Náttúrufræðingurinn - 1984, Side 85

hedsudvalger"), sem skipaðar eru sér-
fróðum mönnum. Nefndirnar yfirfara
öll gögn sem þeim berast um sjaldséða
fugla og reyna að meta gildi þeirra í
ljósi fyrirliggjandi upplýsinga. Hér er
einkum um að ræða athuganir á fugl-
um sem ekki nást. Þessi háttur er hafð-
ur á, til þess að draga úr líkum á
rangfærslum. Hefur reynslan sýnt, að
slíkar nefndir eru nauðsynlegar.
Frá árinu 1979 hefur áðurnefndur
vinnuhópur gegnt hlutverki dóm-
nefndar hér á landi. Athuganir sem
standast kröfur og eru taldar réttar,
eru birtar í sérstökum ársskýrslum.
BIRTING ATHUGANA
Vinnuhópurinn stefnir að því að
taka saman yfirlit um stöðu hinna
ýmsu flækingsfugla á íslandi. Stuðst
verður við birtar sem óbirtar heim-
ildir. Þessar upplýsingar verða síðan
gefnar út sem röð greina í sérstökum
greinaflokki, eins og áður er getið.
Hver grein mun fjalla um afmarkaðan
hóp skyldra tegunda. Fylgt verður
flokkunarkerfi því, sem Voous (1973,
1977) tók saman um röðun tegunda
eftir skyldleika. Um 10 höfundar
munu væntanlega koma við sögu við
ritun greinanna, en þær munu verða
birtar í þeirri röð sem skyldleikakerfið
tímabil. í þannig tilfellum skal rita dagsetningu fyrstu athugunar eins framarlega í
fyrri dálkinn og unnt er, síðan bandstrik og dagsetningu síðustu athugunar. Nánari
upplýsingar um fjölda fugla og hvaða daga þeir sáust á þessu tímabili eru skráðar á
bakhlið spjaldsins (dálk 10). Þetta á aðallega við um algengari tegundir flækings-
fugla eða vetrargesti, t. d. glóbrysting, svartþröst, gráþröst og fjöruspóa. Þetta er
óháð því, hvort hægt sé að segja að sömu einstaklingar hafi átt í hlut eða ekki, enda
oftast ómögulegt að meta slíkt.
8. AÐRIR ATHUGANAMENN: Skrá skal nöfn þeirra sem einnig sáu fuglinn,
einkum ef hann hefur ekki náðst. Hér er fyrst og fremst átt við þá, sem þekkja fugla
og geta lagt mat á, hvort fuglinn hafi verið rétt greindur.
9. VÖRSLUMÁTI o. fl.: Dálkarnir neðan breiða striksins eru fyrst og fremst ætlaðir
til útfyllingar á safninu og ef fuglum hefur verið safnað. Þó má nota suma þeirra, þótt
fuglar einungis sjáist, t. d. ef kyn og aldur er greint úti í náttúrunni (sjá þó dálk 10).
10. ÝMSAR ATHUGASEMDIR: Hér skal skrá fjölda fugla, kyn og aldur (ef við á),
nákvæmari staðsetningu en unnt er í dálk 4, lýsingu á atvikum s. s. veðri, fjarlægð
fugls, tækjum sem notuð eru (kíkir, fjarsjá), hvort athugandi hafi séð slíkan fugl
áður, o. s. frv. Ef um er að ræða flækingsfugla sem ekki nást, er mjög mikilvægt, að
þeim sé lýst rækilega og að lýsingin sé samin og rituð á staðnum. í þessu sambandi
má benda á kaflann um greiningu fugla í Fuglabók AB. Góð teikning, ásamt
lýsingunni, er mjög gagnleg, svo og ljósmyndir.
11. HEIMILD AÐ ÚTFYLLINGU: Hér er einkum átt við á hvern hátt upplýsingarnar
berast til Náttúrufræðistofnunar, þ. e. bréfleiðis, sem símatilkynning, á fuglamerk-
ingaskýrslum o. s. frv. Þó er rétt að benda fuglaathuganamönnum á að vísa í fugla-
dagbækur sínar, ef frumheimildirnar er þar að finna. Dálkurinn er fyrst og fremst
ætlaður til þess, að finna megi frumheimild viðkomandi athugunar, ef þess gerist
þörf. Stundum eru upplýsingar ritaðar beint á spjald, sem þá er frumheimildin.
12. ATHUGASEMDIR VIÐ ÁKVÖRÐUN: Athuganir á sjaldséðum fuglum eru born-
ar undir sérstakan vinnuhóp fuglaathuganamanna. Ákveðið er hvort athuganir
uppfylli þær kröfur sem gera verður í ljósi þess, hve erfitt er að greina viðkomandi
tegund. f þennan reit er skráð, hvort fugl hafi verið samþykktur eða ekki.
13. BIRTING GAGNA: Hér er getið hvar athugun hafi verið birt á prenti.
79