Náttúrufræðingurinn - 1970, Blaðsíða 40

158
NÁTTÚRU.FRÆÐ INGURIN N
Dimmafjallgarð. Framhaldið færi síðan eftir því, hvort Miðhálend-
inu yrði áfram haldið sem sérstöku svæði eður ei. Tel ég raunar
eðlilegast að láta það niður falla, því að gróðurmörk inn til lands-
ins eru mjög bundin staðháttum. Kæmi þá tvennt til álita um
mörk Austurlands til suðurs: a) að hverfa frá Dimmafjallgarði vest-
ur í Jökulsá á Fjöllum um Grímsstaðanúp, og láta síðan ána eða
austurjaðar Ódáðahrauns ráða mörkum suður í Vatnajökul; eða b)
að fylgja vatnaskilum áfrarn til suðurs um Þjóðfell, Möðrudalsfjall-
garð og áfram suður í Brúarjökul milli Kverkár og Sauðár. Þannig
dregin lægju mörkin milli Austur- og Norðurlands ekki fjarri 16.
lengdarbaug, livor kosturinn sem valinn væri. Eg tel mörg rök, bæði
gróðurfarsleg, veðurfarsleg og jafnvel jarðfræðileg mæla með ofan-
greindum mörkum, en ekki verða þær röksemdir gerðar að umtals-
efni í þessari grein.
Austurland hefur verið mjög misjafnlega vel kannað í grasafræði-
legu tilliti. Sumir hlutar þess mega teljast sæmilega rannsakaðir,
t. d. Fljótsdalshérað, hluti Austfjarða og Öræfasveit; nokkrir hlutar
hins vegar lítið sem ekkert, þannig að enn má finna víðlend svæði,
þar sem enginn náttúrufræðingur hefur stigið fæti sínum til þessa.
Athuganir mínar bæta þar lítið um, enda var þeim aðeins ætlað
að mynda útlínur fyrir frekari rannsóknir síðar.
í grein þessari vil ég koma á framfæri samþjöppuðu yfirliti um
helztu fundarstaði byrkninga og blómplantna, sem ég hef fundið
og skráð á ferðum mínum og til einhverra nýmæla mega teljast.
Er þó engan veginn útilokað, að einhverra þessara vaxtarstaða liafi
áður verið getið á prenti. Þá læt ég víða getið liæðarmarka, þar
sem það sýnist nokkru varða og athuganir voru gerðar. Ákvörðun
hæðarmarkanna var í flestum tilvikum gerð með loftþyngdarhæðar-
mæli (altimeter), sem merktur er fyrir 10 metra hæðarbil. Tölur
eru hér hins vegar oftast gefnar upp í heilu og hálfu hundraði
metra, þar eð oftast var skráð milli slíkra marka. — Að lokum fylgir
örstutt yfirlit urn tegundafjölda ofan vissra hæðarmarka í nokkrum
fjalllendum, en listar með tegundaheitum verða varðveittir í Nátt-
úrugripasafninu í Neskaupstað, sem og eintök flestra þeirra plantna,
er hér verður getið.
Til hægðarauka verður hér á eftir fylgt nafngiftum og röðun í
Flóru íslands, 3. útgáfu 1948 (hér á eftir kölluð Flóra ísl.), þótt
hún sé um margt úrelt orðin og endurútgáfa knýjandi nauðsyn.