Skinfaxi - 01.03.1936, Page 15
SKINFAXI
15
auövaldssinnaðan smáborgara getur nú órað fyrir.
Hinn mikli sannleikur er nefnilega sá, að svo þján-
ingafullt og seigdrepandi sem hið tilgangslausa launa-
kúgunarstrit er, svo endurnærandi og fagnaðarrikt
getur hið skapandi, ávaxtaríka menningarstarf orðið,
enda þótt það kosti margfaldaða orlcueyðslu. Þessu
veldur sú magnan, er því fylgir, að finna sig vaxa
með verkinu. Og þetta vissi hann af sjálfsreynslu, er
vísuparlinn kvað:
Sæla reynast sönn á storð
sú mun ein — að gróa.
Erum við þá loks komin að Stephani G. Stephans-
syni og hinni upphaflegu spurningu um það, hvaða
erindi hann á til íslenzkrar nútímakynslóðar.
Út frá þvi sjónarmiði, sem hér hefir verið rakið,
veit ég engan íslending, sem verið liafi heilsteypt-
ari persónugervingur mannlegs sköpunarvilja en
Stephan G. Vilji því hin vinnandi stétt íslands kynn-
ast holdi klæddri ímynd starfshetjunnar, þeirrar
starfshetju, sem er blóð af hennar hlóði og andi af
hennar anda, þá leiti hún til lians.
Hann er sprottinn upp úr íslenzkri alþýðuörbirgð
norður í landi, og það er þvi likast, sem þúsundær
aðstöðuskortur hins stritandi fólks til menningarlegr-
ar verðmætasköpunar hafi gert uppreisn i brjósti hans
þegar við vöggustokkinn, allar hinar ófullnægðu þrár
hafi dregizt þar saman í einn brennipunkt og brot-
izt út í óslökkvandi athafnaþorsta í orði og verki.
Jöfnum höndum byrjar hann sem barn á andlegri
og efnislegri uppbyggingu. Hinn jákvæði lifskraftur
brýzt þá þegar út, ýmist í ljóðyrkju eða jarðyrkju.
Raunar voru vísur hans ófullkomnar tilraunir ein-
ar. Og að vísu voru sáðreitir hans aðeins spannastór-
ir blettir uppi á bæjarveggnum eða holur í fjóshaugn-
um. En þetta voru merkilega fyrirheit þess, er síð-
ar skyldi.