Morgunblaðið - 17.12.2007, Blaðsíða 22

heilsa
22 MÁNUDAGUR 17. DESEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
Slökkvilið
Höfuðborgarsvæðisins
Fyrir börn hefur kertaljós
sérstakt aðdráttarafl.
Brýnið fyrir börnunum
að fara ætíð varlega
með eld og gætið þess
að börn leiki sér ekki
án umsjónar nálægt
logandi kertum.
Munið að
slökkva á
kertunum
i
Ef fólk yfir sextugt er í góðulíkamlegu formi skiptirminna máli að maginn séekki lengur sléttur og
felldur. Þannig lifa þeir, sem eru
með hjarta- og æðakerfi í góðu lagi,
lengur en kyrrsetufólk, óháð líkams-
fitu þeirra.
Þetta eru niðurstöður nýrrar
rannsóknar sem forskning.no grein-
ir frá. Of mikil líkamsþyngd og -fita
eykur hættu á fjölda sjúkdóma hjá
ungum sem öldnum. Hins vegar
þurfa nokkur aukakíló hér og þar
ekki að vera mikið áhyggjuefni þeg-
ar menn eru að nálgast efri ár.
Vísindamennirnir á bak við rann-
sóknina starfa við Háskólann í Suð-
ur-Karólínu og könnuðu samhengið
milli ástands hjarta- og æðakerfis,
mismunandi líkamsfitu og dauðsfalla
hjá konum og körlum. Þeir komust
að þeirri niðurstöðu að fólk sem var
yfir sextugt og var feitt en í formi
átti síður á hættu að fá sjúkdóma
sem gætu leitt það til dauða, en þeir
sem voru grannir en í engri þjálfun.
Þannig telja þeir hægt að draga
úr andlátstíðni eldri borgara – líka
þeirra sem eru feitir – með því að
ýta undir hreyfingu hjá þeim. Og
það þarf ekki mikið til. Til dæmis
dugar hálftíma röskur göngutúr
flesta daga vikunnar til að koma í
veg fyrir afleitt form hjá stærstum
hluta eldra fólks.
Þeir sem voru í besta líkamlega
forminu voru almennt ólíklegir til að
búa yfir áhættuþáttum fyrir hjarta-
og æðasjúkdóma, s.s. að hafa syk-
ursýki, háþrýsting eða of hátt kól-
esteról.
Rannsóknin tók til 2.603 ein-
staklinga 60 ára og eldri sem voru
undir reglulegu heilbrigðiseftirliti á
árunum 1979-2001. Meðalaldurinn
var 64,4 ár og hlutfall kvenna 19,8
prósent. Líkamsform þeirra var
metið með þrekprófum og líkams-
fitan út frá líkamsþyngdarstuðlinum
BMI, mittismáli og fituprósentu.
Í form eftir sextugt
Morgunblaðið/GolliHreyfing Golf er aldeilis frábær aðferð til að halda sér í formi.
að gefa þeim heilan
helling. En börnin
verða bara stressuð,“
hafði danska dagblaðið
Politiken eftir sálfræð-
ingnum.
Hansen telur að
börnum sé ekki hollt
að fá fleiri gjafir en sjö
í einu.
x x x
Þótt það sé gamanað gleðja börnin
um jólin er ekki síður
mikilvægt að kenna
þeim að gleðja aðra í
anda jólahátíðarinnar.
Til að mynda er
hægt að hvetja börnin til að nota
hluta af peningunum sínum til að
styrkja hjálpar- eða líknarstofnanir
eða til að gerast sjálfboðaliðar.
Þegar börn spyrja foreldra sína
eða aðra nákomna ættingja hvað
þau geti gefið þeim gætu þeir til
dæmis beðið um eitthvert góðverk
fyrir aðra sem jólagjöf í staðinn fyr-
ir einhvern fánýtan hlut. Jólagjöfin
til afa gæti til að mynda falist í því
að gera eitthvað fallegt fyrir gamla
konu í næsta húsi.
Víkverja líst líka vel á þá hug-
mynd að styrkja hjálparstofnanir í
nafni barna í stað þess að gefa þeim
hefðbundna jólagjöf. Til að mynda
er hægt að skrá börnin sem heims-
foreldri hjá UNICEF eða styrkt-
arforeldri, barnaþorpsvin eða
barnavin hjá SOS-barnaþorpum.
Börnin fá þá reglulega upplýs-
ingar um hvernig peningarnir eru
nýttir og læra að þótt framlag
þeirra sé ekki risastórt geti það
skipt sköpum fyrir fátæk börn í
löndum þar sem fæstir þurfa að
hafa áhyggjur af því að börnin fái of
margar jólagjafir.
Dekur er eitt af vin-sælustu orðunum
sem heyrast í auglýs-
ingum þessa dagana
og það er mjög freist-
andi að dekra við
blessuð börnin um jól-
in með því m.a. að sjá
til þess að þau fái stór-
an haug af jólagjöfum.
Danski barnasálfræð-
ingurinn Margrethe
Brun Hansen telur
hins vegar að það sé í
flestum tilvikum
bjarnargreiði við börn-
in að gefa þeim of
margar gjafir í einu.
„Við trúum því sjálf
að það gleðji börnin að fá margar
gjafir. Og núna þegar við erum flest
rík – en líka önnum kafin – viljum
við bæta börnunum það upp að við
höfum ekki tíma fyrir þau með því
 



víkverji skrifar | vikverji@mbl.is