, og með
útgáfu fjórðu breiðskífunnar, Aqual-
ung, árið 1971, má segja að tónlist
Ian Anderson hafi náð almennri við-
urkenningu á alþjóðavísu.
Á tónleikunum í Háskólabíói var
rakinn tónlistarferill Jethro Tull og
strax í þriðja laginu, Living In The
Past, fór maður að kannast við sig.
Síðan fylgdi Jack In The Green með
sínum sterku þjóðlagaáhrifum og
skömmu síðar smellurinn Thick As
A Brick, í styttri útgáfu. Í laginu
Pastime With Good Company,
(King Henrýs Madrigal), mátti
heyra greinileg áhrif barokk-
tímabilsins, sem og í síðasta laginu
fyrir hlé, einum þekktasta smelli
Jethro Tull, Bourée, þar sem byggt
er á stefi eftir J.S.Bach. Á þeim
tímapunkti tónleikanna helltist
„nostalgían“ yfir mann og hugurinn
leitaði ósjálfsrátt aftur í gömlu
kvistíbúðina við Bergþórugötu.
Tónlistarveislan hélt svo áfram
eftir hlé með lögum á borð við Birn-
am Wood to Dunsinane, þar sem
byggt er á gamalli þjóðsögu, en það
er meðal annars aðalsmerki Ian
Anderson, að í textunum er hann sí-
fellt að segja áhugaverða sögu. Í
kjölfarið fylgdi svo Sweet Dream,
einn af fyrstu smellum sveitarinnar.
Á seinni tónleikunum, á laugardags-
kvöldið, var það lag reyndar tekið
fyrir hlé. Hápunktur tónleikanna að
mínum dómi var nýstárleg útgáfa af
þekktasta tónverki Anderson,
Aqualung, snilldarverki sem er ein
af sígildum perlum rokktónlist-
arsögunnar. Á eftir fylgdi svo syrpa
af lögum, sem að sögn Anderson var
eins konar óður til Ameríku og
byggð á útsetningu orgelleikarans
Keith Emmerson og hljómsveit-
arinnar Nice á laginu America, úr
söngleiknum West Side Story. Það
var svo vel við hæfi að enda tón-
leikana á Locomotive Breath, sem
sameinar snilldarlega fléttu í tón-
smíðum og hljóðfæraleik.
Skylt er að geta frammistöðu tón-
listarmannanna sem komu fram á
tónleikunum með Jethro Tull í Há-
skólabíói. Sjálfsagt hafa einhverjir
saknað gítarleikarans Martin Barre,
sem lengi hefur starfað með And-
erson, en afleysingamaður hans í
þessari tónleikaferð, hinn kornungi
Florian Opahle, fæddur 1984, af bæ-
verskum ættum, sannaði að þar er
framtíðarmaður á ferð. Hann átti
snilldartakta, einkum þegar kom að
rokkþrungnum gítarsólóum. Aðrir
liðsmenn sveitarinnar stóðu sig
einnig með ágætum, trommuleik-
arinn Doane Perry, ungur hljóm-
borðsleikari frá Bristol, John O’H-
ara, og bassaleikarinn David
Goodier, sem er á svipuðum aldri og
Anderson, en hann er greinilega
lúmskur húmoristi og skemmti tón-
leikagestum oft á tíðum með
skondnu látbragði á sviðinu. Ef eitt-
hvað má finna að frammistöðu
Jethro Tull á þessum tónleikum er
það helst að rödd Andersons virðist
aðeins vera farin að gefa sig, sem ef
til vill skrifast á þann reikning að
hann hefur nú verið á löngu tón-
leikaferðalagi um Evrópu og því
viðbúið að sextugur barkinn þoli
ekki álagið eins og áður? Þrátt fyrir
það hefur hann enn margt fram að
færa, bæði sem tónlistarmaður og
skemmtikraftur og tónsmíðarnar,
einar og sér, flokkast að mínum
dómi undir sígilda snilld.
Ian Anderson og félögum tókst að
koma þessum tónverkum vel til
skila og vekja réttu hughrifin og
þótt eflaust hafi mátt heyra ein-
hverja hnökra í samanburði við
framgöngu Jethro Tull þegar best
lét á hátindi ferilsins hygg ég að
flestir tónleikagestir hafi verið
bærilega sáttir þegar upp var stað-
ið. Það er nefnilega ekki á hverjum
degi sem maður fær að upplifa slíka
tónlistarveislu og tækifæri til að
berja augum lifandi goðsögn.
Sígild snilld
Morgunblaðið/Eggert
Ian Andersson „Hann er nefnilega ekki bara góður tónlistarmaður heldur ekki síður afburðasviðsmaður og
skemmtikraftur, enda í sérflokki sem „performer“ í leikrænni tjáningu.“
TÓNLIST
Tónleikar
Jethro Tull  Háskólabíó
Sveinn Guðjónsson
WWW.SAMBIO.IS SAMBÍÓIN - EINA BÍÓKEÐJAN Á ÍSLANDIVERSLAÐU MIÐA Á NETINU Á
MR. BROOKS kl. 8 - 10:30 B.i. 16 ára
BRATZ kl. 5:30 - 8 LEYFÐ
ASTRÓPÍA kl. 6 LEYFÐ
LICENSE TO WED kl. 6 - 8 B.i. 7 ára
THE BOURNE ULTIMATUM kl. 10 B.i. 14 ára
THE TRANSFORMERS kl. 10:30 B.i. 10 ára DIGITAL
/ KRINGLUNNI
MR. BROOKS kl. 5:30 - 8 - 10:30 B.i.16.ára
MR. BROOKS kl. 8 - 10:30 B.i.16.ára LÚXUS VIP
BRATZ kl. 5:30 - 8 - 10:30 LEYFÐ
KNOCKED UP kl. 5:20 - 8 - 10:40 B.i.14.ára
DISTURBIA kl. 8 - 10:30 B.i.14.ára
ASTRÓPÍA kl. 6 - 8 - 10:10 LEYFÐ
ASTRÓPÍA LÚXUS VIP kl. 6 LEYFÐ
RATATOUILLE m/ísl. tali kl. 5:30 LEYFÐ
/ ÁLFABAKKA
frábær íslensk afþreying
- SVALI, FM 957
4 VIKUR Á TOPPNUM
eeee
- JIS, FILM.IS
eeee
- A.S, MBL
eeee
- RÁS 2
VIPSALURINNER BARA LÚXUS
ER STAÐSETTUR Í SAMBÍÓUNUM ÁLFABAKKA
VIPSALURINNER BARA LÚXUS
ER STAÐSETTUR Í SAMBÍÓUNUM ÁLFABAKKA
ALLIR EIGA SÍN
LEYNDARMÁL.
ÓVÆNTASTI
SÁLFRÆÐI-
TRYLLIR
ÁRSINS
eeeee
- LIB, TOPP5.IS
eeee
- S.V, MBL