Morgunblaðið - 28.10.2007, Síða 27

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 28. OKTÓBER 2007 27
áfengisáhrif á þeim. Pabbi sagði mér
eitt sinn að þegar hann var 25 ára
hefði hann farið og drukkið sig fullan
með strákunum en honum hefði liðið
svo illa á eftir að hann hefði hugsað
með sér: „Þennan fjanda geri ég
aldrei aftur – að eyðileggja heilan
dag með því að drekka brennivín!“ –
Ég hefði betur farið eftir þessu.“
En snúum aftur að uppeldisdæm-
inu á heimilinu, sem þá stóð við
Reynimel. „Þar var vínskápur, hluti
af skápunum í svefnherberginu,
hann passaði vel fyrir vínflöskur.
Pabbi átti þar alltaf eitthvað af víni.
Svo var það að vinur minn, sem var
dálítið eldri en ég, bað mig eitt sinn
að fá lánað vín í tvo daga hjá pabba.
Ég vékst vel við og fór í vínskápinn,
náði þar í ákavítisflösku, norska, sem
hafði siglt miðbauginn, þetta var fín
og flott flaska. Ég opnaði hana og
hellti úr henni í ílát og lét vininn fá
en lét í staðinn tevatn í sigldu
flöskuna og hana síðan upp í skáp.
Kvöldið eftir hittust pabbi og fé-
lagar hans og ég var með þeim inni í
stofu. Þá segir pabbi: „Eigum við nú
ekki að skála aðeins?“ Hann kom svo
inn með ákavítisflöskuna með te-
vatninu og ég velti fyrir mér hvað
yrði um mig. Svo opnaði hann
flöskuna, hellti í glösin og lýsti um
leið víninu, hvað það væri gamalt og
fínt. Svo lyftu þeir félagar glösum –
síðan sagði pabbi: „Fyrirgefið þið,
maður getur stundum geymt vínið of
lengi, það virðist eins og allt alkóhól
sé horfið úr þessu. Ég þarf að ná í
aðra flösku.“ Hann leit ekki einu
sinni á mig og talaði aldrei um þetta
við mig. Ekkert gat verið áhrifa-
meira en það að líta ekki einu sinni á
mig. Þessi agi var í raun hans sjálfs-
agi. Hann vissi auðvitað vel hvernig í
pottinn var búið.
Annað dæmi get ég nefnt. Áfeng-
isverslunin var í Nýborg, þar voru
ámur og hann hafði metnað til að
betrumbæta hið íslenska brennivín.
Ein áman var undir koníak, það var
búið og nú datt pabba í hug að setja
áfengi í þessa ámu og leyfa því að
lagerast þar, sem var bráðsnjöll hug-
mynd. Enginn mátti snerta á þessum
miði í marga mánuði. En þegar pabbi
kom eftir hálft ár til að athuga mjöð-
inn þá var áman því sem næst tóm.
Hann sagði við strákana: „Hvernig
stendur á þessu?“ þeir svöruðu: „Við
urðum nú að fylgjast með þessu fyrir
þig!“
Í þessum hópi var einn drykkfelld-
ari en aðrir, pabbi var búinn að ræða
við hann um að fara varlega í drykkj-
unni. Svo kom hann einu sinni að
honum drukknum og sagði við hann:
„Æ, af hverju varstu nú að þessu?“
Hinn svaraði: „Sjáðu nú til Árni
minn, það eru nefnilega stóru sop-
arnir sem steypa manni.“ Pabbi ráð-
lagði honum að sleppa stóru sop-
unum, það var eina áminningin sem
honum var gefin. Þessi maður reynd-
ist afburðastarfsmaður það sem eftir
var.
Fannst áfengi
ánægjulegur drykkur
Frá því ég smakkaði áfengi fyrst
fannst mér þetta afskaplega ánægju-
legur drykkur. Líklega smakkaði ég
smádropa fyrst í fjórða bekk í
Menntaskólanum í Reykjavík en í
sjötta bekk var ég farinn að drekka
meira.“
Áður hafði Benedikt gengið hina
hefðbundnu leið, farið í barna- og
gagnfræðaskóla í vesturbænum og
svo farið í MR. „Ég féll aldrei í skóla
– nema fyrir víni og fallegum kon-
um,“ segir hann og brosir.
Þrátt fyrir hófdrykkju á heimilinu
reyndist Benedikt fljótlega erfitt að
ástunda slíkt. „Ég lærði að umgang-
ast vín – en bara fyrir aðra. Ég gat
ekki tileinkað mér slíkt sjálfur. Ég
hafði afskaplega gaman af að drekka
og skemmta mér, vera þátttakandi í
„stuðinu“. Ólafur Hansson sagði við
mig á Hótel Borg, þegar ég útskrif-
aðist, hann var sögukennari minn:
„Ég skil ekkert í því af hverju þú
tókst ekki hærra próf?“ Ég svaraði:
„Ég skil það mjög vel, ég var farinn
að stúdera allt annað?“ – Nú, sagði
Ólafur. „Já, – lífið Ólafur minn – líf-
ið.“ Þetta svar samþykkti Ólafur.“
Benedikt kveðst hafa átt sína
fyrstu ást í gagnfræðaskóla og við-
urkennir að eiga rómantíska æð,
þrátt fyrir augljósa kaldhæðni á
stundum. „Er ekki kaldhæðni til að
fela eitthvað annað?“ segir hann.
„Ég man þegar ég var í 13 ára bekk
þá var ég mjög skotinn í skólasystur
minni. Ég snerti óvart hárið á henni
einu sinni og það var nærri liðið yfir
mig.“
Blaðamaður hugsar sitt og spyr
um menntaskólaástir hans.
„Þetta spilar allt saman þegar
maður lítur yfir farinn veg – verður
að einni heild. Ég varð líka hrifinn af
einni skólasystur minni í MR og við
urðum góðir vinir – en það varð ekki
afdrifaríkt í lífsferlinum.“ Talið berst
að ást og kynlífi – hvort hægt sé að
skilja þar á milli, og hvort mismunur
sé á afstöðu kynjanna í þeim efnum
„Kynlífið er einskis virði án ást-
arinnar,“ segir Benedikt. „En hins
vegar geta bæði konur og karlar sof-
ið hjá, en það er ekki það ástalíf sem
gefur raunverulega ánægju. Annars
eru karlmenn töff og þeim er frekar
illa við að ræða viðkvæm mál, líka sín
á milli,“ segir hann. „Og þú verður að
gæta að því að ýmsir sem ég hef um-
gengist um dagana eru svoddan óg-
urlegir háðfuglar,“ bætir hann við –
það er ekki langt í íroníuna fremur
en fyrri daginn.
En það gerðist fleira merkilegt í
lífi Benedikts í MR en kynni af víni
og ástum. „Þar kynntist ég því sem
fór svo að skipta mig nánast öllu máli
– leiklistinni,“ segir hann.
Óljós draumur um leiklist
Benedikt er sem sé úr þeim flokki
leikara sem byrjuðu feril sinn í
Herranótt MR.
„Ég hafði verið með einhvern
óljósan draum um leiklist, líklega
vegna anda Jóhanns Sigurjónssonar
frænda míns, sem alltaf sveif yfir
vötnum hjá frændgarðinum. „Ég var
handviss um það að ég myndi deyja
39 ára eins og Jóhann. Svo mjög
samsamaði ég mig honum ómeðvitað
– en kannski kom þessi hugsun til
svo ég gæti drukkið meira. En svo,
þegar ég sá að ég ætlaði ekki að
deyja 39 ára – nema einhverjum
brennivínsdauða – þá varð ég að tak-
ast í alvöru á við lífið og láta renna af
mér.“
Aftur að leiklistinni í MR.
Fyrsta verkið sem Benedikt lék í
var „ómerkileg kómedía“ eins og
hann kallar það, Við kertaljós. „Það
var skemmtilegur aðdragandi að
því,“ segir hann. „Í fimmta bekk
bankaði Matthías Á. Mathiesen á
dyrnar, hafði verið í fríi vegna nefnd-
arstarfa, og biður mig að tala við sig
frammi. Þar spyr hann hvort ég vilji
vera með honum í leiknefnd. Ég
sagði já og hann gekk svo frá þessu.
Svo kom nefndin saman og valdi leik-
rit og leikstjórann, Baldvin Hall-
dórsson. Magnús Pálsson sá um leik-
mynd – svo var fundið fólk í
hlutverkin. Loks var búið að manna
öll hlutverk nema eitt aðal-
hlutverkið. Eitthvað gekk illa að fá
réttan mann í það – kannski af því
mér gekk illa að samþykkja einhvern
í það hlutverk. Nema hvað að boðuð
var samlestraræfing og var ákveðið
að ég læsi hlutverkið á þeirri æfingu.
Á eftir segir Matti: „Er ekki best að
þú gerir þetta?“ Og það varð þannig.
Þetta var mjög skemmtilegt. Ég
hafði látið mig dreyma um að fara í
leiklistarskóla hjá Lárusi Pálssyni
þegar ég var unglingur, þetta hafði
svona búið með mér í lengri tíma.
Lærði leiklist í London
Eftir stúdentspróf fór ég að vinna
í Landsbankanum og innritaði mig í
háskólann, í „fýluna“. Um haustið
rakst ég á Katrínu Thors, niðri við
Tjörn. Hún spurði hvað ég ætlaði að
gera um veturinn. Ég sagði henni frá
háskólanum en hún sagði að ég ætti
að fara í leiklist. Ég hafði samband
við Gunnar Eyjólfsson og hann und-
irbjó mig og hvatti til að fara í inn-
tökupróf hálfum mánuði síðar í leik-
listarskóla í London. Ég flaug inn og
hóf nám í Central School of Speech
and Drama. Þá kvað Gunnar þar
vera betri kennara en í RADA, sem
hann hafði stundað nám í.
Ég kom úr stærðfræðideild í MR
og var því nokkurn tíma að koma
mér niður í enskuna. Þetta var
þriggja ára nám og ég kom heim á
sumrin til að vinna. Var t.d. leið-
sögumaður, það var einkum
skemmtilegt í þoku – þá var hægt að
segja það sem í hugann flaug og ekki
komu neinar gagnspurningar.
Ég fékk námsstyrk gegn þeirri
skuldbindingu að koma aftur og
starfa á Íslandi í fimm ár eftir náms-
lok. Ég virti það, enda var Íslending-
urinn sterkur í mér og ég hafði enga
löngun til að sækjast eftir frægð og
frama. Mér fannst bara stórkostlegt
að vera í þessari Mekka leiklist-
arinnar og sótti allar þær sýningar
sem ég gat. Maður komst upp á lag
með að sjá og skynja leikritin úr
mikilli fjarlægð, uppi á efstu svölum,
sem ég get ekki nú. Þegar ég nokkr-
um árum síðar settist á fimmta bekk
í leikhúsi þá fannst mér ég óþægi-
lega ofan í leikurunum.
Ég fór til London 19 ára í desem-
ber 1951, þá var London að ná sér
eftir stríðið, mikið var enn af rústum,
en borgin var mjög sjarmerandi og í
aðskildari hlutum en nú er. Ég flutti
oft á milli herbergja en í sama hverf-
inu, nálægt Albert Hall, skólinn átti
næsta hús við hús sem Churchill átti
heima í.“
Söngleikir gott
form fyrir leikhús
– Var áhuginn á söngleikjum strax
kominn til sögunnar þarna?
„Já, ég hafði fram að þessu ekki
séð aðra söngleiki en Alt Heidelberg
sem karlakór sem pabbi var í hafði
sett upp. Það var því mikill við-
burður þegar ég sá söngleikina í
London. Sá fyrsti var Gæjar og píur.
Mér fannst strax þetta vera form
sem leikhúsið mætti fara í – og vera í
– þarna er tónlist, dans og saga með
merkingu – þetta er fyrir öll skiln-
ingarvit og hægt að koma skila-
boðum áfram. Ég hugsaði með mér
að þetta gæti verið vinsælt form til
að ná til sem flestra – en gríðarlega
kröfuhart – mér fannst það eiga all-
an rétt á sér.
Á góðri stund. Bendikt
Árnason og Erik Bidsted
ballettkennari
Barn Benedikt Árnason á æsku-
skeiði, þegar kominn með staf
og meðvitaður um hlutverk sitt
29. október 2007 birtir FL Group viðauka við lýsingu
sem gefin er út í tengslum við yfirtökutilboð FL Group til
hluthafa Tryggingarmiðstöðvarinnar hf.
Viðaukinn við lýsinguna verður aðgengilegur á heimasíðu
félagsins, www.flgroup.is. Jafnframt má nálgast eintak
af viðaukanum við lýsinguna á skrifstofu félagsins að
Síðumúla 24, Reykjavík, sími 591 4400 á tímabilinu 29.
október 2007 til 29. október 2008.
Reykjavík, 27. október 2007
Tilkynning um
birtingu viðauka við
lýsingu FL Group
FL GROUP
Björg sýnir sýnir abstract-landlagsmyndir prentaðar á striga.
Stefán sýnir skúlptúrseríu úr látúnsmálmi.
Sýningin er staðsett að Mýrargötu 14 (á móti slippnum)
og stendur frá 28. október til 6. nóvember.
Samsýning Bjargar Vigfúsdóttur ljósmyndara og
Stefáns B. Stefánssonar hönnuðar, gull- og silfursmiðs.
www.vidmyrargotu.is
Opnunartímar kl. 16-18 virka daga og kl. 12-18 helgar