Náttúrufræðingurinn - 1992, Síða 21

2. mynd. Raðmynd af breytingum á umfangi og stefnu gosmakkarins í 2 km hæð fyrstu 9
klukkustundirnar, teiknuð eftir veðursjármyndum. a) staðsetning veðursjár á Miðnes-
heiði, boglínan sýnir hve langt hún sá í janúar 199f; b-j) gosmökkurinn frá kl. 17.50 þann
17. janúar til kl. 01.50 þann 18. janúar. Innan heildregnu línanna er þéttleikinn 15 dBz
(dB; desibel; z: þéttleikastuðull) eða meira. Hafa ber í huga að í gosmekkinum eru
kvikugös og vatnsgufa auk gjóskunnar, en um hlutföll þeirra er ekki vitað. Clumges in
direction and extent of the eruption cloud (cross section at 2 ktn a.s.l.) during the first
nine liours, simplified from weather radar images. a) location ofthe radar (small dot) and
range in January 1991 (curve); b-j) the eruption cloud between 17.50 h. on Jan. 17th and
01.50 h. on Jan. I8th. Density within the solid line is 15 dBz. The cloud consists ofgases
and water vapour as well as tephra particles, and their ratio is not known.
myndum frá veðurtunglinu Meteosat
sem er á braut um jörðu í um 36.000
km hæð. Af myndum frá því virtist
mega ráða að um kl. 20 hafi hætt að
bæta í mökkinn og að hann hafi verið
orðinn laus frá fjallinu um kl. 21 (Bul-
letin of the Global Volcanism Net-
work 15). Um kl. 23 nam veðurtunglið
annan gosmökk sem sást til um kl. 03
hinn 18. janúar.
Sveiflurnar í þeytigosinu gætu að
hluta stafað af því að nýjar sprungur
voru að opnast og virknin að færast
til. Líklegt er að dregið hafi úr því
þegar sprungur opnuðust neðarlega í
fjallinu upp úr kl. 18, en það gæti hafa
færst í aukana á ný þegar gosið á meg-
insprungunni var orðið kröftugt. Enn-
fremur virðist þeytigos hafa dottið
niður eða verið í lágmarki á tímabili
163