Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1944, Blaðsíða 35
upp í 5 til 600.000 kr. í allra mesta lagi. En áð-
ur en slíkt yrði, kæmi sennilega til Teits og
Siggu eins og þar stendur, því varla mun verða
talið, að hæfilegt vátryggingarverð togarannaís-
lenzku í því ástandi sem þeir eru, verði mikið
yfir 4 til 500.000 kr. Framlagsaukningin er því
í orði en ekki á borði.
Þeim sem gera sér einhverja grein fyrir,
hvernig fiskveiðum hér yrði hagað að styrjöld-
inni lokinni, dylst það ekki með hliðsjón af því
sem vitað er, að aðrar þjóðir hafa aðhafst í þess-
um efnum, að við þurfum lífsnauðsynlega á að
halda mörgum stórum og góðum botnvörpuskip-
um. Fyrsta skilyrðið til þess að fá þau er, að
eiga peninga fyrir þeim. Slíkir peningar munu
\’arla verða til aflögu í ríkissjóði. Og enda þótt
einstaklingar hér á landi eigi nóga peninga, er
engin trygging fyrir, að þeir verði notaðir til
skipakaupa. Það verður því að vera áframhald-
andi krafa sjómanna og annara, er heilt hyggja
þjóðinni til heilla, að Alþingi sjái betri ráð held-
ur en hingað til, til þess að auka nú strax stór-
lega nýbyggingarsjóðina.
En auk þessa er 3. gr. sama frumv. mjög at-
hyglisverð, sérstaklega fyrir þá sem afla brauðs-
ins í sveita síns andlitis og mest erfiða við fram-
leiðsluna, er heldur yfirbyggingunni uppi, en
jafnframt verða verst úti ef atvinnutæki vantar,
en þar segir: „Fjármálaráðherra skipar 7 skatt-
stjóra á eftirtöldum stöðum: I Reykjavík, á Ak-
ureyri, á Isafirði, í Neskaupstað, í Hafnarfirði,
á Siglufirði og í Vestmannaeyjum. Skattstjórar
skulu hafa þekkingu á bókhaldi og endurskoð-
un. “ Það mætti vænta að svo verði til ætlazt, að
það vel væri um þessa menn búið, að þeir ekki
þyrftu að slíta sér út, um aldur fram af ofmikilli
vinnu og þeim yrði fengið sæmilegt skrifstofu-
hald og starfsfólk. En ekki er ólíklegt, ef allt
þetta væri komið í kring, að einhverjir af borg-
urunum klóruðu sér á bak við eyrað og rif juðu
upp fyrir sér kvæði Davíðs Stefánssonar Skrif-
stofubáknið, en þar eru þessi erindi:
Með kænsku er þessari skrifstofu skipt
í skápa og bása og deildir,
en þar eru skjölin svo skorin og klippt
og skipað í flokka og heildir,
unz hlaðarnir minna á fannþakin fjöll,
sem flóa i mórauðum lækjum,
og við þetta bætast svo ógrynnin öll
af allskonar vélum og tækjum.
En þarna fær borgarinn skjal eftir skjal,
sem skráð er gegn réttlátri borgun,
og honum er vísað sal úr sal
og sagt, að koma á morgun,
og svona gengur það ár eftir ár,
því alltaf er nóg að skrifa,
og alltaf fær borgarinn skipulagsskrár
og skilríki fyrir að lifa.
I sama mund var einnig á ferðinni i Alþingi
frv. um eignaraukaskatt, er stjórn F. F. S. I.
sendi einnig mótmæli gegn, að því er snertir
skattlagningu á varasjóðseignir útgerðarfyrir-
tækja. Á þeim grundvelli, i fyrsta lagi hve út-
gerðin er áhættusamur atvinnuvegur, og þeim
mun meiri sem ásigkomulag atvinnutækjanna er
verra. I öðru lagi, að eignaaukning þessa at-
vinnuvegar síðustu árin getur ekki talist réttur
mælikvarði á raunverulegan grundvöll fyrir af-
komu hans.
Þeir eru víst margir smáútvegsmennirnir sem
ekki eru enn búnir að gleyma þeim hungurgöng-
um er þeir áttu í höfuðborginni, er þeir komu
úr veiðistöðvunum, til þess að fá rekstrarlán í
bönkunum, og gengu dag eftir dag á milli Hero-
desar og Pílatusar og áttu að koma aftur ,,á
morgun“, en morgnarnir urðu oft ótrúlega
margir, stundum kom svo loks einhver úrlausn,
en stundum engin.
Samkvæmt áætlun var talið, að því er snerti
útgerðina að frá henni kæmi, ef frv. næði fram
að ganga 3. 427. 575 kr. (í Reykjavík) en ekki
var vitað hvað mikið kæmi utan Rvíkur. Ein-
hver skyldi nú ætla og margur vera ánægður
yfir, að fé þetta skyldi ganga til sjávarútvegs-
mála landsins, þar sem það var beint at útvegn-
um tekið, eða þingmenn hugsuðu sér að láta
,,ríkið“ endurnýja að einhverju skipastólinn.
Ónei, það var ekki meiningin. Eignaaukaskatt-
urinn skyldi skiptast þannig: „1/3 til alþýðu-
trygginga og byggingu verkamannabústaða, 1/3
til raforkusjóðs, byggingar nýbýla og landnáms
í sveitum og 1/3 til framkvæmdasjóðs ríkisins.
Flutningsmenn frumvarpsins voru þrír, enda
bitanum skipt í þrennt. Það er máske ,,villutrú“
að það sé með „sérstöku tilliti" en aðeins síð-
asti þriðjungurinn virðist miðaður við möguleg
„þjóðarheill“ þó ekki sé kunnugt hver þremenn-
inganna hefir látið vitið ráða með þeirri uppá-
stungu.
I þessu sambandi má benda á að á fjárlögum
1944 16. gr. sem heitir Til atvinnumála er veitt;
stendur þetta m. a.:
Til nýbýla 310.000 kr.
1 4. lið sömu gr. Til lánadeilda smábýla, loka-
greiðsla 100.000 kr.
1 10. lið sömu gr. Til bygginga í sveitum
550.000 kr. Auk þess er heimild í fjárlögum til
þess, „að verja allt að 100.000 kr. úr ríkissjóði
VÍKINGUR
35