Náttúrufræðingurinn - 1959, Blaðsíða 14

172
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
Björn Jóhannesson:
Jarðvegs- og gróðurkort
Viðfangsefni okkar, sem sinnum jarðvegsrannsóknum, eru að
öðrum þræði rannsóknir á efna- og eðliseiginleikum jarðvegsins
og hvar og hvernig hann kemur fyrir í náttúrunni. í þessu skyni er
unnið að jarðvegs- og gi'óðurkortagerð. Að hinu leytinu fjalla rann-
sóknir okkar um áburðarþörf jarðvegsins og aðferðir til að ákvarða
hana, eða m. ö. o. um atriði, er varða næringu jurta og fóðurgildi
þeirra. Grein þessi fjallar um fyrra atriðið, þ. e. lýsingu á jarðvegi
og gróðri og kortagerð.
Náttururannsóknir eru menningarleg skylda
og grundvöllur hagsœldar.
Sex ára drenghnokki, mikil kjötæta en þeim mun tregari til fisk-
áts, spurði föður sinn, eftir að hafa hlýtt á fréttir útvarpsins af
aflabrögðum Grindavíkurbáta, þessarar spurningar: „Því er alltaf
verið að veiða þennan andskotans fisk?“ Og þessi spurning var harla
eðlileg frá sjónarmiði drenghnokkans. Ef til vill finnst sumum
ámóta eðlilegt að varpa fram þeirri spurningu, hvers vegna alltaf
sé verið að bjástra við hverskyns lýsingar og skoðanir á náttúrunni:
lýsingar á landslaginu, grjótinu, á ótölulegum fjölda jurta og kvik-
inda, smárra og stórra; lýsingar á bakteríum, sveppum, vírusum, og
mætti þannig lengi telja. Það er reynt að rannsaka, hvernig hin
dauða náttúra varð til, á hvern hátt hún hefur mótazt og umbreyzt,
og hvernig hið margbrotna líf í kring um okkur hefur ofan af fyrir
sér og endurnýjast. Hver er tilgangurinn með öllu þessu rannsókna-
vafstri? Er nokkur skynsamleg ástæða til að mæla, hvað flóin getur
stokkið langt? Og skiptir það nokkru máli, hvernig jurtir þær, sem
vaxa nú á íslandi, bárust til landsins? Ég býst raunar við því, að
óvæginn kappræðumaður gæti komið mörgum rannsóknarmannin-
um í nokkurn vanda að svara hvatskeytislegum spurningum í þess-