Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1998, Qupperneq 61

Náttúrufræðingurinn - 1998, Qupperneq 61
2. mynd. Breytingar á styrk súrefnis-18 (,sO) í loftraka og úrkomu sem myndast við að rakinn þéttist í þrepum um leið og loftið berst inn yfir land. Byggt á Siegen- thaler (1979). Þannig ræðst samsætuinnihald úrkomunnar af upphaflegu gildi tvívetnis og súrefnis-18 í loftrakanum og þéttingarferli hans. A 2. mynd er sýnt hvernig styrkur súrefnis-18 í loftraka og úrkomu breytist eftir því sem rakinn þéttist stig af stigi og myndar úrkomu. Myndin sýnir að uppruna- lega er svonefnt delta-gildi fyrir súrefni-18 (8180) í Ioftrakanum -13%o (þetta gildi ræðst af uppgufunarhitastigi). Loftrakinn er sem sagt 1,3% „léttari“ en sjórinn hvað varðar súrefni-18. Fyrsta úrkoman sem fellur úr skýjum sem myndast við þessa uppgufun hefur 8-gildi jafnt og -3%o. Við það verður gufan sem eftir er enn „léttari“ (-15%o) og þar af leiðir að þegar næst rignir úr skýjunum verður sú úrkoma „léttari" en sú fyrsta, eða -5%o. Við það „léttist“ afgangsgufan í skýjunum enn og svo koll af kolli. Það er hvorki mögulegt að segja til um innihald tvívetnis og súrefnis-18 í úrkomu á einstökum svæðum né um sambandið milli þessara samsætna. Astæðan er flókið ferli þéttingar sem stafar að hluta til af innlands- og hæðarhrifum en að hluta af breytilegum upprunastöðum loftrakans. Til þess að afla vitneskju um innihald tvívetnis og súrefnis- 18 í úrkomu á hverjum stað er nauðsynlegt að mæla úrkomusýni. Það er þó mjög tímafrekt og kostnaðarsamt. Því er yfirleitt byggt á söfnun sýna úr staðbundnum lækjum og uppsprettum og gengið út frá því að vatnið í þeim svari til staðbundinnar meðalársúrkomu. Með því að safna slíkum sýnum af tilteknu landsvæði má fá vitneskju um innihald tvívetnis og súrefnis-18 í meðal- ársúrkomu á hverjum stað. Mælingar sýna að styrkur tvívetnis og 3. mynd. Samband milli tvívetnis og súrefnis-18 í úrkomu á íslandi (frá Árnýju E. Sveinbjörns- dóttur o.fl. 1995). í kössunum eru sýndar jöfiiur fyrir línurnar tvœr á myndinni. R táknar fylgnistuðul. s18o%. 59
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.