Morgunblaðið - 02.08.2008, Blaðsíða 4
4 LAUGARDAGUR 2. ÁGÚST 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Þorbjörn Þórðarson
thorbjorn@mbl.is
RÍKISSTJÓRNIN hefur sett sér útgjaldareglu og hefur
unnið eftir henni síðan haustið 2003. Opinberar fram-
kvæmdir eru samt ekki inni í þessari reglu og hún er ekki
lögfest. Er um fjármálastefnu ríkisstjórnarinnar að ræða.
„Reglan, sem er gagnlegt og mikilvægt tæki, felst í því
að jafnaði að rekstrargjöld eiga ekki að hækka að raun-
gildi um meira en tvö prósent á milli ára og tilfærslur um
tvö og hálft prósent. Yfir hagsveifluna á að vera jöfnuður
á ríkissjóði. Svo má deila um það hvernig tekist hafi til,“
segir Árni Mathiesen, fjármálaráðherra.
Í Morgunblaðinu í gær var þeirri hugmynd varpað
fram að lögfesta þyrfti útgjaldareglu þannig að vöxtur
ríkisútgjalda yrði fastur og ákveðinn á hverju ári. „Lög-
festing á svona reglum er kannski of langt gengið. Að-
stæður eru það breytilegar. Ef við hefðum slíka reglu lög-
festa þá hefði hún torveldað það að bæta kjör aldraðra og
öryrkja. Auk þess gæti alþingi alltaf breytt henni með
einföldum þingmeirihluta.“ Árni segir
ákveðin vandamál tengd því að vinna
eftir núverandi útgjaldareglu. Inni í
þeirri reglu eru t.d. ekki fjárfestingar.
„Í umhverfi mikils hagvaxtar og kaup-
máttaraukningar er mjög erfitt að
halda sér innan marka reglunnar. Við
höfum því þurft að víkja frá þessari
reglu til þess að bæta kjör eldri borg-
ara og öryrkja í almannatrygginga-
kerfinu,“ segir Árni.
Ákveðnar framkvæmdir nátengdar uppsveiflu
„Ef dregið er of mikið úr framkvæmdum í uppsveifl-
unni, sérstaklega framkvæmdum sem eru nátengdar
hagsveiflunni eins og vegaframkvæmdir, þá er kannski
ekki jafn mikil þörf fyrir þær þegar kreppir að,“ segir
Árni. Að hans sögn er mjög einfalt svar við þessu, það fel-
ist í því að láta einkaaðila taka ákvarðanir um slíkar fram-
kvæmdir.
Ekki þörf á lögfestingu
Ríkisstjórnin hefur unnið eftir fjármálastefnu síðan haustið 2003 Hefur þurft
að víkja frá henni til að bæta kjör aldraðra og öryrkja, að sögn ráðherra
Í HNOTSKURN
»Reynslan sýnir að það ermjög erfitt að hitta á
réttu tímapunktana, hvenær
eigi draga úr og hvenær eigi
að auka ríkisútgjöld.
»Ríkisstjórnin hefur lengibeðið eftir samdrætti í
kjölfar minnkandi umsvifa á
Kárahnjúkum.
»Það er álitaefni hvortekki sé skynsamlegt að
hafa útgjaldareglu um rík-
isframkvæmdir á sama hátt
og reglu um rekstur og til-
færslur.
Árni Mathiesen
HJÓNIN og kennararnir Walter og Gabi Kamm-
erer frá Odenwald í Þýskalandi hófu á þriðjudag
sjöttu hjólaferð sína um Ísland. Í þetta sinn
dvelja þau í þrjár og hálfa viku og var ferð
þeirra heitið til Ísafjarðar þegar þau urðu á vegi
ljósmyndara í Borgarfirði. Þau kunna vel við sig
hérlendis, en erfiðast telja þau að hjóla í sterkum
vindi, en hjól þeirra vega hátt í 50 kg . Segjast
þau reikna með að hjóla um 90 km á dag.
Þýsk hjón á leið til Vestfjarða í sjöttu hjólaferðinni
Morgunblaðið/Árni Sæberg
JÚLÍ var einstaklega hlýr mánuður í ár. Síðustu 10 dag-
arnir voru þó sérstaklega hlýir og margvísleg hitamet voru
slegin. Meðalhitinn í höfuðborginni var 12,5 stig, sem er 1,9
stigum fyrir ofan meðaltal.
Óvenjulega hitabylgju gerði síðari hluta mánaðarins og
hitamet voru sett allvíða. Meðal annars mældist hiti á
Þingvöllum 29,7 stig 30. júlí. Slíkur hiti er sá mesti sem
mælst hefur á staðlaðri sjálfvirkri stöð hér á landi frá upp-
hafi mælinga. Nýtt met var einnig sett í Reykjavík sama
dag þegar hitinn á mönnuðu stöðinni fór í 25,7 stig og 26,4
stig á þeirri sjálfvirku.
Mánuðurinn var í hópi hlýrri júlímánaða og lenti í 7. sæti
frá upphafi samfelldra mælinga frá 1871. Örlítið hlýrra var
í júlí í fyrra og júlímánuður árið 1991 var nokkuð hlýrri.
Á Akureyri var meðalhitinn 12,4 stig og það er einnig 1,9
stigi ofan meðaltals. Þar var hlýrra í júlí 2004 og mjög
margir fyrri júlímánuðir hafa einnig verið heitari. Um land
allt mældist hiti almennt yfir meðaltali.
Hiti var óvenjulegur um sunnan- og vestanvert landið í
mánuðunum maí til júlí og í Reykjavík voru þessir þrír
mánuðir þeir hlýjustu frá upphafi mælinga. Munur á sömu
mánuðum árin 1933, 1939 og 1941 og nú er þó varla mark-
tækur. Í Stykkishólmi var það aðeins í maí til júlí 1933 sem
var hlýrra en nú. Þar hefur verið mælt í yfir 160 ár.
Sólskinsstundir í Reykjavík mældust 198 eða 27 fleiri en
á meðalári. Aðeins hefur það gerst í tvö skipti áður að sól-
skinsstundir hafi verið jafnmargar í júní og júlí samanlagt
og það var árin 1939 og 1928. haa@mbl.is
Einstaklega hlýr og
sólríkur júlímánuður í ár
Morgunblaðið/G.Rúnar
Met Á Þingvöllum mældist 29,7 stiga hiti 30. júlí.
„ÞEGAR við tókum upp steypuna
var allt mjög raskað undir,“ segir
Vala Garðarsdóttir, fornleifafræð-
ingur sem starfar að fornleifarann-
sóknum á Alþingisreitnum. Upp-
gröfturinn hafi þó gengið mjög vel,
en hann hófst fyrir um tveimur vik-
um. Eru rannsakendur nú rétt
komnir undir hellurnar, snjó-
bræðslukerfið og malbikið. „Við er-
um að sjá hvernig þetta liggur og
hvernig þetta tengist, þannig að við
erum byrjuð á sjálfri fornleifavinn-
unni,“ útskýrir Vala og áætlar að þau
eigi enn eftir að grafa um 1-1,5 metra
niður.
Strax farin að finna mannvirki
Vala segir hópinn þegar kominn
niður á gamlar veggjahleðslur. Hún
telur hugsanlegt að þar séu á ferð-
inni íveruhús kaðlara og smiðja, en
leggur áherslu á að staðfesting fáist
ekki strax. „Það var kaðlagerð hérna
rétt hjá og bústaður kaðlarans á að
hafa verið á þessum reit,“ segir Vala,
en þessar byggingar voru reistar á
tímum innréttinganna, eftir miðbik
18. aldar. Þá hafi þau fundið hring-
laga strúktúr sem enn sé ekkert vit-
að um, en gæti einnig verið eftir
byggingu.
Reiturinn sem nú er grafið á er
hinn svokallaði norðausturhluti,
næst Aðalstræti. Fyrirtækið Ljós-
leiðir ehf. hreppti verkið eftir útboð
Ríkiskaupa og er kostnaður áætlað-
ur um 164 milljónir. Verklok eru í
nóvember 2009. andresth@mbl.is
Rask á
Alþingis-
reitnum
Smiðja og bústaður
kaðlara á reitnum?
LÖGREGLAN á höfuðborgarsvæð-
inu leitar nú þriggja manna, sem
taldir eru tengjast hnífstunguárás á
horni Hverfisgötu og Ingólfsstrætis í
fyrrinótt. Karlmaður var þar stung-
inn í bakið og fluttur á slysadeild
Landspítalans en er þó ekki lífs-
hættu að sögn lögreglu.
Samkvæmt upplýsingum lögregl-
unnar var staðið að árásinni með
þeim hætti að tveir menn voru á
gangi á Hverfisgötu og urðu á vegi
tveggja manna og einnar konu. Að
sögn lögreglu lenti fólkið í einhverj-
um orðaskiptum, sem endaði með því
að annar mannanna var stunginn í
bakið. orsi@mbl.is
Leitað vegna
hnífaárásar
REYKJAVÍK
AKUREYRI
EGILSSTAÐIR
VESTMANNAEYJAR
ÍSAFJÖRÐUR
VOPNAFJÖRÐUR
ÞÓRSHÖFN
GRÍMSEY
Tími fyrir ferðalag
flugfelag.is
Flugvallarskattar innifaldir, takmarkað sætaframboð, einungis bókanlegt á netinu.
Egilsstaðir frá 3.990 kr.