Morgunblaðið - 17.12.2007, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 17. DESEMBER 2007 19
VESTURLAND
Eftir Guðrúnu Völu Elísdóttur
vala@simenntun.is
Borgarnes | Í Safnahúsi Borgar-
fjarðar voru fyrir tveimur árum
haldnar aðventusamkomur þar
sem lesið var upp úr bókum, flutt
tónlist, sagðar sögur og jólaend-
urminningar. Ein af þeim sem
rifjaði upp jólaminningar sínar
var Eygló Lind Egilsdóttir og sem
með frásögn sinni um heilagleika
jólanna í bernsku heillaði marga
og hafa margir beðið hana að
skrásetja frásögnina. Það er þó
ekki eins og Eygló sé háöldruð
kona, heldur á besta aldri og hún
féllst á að segja fréttaritara frá
jólunum um það leyti sem hún var
sex ára eða ára 1956.
Saumaði jólafötin
,,Við vorum 16 systkinin og ég
er níunda í röðinni. Mamma er
frá Færeyjum og hafði því með
sér færeyska strauma á jólahald-
ið. Eftirvæntingin var mikil segir
Eygló ,,og þetta var á þeim tíma
þegar eplin og appelsínurnar
komu bara fyrir jólin. Pabbi
keypti heila kassa og eplalyktin
var ilmur jólanna. Mikið var bak-
að fyrir jólin og ekki til siðs að
borða neitt af smákökunum fyrr
en á jólunum. Eygló segir að
mamma hennar hafi límt fyrir
kökudunkana enda hætt við því
að stór systkinahópur léti annars
freistast til að ná sér í nurtu.
,,Mamma fór alltaf til Reykjavíkur
fyrir jólin þar sem hún keypti
efni í jólakjólana og jólafötin. Það
var svo spennandi að sjá efnið
sem mamma kom með. Hún saum-
aði alla kjólana og ég skil ekki
þolinmæðina, við héngum yfir
henni á meðan hún var að sauma,
spennt að fylgjast með og svo
voru hljóðin í saumvélinni svo
notaleg. Mamma skammaði okkur
aldrei og hefur aldrei talað við
okkur í óblíðum tón.
Keppni um hver
færi ekki að grenja
,,Á Þorláksmessu var það
hangikjötslyktin í bland við hrein-
lætisilminn sem gerði allt svo há-
tíðlegt. Um kvöldið fórum við öll
systkinin í bað í stórum bala, eitt
og eitt í einu. Mamma skrúbbaði
okkur en pabbi tók við okkur með
handklæðin tilbúin. Við fórum
alltaf í keppni um það hver færi
ekki að grenja þegar sápan fór í
augun. Síðan fórum við í glæný
náttföt sem mamma hafði saum-
að. Á aðfangadagsmorgun minnist
Eygló þess að þegar börnin vökn-
uðu og komu fram þá héngu jóla-
fötin og jólakjólarnir á sín hvoru
herðatrénu, slaufurnar tilbúnar í
hárið, sokkar og fínpússaðir skór.
,,Hvílík sjón, en við máttum ekki
fara í þetta fyrr en síðar um dag-
inn. Mamma læsti stofunni og við
settumst í tröppurnar þvegin og
greidd og komin í sparifötin.
Pabbi var með kýr og við þurft-
um að bíða eftir því að hann
kæmi úr fjósinu og væri búinn að
þvo sér, þá var stofan opnuð. Mér
fannst ég fara inn í höll því allt
var svo fínt. Mamma skreytti ekki
mikið en hún var svo smekkleg,
við vorum með lítið jólatré
skreytt með englahári sem glitr-
aði svo fallega á. Fjölskyldan sett-
ist til borðs, þrátt fyrir þrengsli
sátu allir sáttir og hlustuðu á
jólamessuna í útvarpinu á meðan
borðað var. Eygló segir að lamba-
læri hafi verið í jólamatinn og
meðlætið brúnaðar kartöflur og
steikt kál. ,,Mamma steikti hvít-
kál, svo er sett út á það salt og
sykur og soðið við lágan hita í
hálftíma. Þetta er færeyskt og ég
hef alltaf svona sjálf á jólunum. Í
eftirrétt fengu þau ávexti úr dós
með rjóma. ,,Keyptur var kassi af
niðursoðnum ávöxtum fyrir jólin,
þótt pabbi og mamma væru ekki
með neitt bruðl var passað að nóg
væri til.
Kveikti í eldhúsgardínunum
Eygló segir að ekki hafi mikið
verið um jólagjafir enda hafi það
ekki verið aðalatriðið, heldur öll
þessi stemning, hátíðleiki og frið-
ur. ,,Þessi jól fékk ég að halda á
kerti í fyrsta sinn og horfa í ljós-
ið. Það var svo fallegt og glamp-
aði svo fallega í eldhúsglugganum
alveg þangað til ég var komin of
nálægt gardínunum og kveikti í
þeim. Stóri bróðir minn var
snöggur að kippa þeim niður í
vaskinn og mamma fann nýjar og
setti upp. Svo var ekki rætt um
það meir. Aðfangadagskvöld leið í
friði og gleði. ,,Við fengum okkur
eitthvert glingur sem við lékum
okkur að en fórum ekki seint í
háttinn því nóttin var heilög. Það
mátti ekki spila, hvorki á að-
fangadagskvöld né jóladag. Ég
sakna þessa heilagleika í dag því
manni finnst að það sé margbúið
að halda jólin þegar þau koma.
Eitt af því sem Eygló er minn-
isstætt eru jólaböll kvenfélagsins
sem voru árviss viðburður. ,,Kon-
urnar gáfu kakó og maður mátti
borða eins og maður vildi af smá-
kökum. Þær voru alveg ofboðs-
lega góðar, sérstaklega loftkök-
urnar og ég sé fyrir mér andlitin
á þessum gömlu, góðu, duglegu
konum sem sáu um að gleðja okk-
ur. Þarna var spilað á harm-
onikku og dansað í kringum
jólatré sem í minningunni var svo
stórt að það gnæfði upp úr hús-
inu. Og jólasveinar voru á ferð-
inni þá eins og nú. Jólaskrautið í
Borgarnesi á þessum tíma segir
Eygló hafa verið bjallan sem hékk
yfir verslunarmiðstöðinni í Eng-
lendingavík. ,,Hún var svo stór og
flott að maður gat staðið og horft
á hana lengi lengi, en hún var
strengd á milli húsa. Í Englend-
ingavík var verslunarkjarni og
það var svo gaman að horfa á
vörurnar sem voru að koma og
maður þekkti alla í búðunum.
Umgengst engil
á hverjum degi
Eygló sem sjálf á sjö börn, seg-
ir að sér hafi tekist að skapa
sömu jólastemningu og hún ólst
upp við ,,Mér hefur tekist að
halda þessari stemningu, einfald-
leika og þessum friði sem jólin
eru. Aðalatriði jólanna er að vera
saman og ég hef þennan góða arf
úr foreldrahúsum í hjartanu sem
er innri friður. Jólin eru hátíð
friðar og friðurinn er ávöxtur
trúarinnar. Eygló segir trúna
hafa hjálpað sér gegnum lífið og
það sé ómetanlegt að eiga hana.
,,Ég hef aldrei séð engil, en samt
umgengst ég einn á hverjum degi.
Það er mamma mín sem heitir Jó-
hanna Lind og er orðin 91 árs.
Hún er sannkallaður engill í
mannsmynd og ég á henni margt
að þakka. Þessi hlýja og góða
nærvera er himnesk.
Saknar heilagleika jólanna
Morgunblaðið/Guðrún Vala
Stemning Eygló segir að sér hafi tekist að skapa sömu jólstemningu og hún ólst upp við. „Aðalatriði jólanna er að
vera saman og ég hef þennan góða arf úr foreldrahúsum í hjartanu sem er innri friður,“ segir Eygló.
Eftir Gunnar Kristjánsson
Gundarfjörður | „Þetta námskeið er
mjög gott tækifæri fyrir konur sem
eiga sér drauma og hugmyndir um
rekstur af einhverju tagi til að vinna
þær til enda og komast að því hvort
fyrir hugmyndinni er rekstrar-
grundvöllur eða ekki,“ sagði Sigur-
borg Kr. Hannesdóttir, einn þátttak-
enda á Brautargengisnámskeiði sem
haldið var í Grundarfirði.
Frá því í september sl. hafa sjö
konur af Snæfellsnesi stundað nám á
svokölluðu Brautargengisnámskeiði
sem haldið er af IMPRU með stuðn-
ingi Samtaka sveitarfélaga á Snæ-
fellsnesi og hefur Kristín Björg
Árnadóttir, atvinnuráðgjafi SSV,
verið umsjónarmaður námskeiðsins.
Á námskeiðinu hafa konurnar farið í
gegnum vinnu með viðskiptahug-
mynd frá því að hún verður til og
komið er á framkvæmdastig.
Kennt var í Grundarfirði og komu
kennarar að einu sinni í viku en alls
er námskeiðið 70 stundir. Að sögn
Kristínar Bjargar hefur það sýnt sig
að þessi námskeið hafa skilað mjög
góðum árangri. Þannig séu nú um
50–60% kvenna sem lokið hafa
Brautargengisnámi með fyrirtæki í
rekstri og telji flestar að námskeiðið
hafi skipt mjög miklu máli varðandi
það hvort þær færu af stað með
rekstur.
Hugmyndin í framkvæmd
Viðurkenningu fyrir bestu við-
skiptaáætlunina hlaut Sigurborg Kr.
Hannesdóttir. „Þetta er hugmynd
sem ég hef gengið með í maganum
um nokkra hríð og þegar ég sá þetta
námskeið auglýst ákvað ég að sjá
hvernig hún myndi þróast í gegnum
þátttöku á því,“ sagði Sigurborg.
Spurð um næstu skref sagðist hún
myndi væntanlega ganga í að koma
hugmyndinni á koppinn strax eftir
áramót en taldi ekki tímabært að
gefa upp á þessu stigi málsins út á
hvað hugmyndin gengi.
Morgunblaðið/Gunnar Kristjánsson
Brautargengiskonur Aftast eru Anna Dóra Markúsdóttir, Helena Jónsdóttir
og Jóhanna H. Halldórsdóttir, í miðröð eru Sigurborg Kr. Hannesdóttir og
Guðbjörg Gunnarsdótir og fremst þær Erna G. Jónsdóttir, Heiðrún Hösk-
uldsdóttir og Kristín Björg, umsjónarmaður námskeiðins á Snæfellsnesi.
Gott tækifæri fyrir konur
sem dreymir um rekstur