Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1944, Blaðsíða 30

Eimskipafélag tslands 30 ára
Þann 17. janúár voru liðin 30 ár frá því stofn-
fnndur Eimskipafélags Isíands var haldinn hér í
Iteykjavík. Sa atbnrður markaði tímamót í við-
skiptum, atvinnusögu og hugsunarhœtti þjóðar-
innar. Hinna almennu samtaka um félagsstofnun
þessa, verður retíð minnst, sem eins hins ánægju-
legasta viðburðar í lífi þjóðarinnar á fvrsta skeiði
20. aldai'.
Gullfoss.
Dagurinn.
Stofnfundardeginum fyrir 30 árum lýsa samtíð-
annenn á þessa leið (sbr. 25 ára afmœlisrjt fé-
lagsins):
Stofnfundardagurinn rann uj)j> yfir höfuðstað-
inn mildur og fagur. Pánar voru dregnir á stöng
um allan bœinn, og' blöktu þeir í hœgum austan-
andvaranum. Umferðin á götunum bar þess vott
þegar uni morguninn, að eitthvað mikið var á
seiði í bænum. Straumur af fólki gekk um stræti
borgarinnar, margir voru í sparifötum, og á götu-
hornum stóðu hópar af allra stétta mönnum og
rredclu með áhuga það. sem fram átti aö fara.
I'1lestir skólar höfðu gefið nemeiidum leyfi allan
ilaginn, en aðrir fró hádegi. I-úðir og skrifstofur
voru lokaðar, svo og bankar og aðrar stófnanir.
Þegar leiö að hádegi tóku menn að streyma til
Iðnaðarmannahússins. f þeirri fylkingu voru
margir. sein eigi voru því vanir að sœkja opin-
bera fundi. Búðarstúlkur og vinnumenn, sjómenn
og sveitainenn gengu í sömu átt, með sama áformi,
að vera viðstödd þann merkisdag, söguatburð er
Eimskipafélag' íslauds væri stofnað.
Þannig er uþphafið að lýsingu dagsius. Eins og
kunnugt er, reyndist húsrúm í Iðnó of lítið fyrir
hina miklu fundarsókn og var þá farið fram á
30
það við séra Ólaf Ólafsson fríkirkjuprest og safn-
aðarfulltrúa að Fríkirkjan yrði lánuð fyrir funda-
stað fundarins, en séra Ólafur tók því vel og sagði
að hann teldi „hvern þann stað helgaðau, er þetta
mál væri rætt á.“
Síðan hefir Eimskipafélag íslands verið nefnt
óskabarn þjóðarinnar, en hver sá niaður hlotið
vanvirðu af, er re.vnt hefir að hnekkja vinsældum
þess, eða leggja stein í götu þess. Þeir hafa sem
betur fer reynst t'áir.
Starfið.
(luðmundur Vilhjálmsson hefir haft fram-
kvæmdastjÖrn á hendi í 14 ár, tók við al.‘ Emil
Níelsen, fyrsta framkvæmdastjóranum.
Skýrir hann svo frá um tekjur félagsins frá
byrjun, og hver hafi útgjöldin verið 1 i 1 ársloka
1942.
Tekjur af skipuin félagsins fró byrjun til árs-
loka 1942, hafa nuinið samtals 100,2 millj. króna,
en gjöldin alls 95,8 millj. króna. Þegar tekjur af
leiguskipum eru taldar með, verða þær samtals
157,6 millj. króna, en gjöldin 137,3 millj. kr.
Samtals hefir því tekjuafgangurinn orðið kr.
20,3 millj. króna. En beinar tekjur þjóðarinnar
eru vitanlega márgfalt meiri, því af gjöldum f'é-
lagsins til reksturs skipanna hefir meira en helm-
iiigur eða yfir 50 milljónir runuið til landsmanna.
Af þessum rúml. 20 milíj. kr. tekjuafgangi hafa
Goðat'oss.
10.6 millj. verið notaðar til afskrifta af skipum
og fasteignum félagsins, en rúml. 9 millj. verið
lagðar í sjóði.
í árslok 1942 voru t. d. sjóðeignir þessar:
VlKINGUR