Morgunblaðið - 15.11.2008, Page 1

L A U G A R D A G U R 1 5. N Ó V E M B E R 2 0 0 8
STOFNAÐ 1913
313 . tölublað
96. árgangur
Landsprent ehf.
MBL.IS
Morgunblaðið
hvar sem er
hvenær sem er
95
ára
mbl.is
LEGÓ-HÖNNUNARKEPPNIN
HORNFIRÐINGARNIR
SIGRUÐU ÖÐRU SINNI
HVAÐ Á BARNIÐ AÐ HEITA?
Tískustraumar og
algeng tvínefni
Hvers vegna hafði opinber sjálfs-
mynd landsmanna um og eftir alda-
mótin 2000 lítið breyst í hundrað
ár? Sumarliði Ísleifsson leitar
svara.
LESBÓK
Sjálfsmynd Íslend-
inga breytist lítið
Snorri Ásmundsson hefur vakið at-
hygli á undanförnum árum fyrir
andófslist sína. Rætt er við hann um
listina og hlutverk andófsins í sam-
tímanum.
Óþekktarorm-
urinn Snorri
Fjallað er um fjórtán jólabækur í
Lesbók í dag. Birtir eru kaflar úr
skáldsögum eftir Sjón og Yrsu Sig-
urðardóttur og bók Guðmundar
Andra er gagnrýnd meðal annarra.
Jólabækurnar
dæmdar
Leikhúsin
í landinu >> 65
ÁKVEÐIÐ var á sameiginlegum
fundi þingflokks og miðstjórnar
Sjálfstæðisflokksins í gær að skipa
sérstaka nefnd sem standa á fyrir
opinni og málefnalegri umræðu um
kosti og galla aðildar Íslands að
Evrópusambandinu, ESB.
Evrópunefndin á að skila
skýrslu til landsfundar Sjálfstæð-
isflokksins sem flýtt hefur verið til
29. janúar næstkomandi en lands-
fundinn átti að halda í október á
næsta ári.
Formaður nefndarinnar, Krist-
ján Þór Júlíusson alþingismaður,
hefur haft efasemdir um ágæti
ESB-aðildar. „Ég hef hins vegar
efasemdir um að sú skoðun mín
haldi í dag,“ segir hann.
Árni Sigfússon, bæjarstjóri í
Reykjanesbæ, er varaformaður
nefndarinnar. Hann segir að áður
hafi verið slegið á hönd þeirra sem
vildu ræða ESB-aðild.
„Nú fá allir að koma sínu að.
Rökræðan er mjög mikilvæg.“ | 6
ESB í brennidepli
Sérstök Evrópunefnd Sjálfstæðisflokksins
metur kosti og galla aðildar að ESB
 SKULDIR ríkisbankanna þriggja
eru rúmlega 2.500 milljarðar kr. en
eignir þeirra 2.900 milljarðar.
Kemur það fram í nýjum stofn-
efnahagsreikningi þeirra.
Um er að ræða bráðabirgðatölur
frá FME, sem kunna að breytast, en
samkvæmt þeim er Landsbankinn
stærstur með eigið fé og skuldir
upp á 1.300 milljarða. Kaupþing er
aftur á móti minnst bankanna með
efnahagsreikning upp á 624 millj-
arða kr. en mestur hluti eigna þess
var erlendis. »4
Skulda 2.500 milljarða
 „EITT megin-
mál ríkisstjórn-
arinnar næstu
mánuði er að ná
samstöðu um
Evrópumálin,“
segir Björgvin G.
Sigurðsson við-
skiptaráðherra í
viðtali við Kol-
brúnu Bergþórsdóttur.
Björgvin segir að um sé að ræða
pólitískt úrlausnarefni, sem megi
m.a. leysa síðar í vetur með því að
boða til þjóðaratkvæðagreiðslu um
það hvort sækja eigi um aðild að
Evrópusambandinu. Það væri hugs-
anlega nálgun sem allir flokkar
gætu sæst á. »32
Evrópumálin eitt stærsta
mál ríkisstjórnarinnar
 ÍSLENSK málnefnd hefur síðast-
liðin tvö ár unnið að tillögum um ís-
lenska málstefnu. Tillögurnar
verða kynntar á málræktarþingi í
Háskóla Íslands á morgun, á Degi
íslenskrar tungu.
Að sögn Guðrúnar Kvaran, for-
manns Íslenskrar málnefndar, tek-
ur málstefnan saman stöðu íslensk-
unnar á ellefu sviðum sem eru mjög
mikilvæg í þjóðlífinu.
„Meginatriðið í málstefnunni er
að það sé afar mikilvægt að hægt sé
að nota íslensku á öllum sviðum
þjóðlífsins,“ segir hún.
Guðrún segist hafa meiri áhyggj-
ur af íslenskunni í viðskiptum og í
háskólum en á öðrum sviðum. »62
Tillögur um málstefnu
Eftir Guðna Einarsson og Skapta Hallgrímsson
FÓLKI verður gert kleift að létta greiðslubyrði af verð-
tryggðum húsnæðislánum um allt að 10% frá og með
næstu mánaðamótum og allt að 20% eftir eitt ár frá því
sem hefði orðið. Þetta er hluti þeirra aðgerða ríkisstjórn-
arinnar sem kynntar voru í gær og er ætlað að létta undir
með almenningi í kjölfar fjármálakreppunnar.
Um er að ræða öll verðtryggð fasteignalán, bæði hjá
Íbúðalánasjóði og öðrum, en fólk þarf að sækja um til
lánastofnana vilji það nýta sér þennan möguleika. Upp-
hæðin sem fólk frestar að greiða fer inn á sérstakan bið-
reikning og greiðist síðar þegar launavísitalan verður
orðin hagstæðari neysluvísitölunni.
Verulegur munur
„Þetta getur munað verulega í greiðslubyrði heimil-
anna,“ sagði Jóhanna Sigurðardóttir félagsmálaráðherra
í samtali við Morgunblaðið í gærkvöldi.
Geir H. Haarde forsætisráðherra tilkynnti í gær að
lögfestar yrðu heimildir til Íbúðalánasjóðs að leigja út
húsnæði í hans eigu. Missi fólk húsnæði í hendur sjóðsins
getur það engu að síður búið áfram á sama stað, með því
að leigja húsnæðið af honum.
Fram kom á blaðamannafundi forsætis- og utanríkis-
ráðherra í gær að vilji er til þess að endurskoða lög um
dráttarvexti með það fyrir augum að þeir lækki a.m.k.
tímabundið. Þá hefur verið ákveðið að fella tímabundið
úr gildi heimild til að skuldajafna barnabótum á móti op-
inberum gjöldum foreldra. Einnig var tilkynnt að barna-
bætur yrðu framvegis greiddar út mánaðarlega en ekki á
þriggja mánaða fresti eins og hingað til.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir utanríkisráðherra greindi
frá því að felld yrði úr gildi heimild til að skuldajafna
vaxtabótum á móti afborgunum lána hjá Íbúðalánasjóði
og vilji væri til að liðka fyrir því að fólk gæti samið um
skattaskuldir sínar.
Ýmsar hugmyndir eru enn til skoðunar í ríkisstjórn-
inni varðandi aðgerðir til að létta undir með heimilum
landsins. Eitt af því er hvort heimila eigi fólki, sem er í
miklum erfiðleikum með húsnæðislán, að taka út viðbót-
arlífeyrissparnað til þess að greiða af lánunum.
Heimilum hjálpað
Morgunblaðið/Ómar
Aðstoð Geir H. Haarde og Ingibjörg Sólrún Gísladóttir greindu frá umfangsmiklum aðgerðum stjórnvalda í gær.
 Greiðslubyrði verður létt af verðtryggðum húsnæðislánum
 Íbúðalánasjóði heimilt að leigja fólki íbúðir sem það missir
 Fólki komið til bjargar | 2
 Fólk getur
frestað allt að
10% greiðslna
af öllum verð-
tryggðum hús-
næðislánum
frá næstu mánaðamótum og allt
að 20% á næsta ári. Þetta er í
raun gert til þess að greiðslu-
byrðin hækki ekki meira en laun.
 Íbúðalánasjóði verður heim-
ilað að leigja fólki húsnæði sem
það kann að missa í hendur
sjóðsins. Fólk gæti þannig búið
áfram á sama stað.
 Óheimilt verður að skulda-
jafna vaxtabótum á móti afborg-
unum lána hjá Íbúðalánasjóði.
 Dráttarvextir verða lækkaðir
sem talið er geta skipt miklu
máli, ekki síst fyrir fjölskyldur
og lítil fyrirtæki.
 Hætt hefur
verið við fyr-
irhugaða loft-
rýmisgæslu
Breta hér við
land, sem átti
að vera í desember. Utanrík-
isráðherra sagði í gær að
ákvörðunin hefði verið tekin á
vettvangi NATO.
 Geir H. Haarde forsætisráð-
herra sagðist í gær ekki telja að
þetta hefði verið ákveðið vegna
deilunnar um Icesave-
reikningana.
 Icesave-
deilan þokast í
átt til lausnar,
að sögn for-
sætisráð-
herra, en
lausnin er ekki komin. Hann ger-
ir ráð fyrir því að bráðabirgða-
samkomulag náist fljótlega um
að leysa málið með samningi.
Helstu
aðgerðir