Náttúrufræðingurinn - 1959, Blaðsíða 33

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
191
fremur lítil, kemur í maí—júní. Þá eru blaðlýsnar að flytja sig úr
vetrarstöðvunum og yfir á þær plöntur, sem þær lifa af að sjúga á
sumrin. Önnur gangan kemur í júlí og stendur fram í miðjan ágúst.
Flytjast þá sumarkynslóðir blaðlúsanna milli sumarplantna, sem þær
lifa á um skeið. Þriðja gangan stendur yfir í september og október.
Þá skipta blaðlýsnar enn um heimili og flytja sig til vetrardvalar
á ýmsa runna, tré o. s. frv. Þessir blaðlúsaflutningar fara einkum
fram nálægt jörðu — í neðra loftlaginu — en þeirra verður þó einn-
ig vart hátt í lofti. Einnig eru sveiflur á flutningunum sólarhring
hvern, því að blaðlýsnar halda kyrru fyrir að mestu á nóttunni, en
fljúga á daginn meðan bjart er. (Hér eru þessar sveiflur sennilega
minni um hásumarið.) Merki alls þessa sjást uppi í loftinu, þar
eykst skordýrafjöldinn þegar fram á daginn kemur, en minnkar
þegar kvöldar og nótt færist yfir. Hinar fljúgandi blaðlýs fara sem
sé á ról á morgnana, en falla til jarðar á kvöldin og næturnar. Blað-
lýs flytja líka búferlum hér á landi. T. d. sýgur álmlúsin blöð álms-
ins á sumrin, en flytur sig yfir á rætur ribs og fleiri runna á haustin.
Mýbiti hafa margir kynnzt, t. við Mývatn og Sog. Mýið fer líka
stundum yfir í flokkum eða „göngum“ á sumrin. Koma alloft
tvær göngur með hálfs til eins mánaðar millibili. Hefst fyrri gang-
an venjulega seint í júní, en hin seinni í ágúst. En mjög fer þetta
eftir veðurfari — og er allmisjafnt ár frá ári. Bitmýslirfurnar lifa
eins og kunnugt er á steinum og gróðri í straumvötnum. Eru ein-
hverjar mestu mývargsstöðvar hér við upptök Laxár í Mývatni, og
við Sogið í Grafningi.
Rannsóknir á lifnaðarliáttum skordýra hafa vitanlega mikið hag-
rænt gildi í baráttunni við gróðursjúkdóma. Sum skordýr bera líka
ýmsa sjúkdóma bæði milli manna og dýra, einkum í heitum löndum.
HEIMILDARIT - REFERENCES
Johnson, C. G. 1950. The Dispersal o£ Insects by Wind. New Biologi 9. London.