Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1979, Síða 70

Náttúrufræðingurinn - 1979, Síða 70
þeirra fugía senr ekki urðu ákvarðað- ir nákvænrlega, oftast vegna fjarlægð- ar. Slíkir fuglar voru að jafnaði fáir og fækkaði eftir því senr á leið. Flokkun húsanda í kyn- og aldurs- lrópa byggist í stuttu máli á eftirfar- andi einkennunr (sbr. 1.—3. mynd). Fullorðnir stcggir: Steggir í október- júní senr virðast tilsýndar vera í full- unr skrautbúningi. Á mjög stuttu færi nrá oft greina svarta bletti í livíta litn- unr á sumum steggjunr og eru það sennilega tiltölulega ungir fuglar, e. t.v. tveggja ára. Þetta er þó sjaldan hægt og eru þessir fuglar því taldir nreð fullorðnum steggjunr, enda þótt þeir séu sennilega ekki kynþroska. Sömuleiðis er hægt að flokka full- orðna steggi á vorin (apríl-maí) eft- ir því lrvort þeir verja landhelgi, en sú flokkun er ekki notuð hér. Ungir steggir eru steggir á fyrsta ári. Þeir eru í sérstökum ungfuglsbúningi senr er þekkjanlegur frá því í október- nóvember og fram í júní. Þeir líkjast kvenfuglum en eru stærri, hvítir á bringu og nreð vott af hálfmánabletti við nefrót, en nefið er aklirkkt. — Ungir og fullorðnir steggir í felubún- ingi (júlí-september) verða ekki greindir að. Þeir minna á kvenfugla, en eru miklu stærri og dekkri á baki og með dökkt höfuð sem er ennis- hærra og lilutfallslega stærra en á kvenfuglum. Fullorðnir kvenfuglar í október-maí einkennast af meira eða minna appelsínugulu nefi og ljósgul- um augum. Þessi skæri neflitur getur náð yfir næstum allt nefið, en myndar venjulega misjafnlega breiða riind framan til á því, oltast aftur að nös- um. Ungir kvenfuglar hafa ekki þenn- an skæra neflit og nefið virðist meira eða minna dökkleitt, þeir eru auk þess með gulbrúnleit augu. Erfitt er að greina unga kvenfugla frá fullorðn- unr nema á stuttu færi, og þar við bætist að kvenfuglar sem gætu verið tveggja ára ókynþroska fuglar eru í útliti mitt á milli þessara tveggja hópa. Þessir síðastnefndu kvenfuglar eru taldir með fullorðnu fuglunum hér. Þegar varp hefst hverfur skæri nefliturinn á fullorðnu kvenfuglunum og verða þeir ekki nánar flokkaðir nreð vissu frá maílokum fram í októ- lrer. Ungar: Dúnungar eru auðgreind- ir, ungar á fyrsta hausti líkjast kven- fuglum en eru grárri og litaskil öll óglögg. Nefið er clökkt og augun brún. Kynin verða venjulega aðgreinanleg á lit í október-nóvember á fyrsta lrausti. Almenn útbreiðsla Húsöndin er hingað komin vestan um haf og er ein örfárra fuglategunda hér á landi sem eru örugglega af norðuramerískum uppruna. Hinar eru himbrimi (Gavia immer (Brúnn- ich)), straumönd (Histrionicus histri- onicus (L.)) og rjúpa (Lagopus rhutus islandorum (Faber)). Útbreiðslusvæði húsandar er ein- kennilega tvískipt og svipar mjög til útbreiðslu straumandar en er enn takmarkaðra. Hún er algengur varp- fugl í vestanverðri Norður-Ameríku (Palmer 1976). Aðalheimkynnin eru Breska Kólumbía og nálæg ríki: Suð- ur-Alaska, Suðvestur-Yukon, Vestur- Alberta, svo og hlutar af Washington, Oregon, Wyoming og Montana. Hús- endur hafa einnig orpið í fjalllendi Norður-Kaliforníu og Kólóradó. Á vesturhluta útbreiðslusvæðisins eru 164
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.