Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1979, Page 70

Náttúrufræðingurinn - 1979, Page 70
þeirra fugía senr ekki urðu ákvarðað- ir nákvænrlega, oftast vegna fjarlægð- ar. Slíkir fuglar voru að jafnaði fáir og fækkaði eftir því senr á leið. Flokkun húsanda í kyn- og aldurs- lrópa byggist í stuttu máli á eftirfar- andi einkennunr (sbr. 1.—3. mynd). Fullorðnir stcggir: Steggir í október- júní senr virðast tilsýndar vera í full- unr skrautbúningi. Á mjög stuttu færi nrá oft greina svarta bletti í livíta litn- unr á sumum steggjunr og eru það sennilega tiltölulega ungir fuglar, e. t.v. tveggja ára. Þetta er þó sjaldan hægt og eru þessir fuglar því taldir nreð fullorðnum steggjunr, enda þótt þeir séu sennilega ekki kynþroska. Sömuleiðis er hægt að flokka full- orðna steggi á vorin (apríl-maí) eft- ir því lrvort þeir verja landhelgi, en sú flokkun er ekki notuð hér. Ungir steggir eru steggir á fyrsta ári. Þeir eru í sérstökum ungfuglsbúningi senr er þekkjanlegur frá því í október- nóvember og fram í júní. Þeir líkjast kvenfuglum en eru stærri, hvítir á bringu og nreð vott af hálfmánabletti við nefrót, en nefið er aklirkkt. — Ungir og fullorðnir steggir í felubún- ingi (júlí-september) verða ekki greindir að. Þeir minna á kvenfugla, en eru miklu stærri og dekkri á baki og með dökkt höfuð sem er ennis- hærra og lilutfallslega stærra en á kvenfuglum. Fullorðnir kvenfuglar í október-maí einkennast af meira eða minna appelsínugulu nefi og ljósgul- um augum. Þessi skæri neflitur getur náð yfir næstum allt nefið, en myndar venjulega misjafnlega breiða riind framan til á því, oltast aftur að nös- um. Ungir kvenfuglar hafa ekki þenn- an skæra neflit og nefið virðist meira eða minna dökkleitt, þeir eru auk þess með gulbrúnleit augu. Erfitt er að greina unga kvenfugla frá fullorðn- unr nema á stuttu færi, og þar við bætist að kvenfuglar sem gætu verið tveggja ára ókynþroska fuglar eru í útliti mitt á milli þessara tveggja hópa. Þessir síðastnefndu kvenfuglar eru taldir með fullorðnu fuglunum hér. Þegar varp hefst hverfur skæri nefliturinn á fullorðnu kvenfuglunum og verða þeir ekki nánar flokkaðir nreð vissu frá maílokum fram í októ- lrer. Ungar: Dúnungar eru auðgreind- ir, ungar á fyrsta hausti líkjast kven- fuglum en eru grárri og litaskil öll óglögg. Nefið er clökkt og augun brún. Kynin verða venjulega aðgreinanleg á lit í október-nóvember á fyrsta lrausti. Almenn útbreiðsla Húsöndin er hingað komin vestan um haf og er ein örfárra fuglategunda hér á landi sem eru örugglega af norðuramerískum uppruna. Hinar eru himbrimi (Gavia immer (Brúnn- ich)), straumönd (Histrionicus histri- onicus (L.)) og rjúpa (Lagopus rhutus islandorum (Faber)). Útbreiðslusvæði húsandar er ein- kennilega tvískipt og svipar mjög til útbreiðslu straumandar en er enn takmarkaðra. Hún er algengur varp- fugl í vestanverðri Norður-Ameríku (Palmer 1976). Aðalheimkynnin eru Breska Kólumbía og nálæg ríki: Suð- ur-Alaska, Suðvestur-Yukon, Vestur- Alberta, svo og hlutar af Washington, Oregon, Wyoming og Montana. Hús- endur hafa einnig orpið í fjalllendi Norður-Kaliforníu og Kólóradó. Á vesturhluta útbreiðslusvæðisins eru 164
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.