Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1970, Side 135

Náttúrufræðingurinn - 1970, Side 135
NÁTT Ú RU FRÆÐINGURINN 253 verið. Víða má sjá í hlíðum hennar greinileg merki þess, að jökull hefur sorfið hana til hæstu brtina. Á þetta einkum við hallandi klappir norðvestan í henni. í upphafi vakti það athygli mína, að uppi á eynni er meira af lausum grjótmulningi en víðast á fjöllum í Mýrdal, en við nánari athugun er ekki neitt á því að byggja, livað yfirferð jökuls áhrærir. Móbergið í efstu lögum eyjarinnar er víða sérstaklega mjúkt og laust í sér og hefur því veðrazt auðveld- lega. Þótt ég hafi ekki fundið skýlausar jökulrispur á eynni að ofan, tel ég tvímælalaust eftir svörfun bergsins, að eyjan hafi verið öll jökli hulin á síðasta jökulskeiði. Fellsfjall er svipmikill fjallsrani, er gengur suður úr Fellsheiði. Suðurhorn þess er sem næst 350 m y s., en nyrzt er það hæst 394 m y. s. Það rís að sunnan yfir sléttlendið um 300 m. Fjallið er svo að segja hreint móbergsfjall, svo að ekki er von til, að það geymi glöggar jökulrispur, en sýnilega eru hlíðar þess bæði að austan og vestan mikið jökulsorfnar, en minna ber á því, þegar ofar dregur í fjallið. Þegar horft er frá austri á fjallið, virðist mér ekki hægt að skýra hina mjúku drætti, sem eru í hásléttu þess á annan veg en að jökulskrið hafi rækilega heflað ofan af því, en Felsfjall mun telj- ast til móbergshryggja eftir skilgreiningu Guðmundar Kjartansson- ar jarðfræðings. Hrygglögunina vantar þó á það að ofan, svo að það hefur hvorki tinda eða hvassa egg, sem einmitt er einkenni flestra hryggja, sem ekki hafa orðið fyrir miklu rofi af völdum jökulskriðs, og veiður því hinn svo til slétti flötur á fjallinu að ofan vart skýrður með öðru en að jökulskrið hafi rofið mestu ójöfnurn- ar ofan af því. Búrfell er einstætt móbergsfjall nyrzt á hæðasvæði því, sem mynd- ar Geitafjall og Steigarháls. Það er hæst 393 m y. s. og rís um 230 m yfir umhverfi sitt. Suðurhluti þess er ávalur móbergsböltur (Skjól- haus), 330 m y. s., en norðan hans er nokkur lægð í fellið. Norður- hlutinn er hömrum girtur með allmiklum slakka, sem liggur eftir því frá norðri til suðurs. Hvassar eggjar eru einnig á austur- og vesturbrún. Sérstaklega mynda vestur-Eggjarnar hvassa brún, sem er um 20 m hærri en slakkamiðjan. Norðausturhorn fellsins er úr basalti, sem nær þó vart lengra upp en tvo þriðju af hæð þess. Þarna mun um gígtoppa að ræða frá myndunartíma fellsins, en það er trúlega allmiklu eldra en hæðirnar, er liggja að því á alla vegu nema norðan. Sennilega er aðeins hluti hins upprunalega fjalls
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.