Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1970, Page 138

Náttúrufræðingurinn - 1970, Page 138
256 NÁTTÚ RU FRÆÐ INGURINN virðist mér hann bera svipmót jökulrofs. Annars er það svo, að Hatta er sá staður, sem ég þyrði sízt að fullyrða, að jökull hefði gengið yfir á síðasta jökulskeiði af þeinr stöðum í Mýrdal, senr ég hef athugað út frá því sjónarmiði. Háfell er svo að segja á suðausturhorni fjalllendis þess, er myndar Höfðabrekkuheiði. Að austanverðu eru í því hamraflug nrikil, en annars staðar eru lilíðar aflíðandi. Hæð Háfells er mest 294 m y. s., og er það nær eingöngu gert úr móbergi. Ekki eru mikil líkindi til að finna á því glöggar jökulrispur, enda hefur mér ekki tekizt það, þar sem ég hef farið um það. Þar sem sést til bergs í því ofan- verðu fyrir gróðurjarðvegi og lausagrjóti, ber það óræk merki jökul- svörfunar, enda bendir öll lögun fjallsins ofan við hamravegginn að austan til þess að jökull hafi skriðið suður af því. Sama máli gegnir um Höfðabrekkuháls, sem er suðvestur af fellinu. Hæð hans er 252 m y. s., en lægðin milli þeirra er um 140 m y. s. Vestan á hálsinum suður á bjargbrúninni í um 120 m y. s. eru einu skýru jökulrispurnar, sem ég hef fundið á móbergi hér í Mýr- dal. Þá má og benda á það sem sönnun þess að jökull hali skriðið suður af Háfelli, að efsti lrluti fjallsins er úr lagskiptu móbergi og lögin mest rofin þar sem fjallinu Itallar til norðurs, en sam- kvæmt ríkjandi venju um veðrunarrof fjalla í Mýrdal ætti það að vera mest roiið mót austri, ef uin veðrunarrof væri að gera. Samkvæmt framansögðu tel ég öruggt, að því megi slá föstu að fellið hafi á síðasta jökulskeiði allt verið jökli hulið. Hjörleifshöfði er einstætt fjall sunnan til á Mýrdalssandi, hömr- um girtur á þrjá vegu og rösklega það, aðeins hluti af höfðanum að vestan er með brekkuhalla og er Jrar víðast allþykkur jarðvegur og grasi vaxið til hæstu brúna. Nokkuð fram yfir landnám mun höfðinn hafa skagað í sjó fram, en Kötluhlaup hafa smátt og smátt fært ströndina til suðurs, svo að nú stendur höfðinn um 4 km frá sjó. Aðalefnið í höfðanum er lagskipt móberg, þó er nokkuð af basalti í brúnum hans norðan við miðju. Mesta hæð höfðans er 221 m y. s. Á vesturbrún hans í 175 m hæð er hamrabelti úr basalti, og fann ég þar á einum stað mjög glöggar jökulrispur, sem stefna frá norðri til suðurs. Þetta virðist mér næg sönnun fyrir því, að jökull liafi skriðið suður af öllum höfðanum. Eins og ég gat um í upphafi staðalýsinga, taldi ég þessa átta
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.